قیمت شاخص نفت خام برنت در هفته گذشته در مجموع سه درصد کاهش یافت و قیمت شاخص نفت خام دبلیو تی آی آمریکا هفت درصد کاهش را تجربه کرد.

تردید فعالان بازار نفت درباره سودمندی نشست تولیدکنندگان نفت در دوحه قطر برای توافق درباره فریز نفتی (خودداری از افزایش تولید)، مهمترین دلیل افت قیمت نفت به شمار می آید.

در معاملات روز دوشنبه (9 فروردین ماه) در شرائطی که به دلیل تعطیلات عید پاک در کشورهای غربی حجم معاملات پایین بود، قیمت نفت کاهش یافت. عرضه بیش از حد نفت در بازارهای جهانی نیز سبب شده بود معامله گران برای انجام معاملات جدید تردید داشته باشند،

با توجه به هشدار بانکهای سرمایه گذاری، از جمله بانک بارکلیز و بانک مکگوایر، درباره احتمال افت قیمت نفت به حدود 30 دلار به دلیل ضعف بنیادهای بازار، معامله شاخصهای برنت و دبلیو تی آی، همچنان کم رونق بود.

طارق ظهیر، ضمن پیش بینی بازگشت حالت کونتانگو (برتری قیمتهای آتی نسبت به قیمتهای کنونی) در بازار نفت، گفت: افزایش ذخیره سازی نفت در آمریکا بیش از حدی است که بتوان آن را نادیده گرفت.

در معاملات روز دوشنبه، شاخص نفت خام برنت با 17 سنت کاهش، در سطح 40 دلار و 27 سنت تثبیت شد و شاخص نفت خام دبلیو تی آی آمریکا، با هفت سنت کاهش، قیمت نهایی 39 دلار و 39 سنت را تجربه کرد.

اطلاعات هفتگی منتشر شده از سوی کمیسیون معاملات آتی کالا در آمریکا نشان داد که معامله گران درباره استمرار روند افزایشی قیمت نفت تردید داشتند اما برخی از آنها روی بازگشت روند کاهشی قیمت حساب کردند.

سطح ذخیره سازی نفت در آمریکا در هفته منتهی به 18 مارس (آخرین هفته سال 1394) 9 میلیون و 400 هزار بشکه افزایش داشت که ششمین رشد هفتگی آن به شمار می آمد.

بیشتر بانکها، احتمال رشد قیمت نفت را در آینده نزدیک، اندک ارزیابی می کنند.

بانک آمریکایی جفریز اعلام کرد: به احتمال زیاد در نیمه نخست سال 2016 میلادی بازار نفت همچنان با عرضه مازاد 600 هزار بشکه در روز روبرو خواهد بود و سطح ذخیره سازی نفت همچنان افزایش خواهد یافت.

بانک بارکلیز نیز اعلام کرد که در دو ماه نخست سال 2016 میلادی، حجم تزریق نقدینگی در بازارهای کالا بیش از 20 میلیارد دلار بوده و اگر این روند تغییر کند، قیمت نفت ممکن است 20 تا 25 درصد کاهش یابد.

این بانک اعلام کرد: اگر این تغییر محقق شود، ممکن است قیمت نفت به حدود 30 دلار برای هر بشکه بازگردد.

روز سه شنبه (10 فروردین ماه) نیز قیمت نفت با سقوط سه درصدی روبرو شد که بازتابنده نگرانیها درباره پایان روند افزایشی قیمت نفت در دو ماه گذشته بود، زیرا رشد تقاضای نفت همچنان کمتر از رشد عرضه نفت است.

قیمت شاخص نفت خام برنت در روز سه شنبه با یک دلار و 13 سنت کاهش به 39 دلار و 14 سنت رسید و قیمت شاخص نفت خام دبلیو تی آی آمریکا نیز با یک دلار و 11 سنت افت قیمت، در سطح 38 دلار و 28 سنت تثبیت شد.

برخی معامله گران اعلام کردند که تصمیم کویت و عربستان برای از سر گیری تولید نفت از میدان مشترک خفجی در خلیج فارس در شرائطی که قرار بوده است تولید نفت افزایش نیابد، در افت قیمت نفت مؤثر بوده است.

یکی از معامله گران گفت: ظرفیت تولید میدان خفجی به تنهایی از ظرفیت تولید نفت اکوادور بیشتر است؛ با این اوضاع، اگر فریز نفتی (خودداری از افزایش تولید) محقق شود، در سطح ژانویه نخواهد بود و بسیار از آن بالاتر می رود.

قرار است در میانه ماه آوریل سال جاری میلادی، تولیدکنندگان نفت عضو و غیر عضو اوپک در دوحه قطر گرد هم بیایند تا درباره فریز نفتی مذاکره کنند.

با این همه، تحلیلگران و معامله گران بازار نفت اعلام کردند که با توجه به افزایش سطح ذخیره سازی نفت در جهان و استمرار کاهش سهم بازار برخی از اعضای اوپک، بعید است که نشست دوحه بتواند در رشد قیمت نفت تأثیری داشته باشد.

آغاز روند کاهشی قیمت نفت در دو روز نخست هفته گذشته سبب شد برخی ناظران بازار اعلام کنند که روند افزایشی قیمت نفت در هفته های اخیر بیش از آن که ریشه در بنیادهای بازار داشته باشد، نتیجه دلایل فنی معاملاتی بوده است.

قیمت نفت در معاملات روز چهارشنبه (11 فروردین ماه) چندان تغییری نداشت و پس از اندکی رشد در معاملات میان روز، دوباره به سطح پایین روز سه شنبه بازگشت.

در این روز اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد که سطح ذخیره سازی نفت خام در این کشور برای هفتمین هفته پیاپی افزایش داشته و با دو میلیون و 300 هزار بشکه رشد، به 534 میلیون و 800 هزار بشکه رسیده است.

مت اسمیت، از مدیران مؤسسه آمریکایی کلیپردیتا، گفت: گزارش ذخیره سازی کمی نگران کننده است زیرا با وجود افزایش فعالیت پالایشگاهها و کاهش واردات نفت آمریکا، باز هم سطح ذخیره سازی رشد کرده است.

شاخص نفت خام آمریکا در معاملات روز چهارشنبه با چهار درصد رشد، به قیمت نهایی 38 دلار و 32 سنت رسید. شاخص نفت خام برنت نیز با 12 سنت افزایش، در سطح 39 دلار و 26 سنت تثبیت شد.

ارزیابی مؤسسه رویترز نشان داد که با توجه به افزایش تولید نفت ایران و عراق، مجموع عرضه نفت اوپک در ماه مارس  100 هزار بشکه افزایش داشته است.

کارستن فریچ، کارشناس بانک آلمانی کومرسبانک، با اشاره به اعلام تصمیم عربستان و کویت برای از سر گیری تولید نفت از میدان خفجی، گفت: اعلام این تصمیم در آستانه نشست دوحه، نشانه ای فاجعه آمیز است؛ به هر حال، این نشان می دهد که ادعاها درباره خودداری از افزایش تولید نفت، تو خالی بوده است.

بازارهای جهانی در روز پنجشنبه (12 فروردین) نیز آرامشی نسبی را تجربه کردند که افت ارزش دلار و برخی اطلاعات درباره کاهش ذخیره سازی نفت در آمریکا، از جمله مهمترین عوامل آن بودند.

با این همه، معامله گران همچنان نگران این هستند که توافق احتمالی میان تولیدکنندگان نفت برای خودداری از افزایش تولید، در وضع کنونی عرضه بیش از حد نفت در بازارهای جهانی، تغییری چشم افسا ایجاد نمی کند.

تحلیلگران بازار نفت اعلام کردند که پس از اعلام توافق اولیه در میانه ماه فوریه سال جاری میلادی برای خودداری از افزایش تولید نفت، قیمت نفت به حداکثر رشد خود رسیده است و بیش از این پیش نخواهد رفت.

مایک ویتنر، از مدیران بانک فرانسوی سوسیته ژنرل، گفت: با توجه به پافشاری آمریکاییها بر تولید نفت، عرضه بالای نفت از سوی اعضای اوپک همچون عربستان و عراق، و بازگشت تدریجی ایران به بازارهای جهانی از سه ماه نخست سال 2016 میلادی، وضع عرضه بیش از حد نفت در بازارهای جهانی همچنان پابرجاست.

در معاملات روز پنجشنبه، شاخص نفت خام برنت با 34 سنت افزایش، به 39 دلار و 60 سنت رسید و شاخص نفت خام دبلیو تی آی آمریکا، با دو سنت رشد، در سطح 38 دلار و 34 سنت برای هر بشکه تثبیت شد.

پس از سخنان یک شاهزاده سعودی مبنی بر خودداری این کشور از مشارکت در فریز نفتی در صورت همراهی نکردن ایران با این برنامه، قیمت نفت در معاملات آخرین روز هفته گذشته (جمعه 13 فروردین) سقوطی چهار درصدی را تجربه کرد.

قیمت هر بشکه شاخص نفت خام برنت با یک دلار و 68 سنت کاهش، به 39 دلار و 9 سنت رسید. شاخص نفت خام دبلیو تی آی آمریکا نیز یک دلار و 55 سنت کاهش قیمت را تجربه کرد تا به قیمت نهایی 36 دلار و 79 سنت برسد.

محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان، اعلام کرد که این کشور بدون همراهی ایران و دیگر تولیدکنندگان عمده نفت، حاضر نیست که در برنامه فریز نفتی مشارکت کند.

قرار است که نشست تولیدکنندگان نفت برای مذاکره درباره مهار افزایش تولید نفت، در میانه ماه آوریل سال جاری میلادی در دوحه قطر برگزار شود. ایران نیز اعلام کرده است که تا پیش از بازگرداندن تولید نفت خود به سطح تولید پیش از تحریمها، حاضر نیست از افزایش تولید نفت خودداری کند.

دامنیک کریچلا، از شریکان ارشد مؤسسه آمریکایی انرژی منیجمنت، گفت: از دید من، هر اقدامی جهت مهار افزایش تولید نفت، تنها تأثیر روانی خواهد داشت؛ همه موافقت خود را اعلام می کنند اما هیچ کس کاری انجام نخواهد داد.

در مجموع، قیمت نفت در ماه مارس سال جاری میلادی 15 درصد و در سه ماه نخست سال جاری میلادی 6 درصد رشد را تجربه کرد.

یحیی احمدی