به گزارش خبرنگار شانا، معاون محیط زیست مدیرکل HSE وزارت نفت در سمینار بررسی فرصتهای سرمایه گذاری برای کاهش انتشار و مصرف دی اکسیدکربن که هفتم آبان ماه در پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد، اظهار کرد: بر اساس آخرین برآوردها ایران پس از قطر، دومین تولیدکننده بزرگ دی اکسیدکربن در سطح کشورهای اوپک است و همچنین کشورمان در سال 2009 رتبه اول ارسال گاز به مشعل را در بین این کشورها به خود اختصاص داده است.

علی رجبی با ابراز نگرانی از روند روبه رشد تولید دی اکسیدکربن در کشور، به تشریح ظرفیتهای قانونی برای کنترل این روند فزاینده پرداخت و گفت: تصویب قانون الحاق به کنوانسیون تغییرات آب و هوا، تصویب پروتکل کیوتو و تدوین آیین نامه اجرایی آن و همچنین تدوین آیین نامه پروژه های CDM (مکانیزم توسعه پاک) از ظرفیتهای قانونی مناسب کشور در این زمینه است.

تاکید بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در بند "ق" بودجه 93

وی ابلاغ سیاستهای اصلاح الگوی مصرف از سوی مقام معظم رهبری و قانون اصلاح الگوی مصرف را به عنوان نمونه های دیگری از این ظرفیت قانونی مورد اشاره قرار داد و افزود: دربند "ق" تبصره 2 بودجه سال 93 نیز به طور مشخص بر همکاری با بخش خصوصی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای تاکید شده است.

رجبی به تشریح پیامدهای منفی ناشی از افزایش انتشار گازهای گلخانه ای در جهان پرداخت و با اشاره به وقایعی مانند گرمایش زمین، بالا آمدن ارتفاع آب اقیانوسها و تهدید کشورهای جزیره ای، خشکسالی، سیل و سونامی ادامه داد: منابع آب، کشاورزی و انرژی، سه بخشی هستند که بیشترین آسیب پذیری را از ادامه روند رو به رشد انتشار گازهای گلخانه ای متحمل می شوند.

29 درصد CO2 جهان در آمریکا تولید می شود

وی با اشاره به آمریکا به عنوان بزرگترین تولیدکننده CO2 در سطح جهان گفت: در حالی 29 درصد دی اکسیدکربن جهان در آمریکا به تولید می رسد که این کشور تنها پنج درصد از جمعیت جهان را در اختیار دارد و به عبارت دیگر این کشور دی اکسید کربنی بسیار بیش از میزان مجاز تولید می کند.

به گفته رجبی، دیگر کشورهای توسعه یافته نیز با سهم 14 درصدی از جمعیت جهان، 45 درصد CO2 دنیا را تولید می کنند که نشان دهنده 31 درصد تولید بیش از میزان مجاز و قابل انتظار برای مجموع این کشورهاست.

الزام افزایش حداکثر 2 درجه ای دمای زمین تا سال 2050

وی به روند تولید گازهای گلخانه ای در جهان در سالهای گذشته پرداخت و اظهار کرد: از سال 1850 تا سال 1970 در مجموع معادل 400 گیگا تن و از سال 1970 تا 2009 در مجموع معادل 800 گیگا تن گازهای گلخانه ای در جهان منتشر شده است.

رجبی ادامه داد: از آنجا که بر اساس یکی از معاهدات بین المللی مقرر شده است تا سال 2050، تنها 2 درجه به گرمای زمین افزوده شود، کشورهای دنیا در مجموع مجاز به تولید گازهای گلخانه ای به میزان معادل هزار گیگا تن CO2 در فاصله سالهای 2009 تا 2050 هستند.

افزایش انتشار CO2 در ایران به بیش از 2 میلیارد تن در سال

این مقام مسئول با اشاره به رابطه مستقیم تولید ناخالص داخلی کشورها (GDP) و میزان تولید انتشار گازهای گلخانه ای در آنها ادامه داد: در حالی که در روندی طبیعی، افزایش GDP با افزایش تولید گاز گلخانه ای همراه است، اما نمودارها نشان می دهد در ایران، افزایش انتشار گازهای گلخانه ای با ثبات و یا حتی کاهش GDP همراه شده که این امر نشان می دهد انرژی را به صورت خام می فروشیم و برنامه ریزی منسجی در این زمینه نداریم.

وی گفت: در ایران 77 درصد دی اکسیدکربن توسط بخش انرژی اعم از تولید کننده و مصرف کننده در این بخش تولید و منتشر می شود و بر آوردها نشان می دهد میزان تولید این آلاینده در کشور که در سال 2009  بالغ بر 533.22 میلیون تن بوده است، در آینده ای نه چندان دور و در بهترین حالت به بیش از 2 میلیارد تن افزایش می یابد.

پروژه جمع آوری گازهای همراه هنگام در مرحله ثبت در CDM قرار گرفت

رجبی از طرح جمع آوری گازهای همراه سروش و نوروز به عنوان نخستین طرح ثبت شده ایران در مکانیزم توسعه پاک نام برد و افزود: در این طرح موفق به کسب 200 هزار تن معادل اعتبار کربن در دوره ای 10 ماهه شدیم.

وی در عین حال تصریح کرد: پروتکل کیوتو از سال 2008 اجرایی شد و ایران درحالی نخستین پروژه CDM خود را در سال 2012 به ثبت رساند که هند، نخستین پروژه اش را در همان سال 2008 ثبت کرد.

 معاون محیط زیست مدیرکل HSE وزارت نفت گفت: هم اکنون پروژه جمع آوری گازهای همراه میدان هنگام نیز در مرحله ثبت در مکانیزم توسعه پاک است و پروژه سیکل ترکیبی نیروگاه پارس1 نیز به این منظور در دست اقدام است.

رجبی افزود: همچنین طرح مدیریت کربن در صنایع نفت و گاز بطور مشترک با سازمان همکاریهای بین المللی ژاپن (JICA) در برنامه قرار دارد.

سهمیه بندی از افزایش 60 میلیون لیتری مصرف روزانه بنزین جلوگیری کرد

وی با بیان این که طی سالهای گذشته، برخی پروژه ها در کشور اجرایی شد که تاثیر زیادی در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای داشت اما متاسفانه اقدامی برای ثبت این پروژه ها در طرح مکانیزم توسعه پاک انجام نشد، یادآور شد: طرح آماک و سهمیه بندی بنزین از جمله این طرحها به شمار می روند.

رجبی گفت: اگر سهمیه بندی بنزین اجرایی نمی شد، مصرف کنونی بنزین که در حدود بیش از 60 میلیون لیتر در روز باقی مانده است، به بیش از 120 میلیون لیتر در روز افزایش می یافت.

وی همچنین در باره طرح آماک توضیح داد: این طرح از جمله طرحهای پنجساله دوم توسعه کشور بود که با استفاده از تسهیلات روش بیع متقابل با سرمایه 274 میلیون دلاری و با هدف جلوگیری از سوختن 241 میلیون فوت مکعب گاز ترش و جلوگیری از انتشار 17 هزا تن آلاینده اجرایی شد؛ اما متاسفانه در CDM به ثبت نرسید و این فرصت از دست رفت.

ابلاغ راهکارهای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به شرکتهای تابعه

رجبی در ادامه، راهکارهای لازم برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را در کشور تشریح کرد و گفت: در حوزه بالادستی، جمع آوری گازهای همراه میادین و استفاده از آن به عنوان سوخت و یا خوراک صنایع از راهکارهای موجود است و در حوزه پایین دستی نیز می توان به راهکارهایی مانند کاهش نشت متان از خطوط انتقال و کمپرسورها در خطوط گاز، بازیابی حرارت و تولید بخار و برق و جایگزینی سوخت سنگین با گاز طبیعیدر سیستم احتراقی اشاره کرد.

وی همچنین استفاده از راهکارهایی مانند جمع آوری گاز فلر پالایشگاهها، بهینه سازی انرژی در پالایشگاهها، کاهش نشتی در شبکه تزریق گاز و مدیریت مواد زائد و زباله های تولیدی پالایشگاهها را در این زمینه موثر عنوان کرد.

به گفته رجبی، این راهکارها به صورت مشخص و جزء به جزء از سوی وزیر نفت به شرکتهای تابعه وزارت نفت ابلاغ شده است و امیدواریم با جدیتی که در این زمینه در پیش است، اقدامات موثری برای کاهش انتشار CO2 در سطح صنعت نفت به عمل آید.

سمینار "ضرورتها، راهکارها و فرصتهای سرمایه گذاری برای کاهش انتشار و مصرف گاز دی اکسیدکربن" با محورهای اهمیت حوزه مدیریت کربن و فرصتها و تهدیدهای این حوزه برای وزارت نفت، ضرورت بحث تزریق دی اکسیدکربن در مخازن نفتی، فرصتهای سرمایه گذاری برای استفاده بهینه از این گاز و ارائه دستاوردهای پروژه های پژوهشی جمع آوری گاز دی اکسیدکربن و اعلام راهکارهای کاهش مصرف آن با حضور نمایندگانی از حوزه های نفت، گاز، پتروشیمی، محیط زیست و سرمایه گذاران بخش خصوصی، هفتم آبانماه امسال در سالن همایشهای بین المللی پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد.