به گزارش شانا به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد_ نسیم علایی، بازار نفت که هفته گذشته را با رشد قیمتی منفی به اتمام رسانده بود، در دو روز آغازین هفته جاری همچنان سیر نزولی خود را ادامه داد؛ به طوری که در اولین روز هفته کف قیمتی دو سال گذشته خود را شکست و به زیر 92 دلار به ازای هربشکه رسید. قیمت برنت نیز در ساعاتی از روز به ازای هر بشکه 96 دلار معامله شد که البته پس از آن با افزایش اندکی مواجه شد. بازار نفت بیش از دو ماه است که با تلاطم و کاهش قیمت رو به رو است. هر چند کشورهای تولید کننده نفت قیمت زیر 100 دلار را نگران کننده نمی دانند اما ادامه روند نزولی می تواند به کمبود بودجه بسیاری از آنها منجر شود چرا که بیشتر این کشورها بودجه سال جاری خود را بر اساس نفت 100 دلاری تنظیم کرده اند.
کاهش بهای نفت درحالی چند وقت اخیر بسیاری از نگاه ها را به خود معطوف کرده که پیش از این و پیش از شروع سال جاری بسیاری از کارشناسان این افت بهای نفت را پیش بینی کرده بودند. اما پیش بینی مثبت از رشد اقتصادی کشورهای هند، چین و آمریکا از سویی و وقوع مسائل ژئوپلیتیک در کشورهای تولید کننده نفت، کاهش بهای نفت را با تاخیر مواجه کرد.
در سمت عرضه بازار نفت، نگرانی از کاهش تولید نفت عراق و لیبی به دلیل بحران های داخلی این دو کشور و همچنین جو روانی متاثر از درگیری های روسیه و اوکراین روی بازار نفت مهم ترین عواملی هستند که طی چند ماه اخیر از کاهش بهای نفت جلو گیری می کردند. رفع نگرانی از کاهش تولید این کشورها در کنار آمار منفی اقتصاد چین و آمریکا که منجر به فزونی عرضه نسبت به تقاضا شده، مهم ترین عوامل سقوط نفت طی دو ماه اخیر است. طی چند وقت اخیر انتشار خبرهای منفی از میزان اشتغال زایی آمریکا و در پی آن کاهش رشد تولید کارخانه های چین به کاهش قیمت نفت دامن زده است.

واکنش تولیدکنندگان به کاهش بهای نفت
اما اینکه کاهش بهای نفت تا کجا ممکن است ادامه یابد، سوالی است که ذهن بسیاری از فعالان بازار نفت را به خود مشغول کرده است. بسیاری از کشورهای عضو اوپک بر این باورند که بهای کنونی نفت نگران کننده نبوده و کاهش قیمت مقطعی است. علی النعیمی، وزیر نفت عربستان به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده نفت اوپک در این باره معتقد است: این نخستین بار نیست که قیمت نفت کاهش می یابد، قیمت ها همیشه بالاو پایین می روند. علی العمیر، وزیر نفت کویت هم با تاکید بر اینکه به نظر ما نیازی به برگزاری نشست اضطراری اوپک برای بررسی کاهش قیمت ها وجود ندارد، معتقد است: قیمت های جهانی نفت تاکنون به اندازه ای کاهش نیافته اند که نیاز به برگزاری چنین نشستی باشد. عبدالله البدری، دبیر کل اوپک نیز درخصوص سقوط بهای جهانی طلای سیاه گفت: برگزاری هیچ نشست اضطراری بررسی نشده و پیش بینی می شود قیمت های نفت تا پایان امسال بهبود یابد.
این درحالی است که مسوولان نفتی کشورمان نیز بر این باورند کاهش کنونی بهای نفت جای نگرانی ندارد. سید محسن قمصری، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه قیمت 114 و 115 دلاری بهای واقعی طلای سیاه نیست، گفت: قیمت واقعی هر بشکه نفت قطعا زیر 100 دلار است. وزیر نفت نیز با بیان اینکه قیمت نفت هرچه بالاتر باشد بهتر است، اظهار کرد: ایران در محدودیت تولید به سر می برد بنابر این تقاضا برای نشست اوپک از سوی ما مطرح نخواهد شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، پیش از این بسیاری از کارشناسان با بیان اینکه برای اولین بار نفت دارای کف قیمتی شده است، بهایی بین 80 تا 90 دلار را کف قیمتی نفت عنوان کرده اند. چند ماه پیش دکتر فشارکی، کارشناس حوزه انرژی با پیش بینی نزولی بهای نفت به «دنیای اقتصاد» گفت: اگر مسائل سیاسی منطقه نبود خیلی پیش از این قیمت نفت پایین می آمد. وی با بیان اینکه برای اولین بار در تاریخ یک عدد حداقلی برای قیمت نفت در بازارها داریم، گفت: قیمت نفت از 80 دلار پایین تر نخواهد آمد، چرا که هزینه تولید نفت های نامتعارف بین 70 تا 80 دلار در هر بشکه است. به محض اینکه قیمت نفت از این رقم ها پایین تر بیاید تولید نفت های نامتعارف و نفت های شیل متوقف می شود و با کاهش عرضه دوباره قیمت نفت بالامی رود. فشارکی در ادامه اظهار کرد: برای استخراج نفت های طبیعی چاهی حفر می کنند و تا جایی که نفت بالامی آید و در هر قیمتی، آن نفت را استخراج می کنند. چه نفت 10 دلار باشد چه 140 دلار. اما برای استخراج نفت های نامتعارف مرتب باید چاه حفر کرد. هر سال باید سرمایه گذاری بزرگی انجام داد. اگر قیمت نفت کاهش یابد چاه بعدی حفر نخواهد شد و ظرف 3 تا 6 ماه تولید نفت های نامتعارف متوقف می شود. مهدی یوسفی یکی دیگر از کارشناسان حوزه انرژی بر این باور است که کاهش قیمت برنت به کمتر از ٩٠ دلار در بشکه دور از انتظار است. وی در این باره تصریح کرد: این موضوع از یک طرف سبب غیر تجاری شدن بخشی از نفت های غیر متعارفی می شود که تاکنون وارد بازار شده است و از طرف دیگر کشورهای اوپک نیاز مبرم به درآمدهای نفتی دارند و با اتخاذ سیاست کاهش تولید مانع این امر شده و احتمالاحمایت سایر تولیدکنندگان غیر اوپکی را به دنبال خواهد داشت.

نگرانی ها از آشوب در عرضه نفت ادامه دارد
در این بین با وجود فزونی عرضه در برابر تقاضا که با انتشار آخرین گزارش سازمان بین المللی انرژی به سقوط هرچه بیشتر بهای نفت در روزهای اخیر انجامید، اما همچنان نگرانی هایی درخصوص آینده سیاسی برخی کشورهای عرضه کننده نفت از جمله روسیه، لیبی و عراق مطرح می شود.
مدیر سابق بریتیش پترولیوم با اشاره به بحران های اخیر روسیه هشدار داد که در صورت ادامه روند اعمال تحریم علیه این کشور، قیمت نفت به ۱۵۰ دلار در هر بشکه افزایش خواهد یافت.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از راشاتودی، تونی هی وارد، مدیر سابق بریتیش پترولیوم، هشدار داد در صورت ادامه اعمال تحریم علیه روسیه در کنار ادامه در گیری دولت عراق با داعش و همچنین بی ثباتی در لیبی قیمت هر بشکه نفت خام به 150 دلار افزایش خواهد یافت.
وی که در حال حاضر مدیریت شرکت گلنکور اکستراتا را برعهده دارد، اظهار کرد: افزایش اخیر در تولید نفت شیل آمریکا یک تصویر غیرواقعی از میزان عرضه نفت در جهان را ایجاد کرده و بر همین اساس یک حس امنیت انرژی غلط نیز در جهان به وجود آمده است.
«تونی هی وارد» معتقد است، افزایش استفاده از شکست هیدرولیک در ایالات متحده از سال 2008 باعث افزایش 60 درصدی تولید نفت خام این کشور شده است، اما امکان افت این تولید نیز وجود دارد.
این مدیر نفتی معتقد است از نظر تئوری در صورتی که عرضه های جدید در آمریکای شمالی شکل نگیرد، با افزایش بی ثباتی در کشورهای تولید کننده نفت مانند عراق و لیبی، قیمت نفت به 150 دلار در هر بشکه افزایش پیدا می کرد. «هی وارد» اعلام کرد: در حال حاضر تولید نفت در آمریکای شمالی در حال رسیدن به میزان حداکثر خود است و عرضه های جدید باید از چاه های عراق، کانادا و روسیه تامین شود.
در عین حال دبیرکل اوپک نیز اعلام کرد در بحبوحه افت قیمت نفت، شرایط ناپایدار سیاسی در عراق و لیبی می تواند عرضه نفت این سازمان را در آینده مختل کند. عبدالله سالم البدری، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در گفت وگو با روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال اعلام کرد: با وجود اینکه عراق توان بسیار بالایی برای افزایش تولید نفت دارد اما نخست باید مشکلات امنیتی را حل و فصل کند. وی گفت: اگر امنیت نباشد، سرمایه گذاری صورت نمی گیرد و چنانچه سرمایه گذاری نباشد، عرضه محدود می شود.
البدری ادامه داد: صنعت نفت لیبی چه در فعالیت های زیر زمینی و چه در فعالیت های روی زمین دچار مشکل خواهد شد، شرکت های خارجی مانند شرکت های اکتشاف نفت و خدماتی تا زمانی که مشکلات امنیتی پا بر جا باشد، به این کشور نمی آیند.
به اعتقاد دبیرکل اوپک وجود نگرانی ها از عرضه نفت خام در کنار رشد نامطمئن اقتصاد جهانی می تواند تقاضای نفت را تحت تاثیر قرار دهد. وی گفت: اگر رشد اقتصادی مشخصی نداشته باشیم، تقاضا لطمه می خورد. این مقام اوپک افزود که در رابطه با چشم انداز اقتصاد کلان باید اذعان کرد که آسمان ابری است. البدری گفت: اوپک در حال انجام تحقیقی است تا بداند چگونه می توان مصرف نفت و گاز را در کشورهای عضو کم کرد و از این راه ظرفیت صادرات را افزایش داد.
آژانس بین المللی انرژی پیش از این اعلام کرده بود کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، که بیشتر آنها عضو اوپک هستند، با تخصیص هزینه بیش از ٢٠٠ میلیارد دلاری به یارانه های سوختی در کشورهایشان به افزایش مصرف داخلی کمک کرده اند.