«احیای سهم از دست رفته ایران در بازارهای جهانی نفت خام، اراده و خواست ملی مردم ایران است» جمله کلیدی و راهبردی وزارت نفت سبب شده است صنعت نفت کشور در رسیدن به اهداف کاملا مشخص و عینی، مبتنی بر واقعیت های موجود جامعه جهانی و تعامل با ساختارهای موثر بر وضع نفت و انرژی در جهان راه مشخص خود را بپیماید. آنچنان که بیژن زنگنه در گفتگوی تلویزیونی خود به مناسبت هفته دولت ویژگی شخصی مدیریت خود را «گم نکردن راه» عنوان کرد.

اکنون هر چه به زمان نشست غیر رسمی اعضای اوپک در الجزایر (پنجم مهرماه) نزدیک می شویم دیپلماسی، تعامل و رایزنی وزارت نفت نیز بیشتر می شود؛ این بار سفر دبیرکل جدید اوپک به تهران و دیدار با بیژن زنگنه نگاه ها را به سوی ساختمان مرکزی وزارت نفت متمرکزتر کرده است.

بارکیندو که در دوم ژوئن ٢٠١٦ (١٣ خردادماه) صد و شصت و نهمین نشست اوپک به عنوان بیست و هشتمین دبیر کل این سازمان به این سمت برگزیده شد، نخستین بار است که به ایران سفر می  کند. بارکیندو از نیجریه، ماهندرا سیره گار از اندونزی و علی رودریگز از ونزوئلا، نامزدهای اصلی پست دبیر کلی بودند.

نامزدانی که سه سال دیرتر از موعد بر سر دبیرکلی یکی از آنان از سوی 14 وزیر نفت و انرژی اوپک توافق شد و در این میان حمایت وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران از محمد بارکیدو کفه را برای دبیرکلی وی سنگین تر کرد و آثار ایرانی را بر این سازمان جهانی پر رنگ تر از چند سال پیش از آن نشان داد.

اوپک توانسته است در فراز و فرودهای بسیار خود تاثیر قابل توجهی بر صنعت و اقتصاد نفت و گاز دنیا گذارد و از این جهت می توان آن را به عنوان یکی از ستون های مهم اقتصاد جهان امروز معرفی کرد. اهداف اوپک در اساسنامه خود این چنین تعریف شده است: «هماهنگی و یکپارچه سازی سیاست‌های نفت کشورهای عضو و تعیین بهترین راه برای تامین منافع جمعی یا فردی آنها، طراحی شیوه‌هایی برای تضمین ثبات قیمت نفت در بازار نفت بین‌المللی به منظور از میان بردن نوسانات مضر و غیر ضروری؛ عنایت و توجه ویژه به کشورهای تولید کننده نفت و توجه خاص به ضرورت فراهم کردن درآمد ثابت برای کشورهای تولید کننده نفت؛ تامین نفت کشورهای مصرف کننده به صورت کارآمد، مقرون به صرفه و همیشگی؛ و بازده مناسب و منصفانه برای آنهایی که در صنعت نفت سرمایه گذاری می‌کنند.»

ایران به عنوان یکی از نخستین اعضای بزرگ و اثرگذار در تاسیس و قوام ساز اوپک که تا چندی پیش دومین صادرکننده بزرگ نفتی آن بود، مدتی را درگیر تحریم های غیر منصفانه و به تعبیری ظالمانه اقتصادی شد. امروز اما با گشایش ها و ایجاد روزنه های امید برای از میان رفتن کامل تحریم های مختلف علیه جمهوری اسلامی ایران، نفت و گاز به عنوان راهبردی ترین منابع اقتصادی کشور و بر اساس آنچه در قوانین و توافقات سازمان اوپک مطرح است به سمت بازگشت به جایگاه خود پیشین خود در اوپک حرکت می کند. گام نخست راهبرد زنگنه به گواه موافقان و منتقدان، بلند و درست برداشته شده است و ایران می رود تا جایگاه تولیدی همین چند سال پیش خود را دوباره بازیابد.

کارشکنی ها و دسیسه های برخی کشورها که امروز می کوشند تا ایران نتواند جای خود را در انرژی دنیا ارتقا دهد. همبستگی داخلی و راهبردها و تعاملات خارجی مقدمه اصلی شکست اهداف یاد شده است. دیدار وزیر نفت با وزیر انرژی و معادن الجزایر، کشوری که نشست غیررسمی اوپک بناست به میزبانی او برگزار شود و اکنون دیدار و گفتگو با دبیرکل اوپک نوید بخش عزم جدی مدیران صنعت نفت ایران در رسیدن به این جمله راهبردی است. «احیای سهم از دست رفته ایران در بازار نفت، اراده و خواست ملی مردم ایران است»

بهرام علوی