برخی همواره سعودیها را محکوم میکنند که روابط ایران و عربستان را تیره میسازند و متقابلا سعودیها هم ایرانیان را عامل تیرگی روابط دو کشور میدانند. در انگلستان ضربالمثلی وجود دارد که برای رقص تانگو نیاز به دو نفر است و تک نفره نمیتوان این رقص را انجام داد. این ضربالمثل قدیمی انگلیسی به این معناست که برای ایجاد یک مناقشه به دو کنشگر نیاز است و یک کنشگر به تنهایی نمیتواند عامل تنش شود. به بیان بهتر دیگر مقصر دانستن دو سویه درباره عامل شناختن یکدیگر در تیرگی روابط دو کشور صحیح نیست. واقعیت امر این است که برخی موضعگیریهای ایران نیز نسبت به مقامات عربستان معمولی نیست و متقابلا برخی موضعگیریهای آل سعود نیز نسبت به مقامات ایران معقول نیست. در عالم واقعیت کمتر دو کشوری را میتوان یافت که در تمامی امور دارای وحدت نظر با یکدیگر باشند. هیچ دو کشوری را در جهان نمیتوان یافت که در مسائل مختلف بینالمللی مانند هم بیندیشند. این قانون کلی شامل حال ایران و سعودیها هم میشود. طبیعی است که ما در بسیاری از امور با سعودیها دیدگاه مشترکی نداریم. ولی سوال این است که ایران با ترکیه در همه موارد اتفاق نظر دارد؟ و آیا ایران با پاکستان اتفاق نظر دارد؟ و آیا ایران با روسیه که هم پیمانمان است در همه موارد اتفاق نظر داریم؟ چه برسد به کشورهایی که عملا با آنها در منطقه اختلاف نظر داریم. هنر دیپلماسی این نیست که با کشورهایی که اختلاف کمی داریم رابطه معقولی داشته باشیم، بلکه هنر دیپلماسی این است که با کشورهایی که اختلاف زیادی داریم رابطه معقولی برقرار کنیم. نقطه آغاز این رابطه معقول آن است که به گونهای حرکت کنیم که از حجم تنش موجود کاسته شود. متاسفانه طرف عربستانی به گونهای است که نه تنها تلاشی صورت نمیگیرد که از حجم تنش کاسته شود بلکه مرتبا بر حجم آن تنشها افزوده میشود. اخیرا وضعیتی در ارتباط با نفت بین دو کشور به وجود آمده که میتواند درحقیقت به نقطه عطف روابط ایران و عربستان تبدیل شود. صورت مساله این است که عربستان به ایران پیشنهاد کرده مشروط به اینکه ایران خواهان افزایش تولید نفت در اجلاس آینده اوپک نشود و صادرات خود را در سطح فعلی حفظ کند، عربستان هم متقابلا متعهد خواهد شد که به تولید نفت خود نیفزاید. به عبارت دیگر سعودیها نوعی آتشبس را به ایران درباره نفت اعلام کردهاند. این مورد علامت خوبی است که مقامات دیپلماسی دو کشور پای میز مذاکره بنشینند. حاجت به گفتن نیست که اگر درباره نفت نزدیکی بین ایران و ریاض به وجود آید، درآینده نیز در دیگر حوزهها ارتباط برقرار خواهد شد.
نظر شما