به گزارش شانا به نقل از روزنامه شرق، تاکید حسن روحانی بر انجام اقداماتی جهت جلوگیری از روند نزولی قیمت نفت این گمانه‌زنی را قوت بخشید که تولیدکنندگان بزرگ اوپک مشغول مذاکره برای پشتیبانی بازار و جلوگیری از کاهش قیمت هستند.
بر همین اساس نیز پایگاه خبری بلومبرگ خبر داد: قیمت نفت پایه آمریکا روز دوشنبه برای سومین‌روز کاری متوالی افزایش یافت و قیمت نفت پایه اروپا نیز در بازار لندن افزایش پیدا کرد. همچنین عربستان‌سعودی و کویت نیز در تاریخ 16اکتبر (24مهر) اقدام به کاهش تولید نفت از یک میدان نفتی کردند. ولی با این حال تصمیمات پشت‌پرده روند نزولی قیمت نفت که سه‌ماه است آغاز شده، کم‌کم در حال رونمایی است.
اکنون این توماس فریدمن، مشاور بانک جهانی است که بر سیاست‌های پشت‌سر این کاهش قیمت و ائتلاف آمریکا و عربستان برای افت هرچه‌بیشتر قیمت تاکید می‌کند؛ سیاستی که در صورت به‌بارنشستن می‌تواند حتی از تحریم‌ها برای ایران خطرناک‌تر باشد.
این‌بار اما برخلاف جریان شکل‌گیری تحریم‌ها، عربستان نقشی اساسی ایفا می‌کند. از آنجا که این کشور با مواضع ایران و روسیه درخصوص سوریه مخالف است و با سیاست‌های آمریکا نزدیکی بیشتری احساس می‌کند بر آن شده تا با افزایش سقف تولید خود به‌عنوان یکی از تاثیرگذارترین کشورهای نفتی و نخستین تولیدکننده اوپک، ضرباتی بر اقتصاد دو کشور ایران و روسیه وارد آورد.
قیمت نفت هنوز روی عدد 85دلار باقی است اما برخی کارشناسان می‌گویند احتمال کاهش قیمت بسیار بیشتر از رقم کنونی هم وجود دارد؛ احتمالی که برگزاری نشست اضطراری اوپک برای تعیین سهمیه‌های جدید را ضروری می‌کند. اما گویا اوپک هنوز این خطر را جدی ندانسته است چراکه عبدالله البدری، دبیر کشورهای صادرکننده نفت در مصاحبه اخیر خود اعلام کرد، در حال حاضر برگزاری نشست اضطراری لزومی ندارد.
کاهش قیمت نفت به ۸۵دلار، توطئه برخی کشورهای منطقه
اما این اتفاق یعنی کاهش قیمت نفت چه تبعاتی برای اقتصاد ایران به‌عنوان چهارمین تولیدکننده نفت جهان خواهد داشت؟ اقتصادی که قرار بود بخش قابل‌توجهی از درآمد سال93 خود را با فروش نفت به قیمت صددلار به دست آورده و آن را صرف هزینه‌ها کند. هرچند در نیمه نخست امسال ایران نفت خود را به‌طور میانگین 104دلار در بشکه فروخته است اما ادامه روند نزولی قیمت، بخشی از درآمدهای امسال را با خطر کاهش مواجه خواهد کرد. همین احساس خطر هم باعث واکنش محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت شد.
او معتقد است اگر این افت قیمت ادامه‌دار شود ناگزیر به کاهش هزینه‌ها خواهیم بود. معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور تصریح کرد: اکنون تنها یک‌میلیون بشکه نفت جمهوری‌اسلامی به فروش می‌رسد و از درآمد 110میلیارددلار، به درآمد حدود 48میلیارددلار یا به‌طور دقیق 47میلیاردو450میلیون‌دلار رسیده که در نهایت حدود 25میلیارددلار آن سهم دولت می‌شود که همین نیز با تحریم‌ها در اختیار دولت قرار ندارد.
این مقام مسوول تاکید کرد: قیمت نفت قبلا 105دلار بود اما امروز با توطئه جدید برخی کشورهای منطقه، به 85دلار رسیده است و این آخرین حربه دشمن برای حمله به جمهوری‌اسلامی است و ما باید ابتدا چهره منطقی و مهربان و اصیل جمهوری‌اسلامی را در جهان معرفی کنیم.
اقدامات فوری برای جلوگیری از کاهش بیشتر
همزمان با سقوط آزاد قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی و روشن‌شدن آژیر قرمز کسری بودجه در دولت تدبیر و امید، رییس‌جمهور هفته گذشته با صدور دستوراتی به وزیر نفت ایران خواستار اقداماتی به‌منظور جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت نفت و استفاده از ابزار دیپلماسی انرژی شد.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت با بیان اینکه سقوط قیمت نفت منجر به کاهش منبع درآمدی دولت خواهد شد، می‌گوید: هم‌اکنون متوسط قیمت فروش نفت ایران از ابتدای سال‌جاری تاکنون حدود 104دلار است ولی اثرات کاهش قیمت در آینده قابل مشاهده خواهد بود. در صورت گذراندن امسال با صرفه‌جویی مدنظر سخنگوی دولت یا تمهیدات اضطراری موردنظر برخی دیگر از مقامات عالیرتبه کشور، موضوع اصلی که مطالعه و رسیدن به نتیجه فوری برای آن ضروری است؛ بودجه سال آینده است.
حال از یک‌سو تحلیلگران قیمت نفت به زیر 80دلار در بشکه را بعید می‌دانند و از سوی دیگر بستن بودجه سال آینده را با قیمت بالا بسیار پرریسک برمی‌شمارند. مرتضی بهروزی‌فرد، کارشناس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی ایران در این‌باره گفت: قطعا گنجاندن نفت گران قیمت در بودجه سال آینده تبعات و ریسک‌های اقتصادی به همراه دارد.
این کارشناس اقتصاد انرژی با اشاره به اینکه گنجاندن قیمت نفت بالا در بودجه در صورت کاهش بهای طلای سیاه، روزانه یک تا دومیلیون‌دلار کسری بودجه برای دولت و اقتصاد کشور به همراه دارد، تاکید کرد: اما با گنجاندن نفت با قیمت پایین‌تر این مشکلات کمتر خواهد شد.
در این رابطه واشنگتن‌پست روزنامه آمریکایی می‌نویسد سقوط 25درصدی قیمت نفت در بازار جهانی در مقایسه با قیمت نفت در ماه ژوئن سال‌جاری (خرداد) تاثیراتی عمیق بر اقتصاد سه کشور روسیه، ایران و ونزوئلا خواهد داشت.
بر اساس گزارش اخیر نشریه اکونومیست، کاهش قیمت نفت به زیر صددلار به‌شدت این سه کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بر اساس تخمین آن گزارش، قیمت مطلوب برای روسیه صددلار، برای ونزوئلا 120دلار و برای ایران 140دلار است و اگر قیمت نفت زیر این رقم‌ها باشد این کشورها در تامین بودجه خود دچار مشکل خواهند شد.
واشنگتن‌پست می‌نویسد: کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی می‌تواند با تاثیر تحریم‌های اعمالی غرب علیه روسیه و ایران ترکیب شود و تاثیرات منفی بر اقتصاد این دو کشور بگذارد. ایران در اثر تحریم‌های دوسال گذشته بیش از 45درصد از درآمد نفتی سابق خود را از دست داده بود.
احتمال گنجاندن نفت 70دلاری در بودجه 94
محمدسعید انصاری، عضو کمیسیون انرژی مجلس
هنوز قیمت نفت خام در بودجه سال94 تعیین نشده است. سناریوهای عرضه و تقاضا، وضعیت اقتصاد جهانی و شاخص‌های دیگری که در کاهش یا افزایش قیمت نفت تاثیرگذار بوده، در حال بررسی است.
هنوز نمی‌توان قیمت مشخصی برای بهای نفت خام در قانون بودجه سال آینده تعیین و اعلام کرد. اما با توجه به شرایط بازار نفت و پیش‌بینی‌ها از وضعیت عرضه و تقاضا در سال94 به نظر قیمت نفت حول‌وحوش 70دلار، قیمتی منطقی و مناسب برای بودجه سال آینده خواهد بود.
حتی اگر قیمت نفت در بودجه سال آینده کمتر از 70دلار هم تعیین شود، می‌توان از مازاد درآمدهای نفتی برای تامین بودجه طرح‌های اولویت‌دار و عمرانی کشور استفاده کرد و احتمال کسری بودجه را هم به حداقل کاهش داد. به‌هرحال قیمت نفت صددلاری در بودجه رقم پرنوسانی است و احتمال تغییرات در درآمدهای پیش‌بینی‌شده وجود داشت. لذا برای سال آینده این نوسان را باید به حداقل برسانیم.
اگر قیمت‌ها از سقف 70دلار در بشکه بالا رفت، می‌توان مازاد را در صندوق توسعه، ذخیره و خرج طرح‌های عمرانی کرد در غیراین‌صورت دست‌کم هزینه‌ها با درآمدها برابری خواهد کرد و دچار کسری نخواهیم شد. باید بدانیم که دولت‌هایی مثل عربستان و آمریکا ظلمشان به بشریت محرز شده است اما با تدابیر صحیح و تدوین برنامه‌های منطقی و به دور از احساس می‌توان با سیاست‌های براندازانه آنها مقابله کرد.
امید به بازگشت قیمت وجود دارد
حسن مرادی، استاد حقوق انرژی دانشگاه تهران
بازار نفت همواره بازار پرنوسانی بوده است. عوامل و پارامترهای زیادی در نوسان قیمت نقش دارند. این بار هم چند عامل مهم روی قیمت‌ها اثرگذار بوده است. از عللی که باعث این کاهش قیمت شده می‌توان به اعلام کاهش خرید نفت از سوی ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که آن هم در پی میزان نفت تولیدی «شل» اتفاق افتاده است. بنابراین شرایط تقاضا در بازار تغییر کرده است.
همچنین در لیبی شورشیان شرق با دولت این کشور طی توافقی به افزایش تولید نفت لیبی مهر تایید زدند به این ترتیب تولید نفت در این کشور از 800هزار بشکه به 5/1میلیون بشکه افزایش یافت. عامل سومی هم که می‌توان در این جریان دخیل دانست، رشد منفی اقتصاد چین است که به‌عنوان متقاضی بزرگ نفت و فرآورده‌های آن، با کاهش واردات خود، خودبه‌خود بازار را متاثر کرد.
تحولات خاورمیانه و تشنج‌های حادث‌شده، همچنین افزایش تنش‌های سیاسی در شرق اوکراین و نهایتا افزایش سطح تولیدات نفت در جهان، همگی موجبات کاهش قیمت را فراهم کرد. در این بین نباید از نظر دور داشت که عربستان همواره دنباله‌رو سیاست‌های آمریکا بوده است و در اوپک به‌عنوان کشوری تک‌رو شناخته می‌شود.
چندی پیش نیز وزیر نفت عربستان بر منطقی‌بودن نرخ زیر صددلار نفت تاکید کرد. از این‌رو نباید انتظار داشت عربستان در اوپک با سیاست‌های کاهش سهمیه تولید و افزایش قیمت همراهی کند. اما با تمام این شرایط، با توجه به رسیدن به فصل سرما و افزایش مصرف در این فصول و آیتم‌های دیگری که دورنمای بازار نفت را نشان می‌دهد می‌توان امیدوار بود که قیمت نفت تا پایان سال به صددلار در بشکه افزایش یابد.
نظر شما