به گزارش روزنامه ابتکار، عربستان که در ماه‌های اخیر فشار زیادی به ایران برای کاهش یا توقف میزان تولید نفت خود وارد کرده بود، با این نیت قصد حضور در وین داشت که ایران را نیز همراه با سایر کشورها وارد پروسه کاهش تولید نفت کند، اما ایران بارها تاکید کرد که بر مواضع اصولی خود مبنی بر بازگشت به سطوح تولید نفت قبل از تحریم‌ها پایبند است.

مذاکرات و میانجیگری‌ها تا پیش از نشست رسمی به اوج خود رسیده بود و عربستان نیز با تهدید به برهم زدن مذاکرات فشار خود به ایران را تشدید می‌کرد. تاجایی که نشست با کشورهای غیر اوپک را لغو کرد تا فشار به ایران برای پذیرش توافق اوپک را بیشتر کند.

در نهایت، اعضای اوپک در یکصد و هفتاد و یکمین نشست این سازمان برای نخستین بار از سال ٢٠٠٨ میلادی بر سر کاهش تولید نفت خام خود به اجماع رسیدند، از این رو توافق الجزایر اجرایی شد. ایسنا در گزارشی نوشت که اعضای اوپک در نشست روز چهار شنبه توافق کردند به مدت ۶ ماه از اول سال ٢٠١٧ میلادی روزانه یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه از تولید خود بکاهند و مجموع آن را به ٣٢ میلیون و ۵٠٠ هزار بشکه در روز برسانند و این منوط به همکاری کشورهای غیرعضو اوپک و کاستن روزانه ۶٠٠ هزار بشکه نفت از تولیدشان است.

١۴ عضو اوپک هم اکنون روزانه ٣٣ میلیون و ۶٠٠ هزار بشکه نفت خام تولید می کنند. در آوریل سال ٢٠١۶ میلادی یعنی زمانی که کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای مذاکراه و توافق بر سر طرحی به نام «فریز نفتی» در نشست دوحه (٢٩ فروردین ماه امسال) گردهم آمده بودند، تولید نفت خام ایران بر اساس گزارش منابع ثانویه در ماه مارس اوپک سه میلیون و ٢٩٠ هزار بشکه بود.

بر اساس توافق مقدماتی (٢٨ سپتامبر، هفتم مهرماه) الجزیره، سطح تولید اوپک به ٣٢ میلیون و ۵٠٠ هزار تا ٣٣ میلیون بشکه در روز محدود خواهد شد. آمارهای موسسه های مختلف از مازاد عرضه روزانه بیش از دو میلیون بشکه ای نفت در بازارهای جهانی حکایت دارد.

اعضای اوپک با تصمیم روز چهارشنبه که جدای از مسائل سیاسی رقم خورده است، ثابت کردند هنوز در شرایط سخت می توانند تصمیم‌های مهمی بگیرند و نقش مهمی در بازار انرژی جهان بازی کنند. پیش بینی ها حاکی از آن است که قیمت نفت با این تصمیم اوپک به محدوده ۵٠ تا ۵۵ دلار برای هر بشکه می رسد.
اعضای اوپک درحالی بر کاهش مجموع تولید خود به اجماع رسیدند که در این میان سهم هرکشور به طور مجزا مشخص شده است. ایران تنها کشوری است که در جدول مورد تایید اوپک اجازه افزایش تولید نفت تا ۹۰ هزار بشکه در روز را دارد. براین اساس، ایران می‌تواند تولید نفت خود را از ۳.۷۹ میلیون بشکه فعلی براساس گزارش منابع ثانویه، تا ۳.۹۷۵ میلیون بشکه افزایش دهد.

همزمان با توافق اوپک برخی منابع از قیمت 45 دلاری هر بشکه نفت ایران در بودجه ریزی سال پیش رو خبر داده و اعلام کرده اند که سقف درآمد نفتی لحاظ شده در بودجه سال آینده 80 هزار میلیارد تومان خواهد بود.

محمود خاقانی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی «ابتکار» در این باره گفت: آنچه در حال حاضر بازار انرژی را تحت تاثیری با دوام قرار می دهد موضوع تقاضا است. اوپک در آخرین نشست خود بازار انرژی را از منظر تقاضا مورد بررسی قرار داد و باید اذعان کرد که وزارت نفت ایران در این موضوع کار خود را درست انجام داد.این کارشناس نفتی با تشریح تحولات کنونی و پیش روی بازار انرژی در جهان افزود: این روزها خبرهایی به گوش می رسد که تا سال 2020 چهار شهر بزرگ دنیا، اجازه تردد به اتومبیل های دیزلی نخواهند داد، و وقتی اجازه تردد به اتومبیل های دیزلی در چهار کلان شهر مانند پاریس داده نشود حتما تقاضا کمتر خواهد شد.

وی با اشاره به عادت بشر و زندگی بشری به سوخت های قبل از نفت یادآور شد: بشر و جهان مدرنِ رو به رشد او به استفاده از سوخت‎هایی مانند زغال سنگ عادت کرده بودند. ولی بشر بعد از مدتی زغال سنگ را رها و به سمت استفاده از نفت حرکت کرد، حرکتی که دلیل آن تمام شدن ذخایر زغال سنگ و تعطیلی معادن آن نبود.

خاقانی در ادامه افزود: این اتفاق برای نفت نیز خواهد افتاد، جهان به صورت کلی و کشورهای پیشرفته آن به صورت ویژه حرکت های قابل ملاحظه ای را به سمت انرژی های نو انجام داده‎اند. تحریم های غرب علیه ایران و نبود مدیریت قوی برای سیاست گذاری در حوزه انرژی طی سال های تحریم باعث شده ایران در این موضوع عقب بماند. این زمان بیشتر از هر چیز دیگری حوزه انرژی ایران نیازمند پیشرفت تکنولوژی های مرتبط با این حوزه و استفاده بهینه مردم از انرژی های موجود است.

مدیرکل امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت دولت هشتم و نهم با تصریح اینکه جهان به سمت مصرف کمتر از سوخت های فسیلی و خصوصا نفت در حرکت است گفت: مصرف کمتر از هر نوع انرژی تقاضای کمتر برای آن را به دنبال دارد و همین موضوع باعث شده است که تولید کنندگان نفت به سمت افزایش تولید حرکت کنند. آنچه در این میان منطق افزایش تولید در زمان کاهش تقاضا را به‎وجود آورده است روند رو به رشد و جدی استفاده از انرژی های نو در جهان است. خطر تعویض انرژی از سوخت های فسیلی به انرژی های نو در جهان باعث شده است که تولیدکنندگان نفت طی سال های اخیر به فکر تولید هر چه بیشتر از «هرآنچه دارند» باشند.

این کارشناس نفتی به ارزیابی وضعیت پیش روی بازار انرژی پرداخت و افزود: با توجه به شرایط موجود در بازار انرژی جهان، پیش بینی می شود که قیمت نفت در سال 2017 بین 30 تا 40 دلار در هر بشکه در نوسان باشد. قیمت نفت در سال 2017 تحت تاثیر میزان تقاضا خواهد بود و این در حالی است که نشست 171 اوپک، بدون در نظر گرفتن دغدغه بازار انرژی مباحث خود را بر روی موضوع عرضه متمرکز کرده بود. دغدغه بازار انرژی در حال حاضر و طی سال های پیش رو موضوع تقاضا خواهد بود. روند رو به رشد انرژی های نو به دلیل آلودگی های زیست محیطی و قیمت تمام شده مناسب تقاضا را از سطح کنونی نیز کمتر خواهد کرد. بنابراین در سال 2017 نیز تقاضا در سطح کنونی باقی مانده و یا پایین تر خواهد آمد.

خاقانی با یادآوری اشتباهات اعضای اوپک گفت: آمریکا طی سال‎های تحریم و با استفاده از نقش تاثیر گذار عربستان در بازار انرژی به عنوان تولیدکننده شناور تولید نفت غیرمتعارف خود را اقتصادی و به سرمایه گذاری در آن پرداخت، سرمایه گذاری ای که چاه‌های نفت غیرمتعارف آمریکای شمالی را به تولید رساند و این کشور را از وجود عربستان برای تعدیل بازار نفت بی نیاز کرد.

وی با تاکید بر اینکه آمریکا با استفاده از چاه‌های آماده برای تولید نفت غیرمتعارف خود می تواند بازار انرژی را بالانس کند افزود: اگر قیمت نفت از 55 یا 60 دلار فراتر برود آمریکا با تولید نفت غیرمتعارف قیمت ها را کنترل خواهد کرد. از سویی قیمت نفت خام در بازار انرژی جهان با دلار مشخص می شود و این موضوع هم می تواند مانند ابزاری امکان کنترل نسبی بر این بازار را برای آمریکا فراهم کند.

حسین امیری خامکانی نیز توافق نفتی اوپک در میزان عرضه جهانی در بازار انرژی و افزایش قیمت آن را یک دستاورد بزرگ دانست و گفت: بعد از اینکه صنعت نفت دچار تحریکاتی شد، برخی کشورها که در این میان سهم بیشتری گرفتند، تلاش کردند فشارها را بیشتر کنند.

وی افزود: در این راستا برخی کشورها از نفت به عنوان ابزار سیاسی استفاده کردند، ولی ما در این نشست به دنیا فهماندیم که از نفت نباید به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرد بلکه نفت کاملا اقتصادی است.

نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: قبول پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران در نشست اوپک یک پیروزی بزرگ بود؛ زیرا هم اعضای اوپک و هم غیر اوپک متوجه اشتباهات پیش از این شدند.

دبیر هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: موفقیت ایران در اوپک علاوه بر مزایای اقتصادی، به کمک دولتمردان ما نیز خواهد آمد تا بتواند در برابر ناامنی بازار بایستند و با قدرت بیشتری برای توسعه و عمران کشور سرمایه‌گذاری کنند.

محمدعلی وکیلی نیز با اشاره به موفقیت ایران در اوپک اظهار کرد: این موضوع علاوه بر مزایای اقتصادی که برای ایران و کشورهای تولید کننده نفت به همراه دارد، نشان از یک پیروزی بزرگ راهبردی است و نشان می‌دهد که ایران توانسته است منطق بازی برد – برد را به کشورهای اوپک عرضه کند.

وی با تاکید بر این‌که «باید اجازه دهیم تا منافع نسل‌های آینده که در گرو کاهش صادرات نفت است رعایت شود» به ایسنا گفت: ایران در موضوع اوپک به گونه‌ای عمل کرد که کشورهای عضو این سازمان تنها گرفتار منافع کوتاه مدت محاسبه آن نشوند و در کنارش به منافع بلند مدت نیز توجه داشته باشند و اجازه دهند که منافع نسل‌های آینده هم که در گرو کاهش صادرات نفت است رعایت شود.

وی با بیان این‌که «ما در شرایطی هستیم که به ذخایر ارزی و پول حاصل از فروش نفت نیازمندیم» اظهار کرد: دولت در حال حاضر در شرایطی قرار دارد که می خواهد لایحه بودجه سال 95 را به مجلس ارائه کند و برنامه ششم توسعه نیز مراحل نهایی‌اش را در مجلس می‌گذراند که در چنین اوضاعی افزایش قیمت نفت می‌تواند خیال سیاستگذاران کشور را راحت و قدرت امنیت را برای توسعه و عمران کشور فراهم کند.

این نماینده مردم تهران در مجلس تاکید کرد: شرایط کشور با افزایش ذخایر ارزی رو به ثبات خواهد رفت و نوسانات این روزهای بازار دلار حتما توسط دولت با افزایش ذخایر ارزی کنترل خواهد شد تا دولت بتواند جلوی ناامنی در بازار را بگیرد.