به گزارش شانا، رشد روز افزون تکنولوژی در کنار رفاه و آسایشی که برای ما در پی داشته است به ناچار ما را درگیر مسائل و مشکلات جدیدی کرده است. از طرف دیگر، حرکت جهانی به سمت توسعه پایدار که در جهت صیانت از نیروی انسانی، حفاظت از محیط زیست و رشد اقتصادی انجام می شود، ما را مجاب می کند تا در جهت حفظ و ارتقای سلامت شغلی و مدیریت منابع محیط زیستی گام برداریم و این مهم تنها با همت و تعهد متخصصان عرصه بهداشت حرفه ای، ایمنی و محیط زیست ( HSE ) میسر می شود.

در واقع متخصصان در این رشته خطرهای بالقوه‌ای را که در محیط کار وجود دارد  شناسایی می‌کنند و در مراحل بعد به اندازه‌گیری و ارزیابی این خطرات و کنترل آنها می‌پردازند. البته کسانی که علم بیشتری در این رشته دارند، خطرهای شغلی را پیش بینی نیز می‌کنند.

زمانی که بحث سلامت نیروی کار مطرح می شود، منظور تنها نداشتن بیماری نیست، بلکه سلامت به معنای رفاه کامل جسمی، اجتماعی، اقتصادی و روانی در نظر است و بهداشت حرفه ای به هر عاملی که سلامت نیروی کار را تهدید کند، توجه دارد و فقط محدود به صنایع و معادن نمی شود بلکه همه افرادی را در بر می گیرد که به گونه ای در بخش تولید یا خدمات اشتغال دارند.

نخستین کمیته مشترک سازمان بهداشت جهانی وسازمان بین‌المللی کار که درسال ۱۹۵۰ تشکیل شد، بهداشت حرفه‌ای را چنین تعریف کرده است:تامین و ارتقای عالی ترین سطح سلامت جسمی، روانی واجتماعی برای کارگران همهٔ مشاغل، پیشگیری ازبیماریها و حوادث ناشی ازکار، به کارگماردن نیروی کار درمحیط وشغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد و به طورخلاصه تطابق کاربا انسان ( ILO / WHO 1950).

سازمان جهانی کار در تازه ترین گزارش خود درباره تلاش برای به دست آوردن استانداردهای بهداشتی و ایمنی در کار در سراسر جهان اعلام کرده است که ایمنی و بهداشت بخشی جدایی ناپذیر از کار است.

به نظر کارشناسان این سازمان، هرچند در حال حاضر ویروس ابولا به یک تراژدی بدل شده اما مرگ و میر اصلی در کار اتفاق می افتد. این مسئله می طلبد تا یک فرهنگ دائمی آگاهی درباره ایمنی در کار ایجاد شود.

مسئله ایمنی در کار از نظر سازمان بین المللی کار در ردیف اصول و حقوق بنیادین کار همردیف مسائل مربوط به کار اجباری، کار کودکان و آزادی تشکلها قرار دارد.

کاهش حوادث کار در جهان
براساس آمار سازمان بین‌المللی کار، سالانه در جهان ۳۶۰ میلیون حادثه شغلی اتفاق می‌افتد که از این تعداد حوادث، بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند.

طبق آمار رسمی سازمان بین المللی کار، مرگ و میر ناشی از کار در جهان روند کاهشی داشته و از 345هزار نفر در سال 1998 به 321هزار نفر در سال 2008 رسیده است. طی این مدت، نرخ شیوع حوادث منجر به مرگ از 16.4 به 10.7 نفر به ازای هر 100 هزار کارگر رسیده است. به عبارتی، یک سوم کاهش پیدا کرده است. حتی در کشورهایی چون فنلاند، ژاپن و سوئد تا 62 درصد کاهش حوادث در یک دوره بیست ساله گزارش شده است.

افزایش حوادث کار در ایران
براساس آمار های پزشکی قانونی،افزایش حوادث ناشی از کار از سال 81 روند صعودی داشته است تا سال 90 که به تنهایی رکورددار تعداد کشته شده در دهه گذشته است. طوری که تعداد کشته شدگان در آن سال بیش از سه برابر کشته شدگان سال 1381 بوده است.

البته با تمام شدن دهه 80، حوادث کار در سال 91 نسبت به سال 90، باز هم افزایش 19.1 درصدی داشته است و در سال 1392 نیز یکهزار و 994 نفر در حوادث ناشی از کار جان خود را از دست داده اند. این رقم در مقایسه با سال قبل از آن که تعداد تلفات حوادث کار یکهزار 796 نفر بود، 11 درصد افزایش یافته است.

این افزایشها در حالی است که در این سالها کشور رکود اقتصادی را تجربه می کرده است و به عبارتی رشدی منفی در اقتصاد داشته و خیلی از پروژه های عمرانی و صنعتی در حال تعطیل یا تعلیق به سر می برده اند. به عبارتی اگر وضع رسیدگی به ایمنی در محل کار افزایش پیدا نکند، با رشد اقتصادی و به راه افتادن پروژه های عمرانی و صنعتی باید شاهد کشته شدن چند برابری کارگران هم بود.

سازمان پزشکی قانونی با هشدار در خصوص افزایش تلفات در حوادث ناشی از کار و تأکید بر رعایت نکات ایمنی بویژه در موارد کار در ارتفاع، یادآور می شود، در 10 سال گذشته (1383 تا 1392) 12 هزار و 437 نفر در حوادث کار جان خود را از دست داده اند.

جای خالی نشریات حوزه ایمنی و بهداشت کار در فرهنگ سازی
رشد روز افزون حوادث ناشی از بی توجهی به ایمنی و بهداشت کار در ایران در حالی است که ایران یکی از پیشگامان تصویب قانون کار و اجرای وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی است.

در مردادماه سال ۱۳۲۵ وزارت کار و امور اجتماعی در ایران تشکیل شد و قانون موقت کار را تدوین کرد و در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی برابر با 1958 میلادی قانون یادشده با اصلاحات و تغییراتی به صورت قانون به تصویب رسید و اجرای وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی مندرج در قانون کار وقت به عهده اداره کل بازرسی کار قرار گرفت.

پس از این دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست در سال ۱۳۵۴ برابر با 1975 میلادی تحت عنوان «مدرسه عالی حفاظت و بهداشت کار» تاسیس شد و با یک رشته تحصیلی کاردانی حفاظت و بهداشت کار شروع به کار کرد و از آن زمان پایه های علمی و کابردی ایمنی و بهداشت کار در ایران بنا نهاده شد.

در طی سالهای بسیاری که از تشکیل دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست می گذرد و بعد از گذشت بیش از 56 سال از تصویب وظایف مربوط به بهداشت و ایمنی مندرج در قانون کار ایران ، مجلات و نشریات انگشت شماری در این حوزه فعال هستند و در پیشخوان روزنامه فروشی ها خبری از آنها نیست.

مجله اپیدولوژی بیماریهای شغلی، مجله تحقیقات نظام سلامت، فصلنامه بهداشت و ایمنی کار ، دو ماهنامه سلامت کار ایران، فصلنامه رسام ، مجله علمی پژوهش ارگونومی، فصلنامه علمی پژوهشی طب کار، مجله پیام ایمنی، ماهنامه ایمنی فرایند، مجله صنعت و ایمنی و ماهنامه نوید ایمنی و بهداشت کار به عنوان معدود مجلات تخصصی در حوزه HSE هستند، که البته ماهنامه نوید ایمنی و بهداشت کار نخستین شماره خود را در آبانماه 1393 به چاپ رسانده است .

غیبت مداوم و تاثیر گذار مجله های ایمنی و بهداشت کار در پیشخوان کیوسکهای روزنامه فروشی در حالی است که این گونه مجلات می توانند با همکاری متخصصان عرصه مهندسی بهداشت حرفه ای، مهندسی ایمنی صنعتی و مهندسی محیط زیست، با انتقال جدید ترین اطلاعات روز، به رشد و ارتقای بینش علمی و آگاهی همه دانش پژوهان و مهندسان عرصه صنعت و نهایتا عموم مردم و کاهش تلفات ناشی از کار کمک کنند.