به گزارش روزنامه واشنگتن پست، در اوایل سال ٢٠١٦ درست پس از این که لغو تحریم‌ها آغاز شد - فرانسه برای فروش هواپیماهای مسافربری ایرباس و بازگشت شرکت خودروسازی پژو و خرید نفت خام ایران توسط توتال - با ایران به توافق رسید.
توافق بزرگ دیگری در روز دوشنبه صورت گرفت، توتال برای توسعه حوزه بزرگ گازی پارس جنوبی - یکی از بزرگ‌ترین میدان های گازی جهان - با ایران قرارداد چند میلیارد دلاری امضا کرد. قرارداد توتال با شرکت ملی نفت ایران نخستین سرمایه گذاری بزرگ در ایران پس از توافق هسته ای سال ٢٠١٥ است.
پیام حتی بزرگ تر این توافق این است که فرانسه و آمریکا، وقتی موضوع حوزه های عظیم نفت و گاز ایران مطرح می شود، دو مسیر متفاوت را در پیش گرفته اند.
هئیت‌ها و رهبران فرانسوی ماه‌ها برای دستیابی به توافق توتال تلاش کردند، اما در واشنگتن، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، هیچ فرصتی را برای انتقاد از توافق هسته‌ای، بخشی از انتقاد همیشگی از باراک اوباما، از دست نداده است.
دولت آمریکا شرکت‌های این کشور را در حاشیه، در وضع انتظار برای سرنخ جهت دریافت مجوز رسمی برای ورود به بازار ایران به حال خود نگه داشته است. تلاش کنگره برای اعمال تحریم های تازه علیه ایران - در واکنش به برنامه آزمایش‌های موشکی تهران - بیانگر آن است که تا ورود شرکت‌های آمریکا به بازار ایران زمان طولانی باقی مانده است.
البته، هم‌اکنون، شرکت آمریکایی بوئینگ پیشگام در این راه بوده است. بوئینگ تلاش می کند در زمینه دریافت سفارش خرید هواپیمای از سوی ناوگان هوایی ایران که به واقع ایران به آن نیاز دارد، از شرکت ایرباس عقب نماند. بوئینگ، سال گذشته با شرکت ایران ایر قرارداد فروش صد فروند هواپیمای بوئینگ را امضاء کرد. و در ماه آوریل، بوئینگ برای فروش سی فروند هواپیماهای ماکس ٧٣٧ به مبلغ سه میلیارد دلار به شرکت هوایی آسمان قرارداد موقت بست.
البته دولت ترامپ، به گونه ای عمل کرده که هیچ کس به طور قطع درباره عملی شدن قرارداد بوئینگ مطمئن نیست، اما به طور قطع، واگذاری بازار حمل و نقل هوایی ایران به شرکت فرانسوی ایرباس با شعار و رجز خوانی های «آمریکا در اولویت است» ترامپ در تعارض است. از طرفی، دوستی نوپای ترامپ با عربستان سعودی - دشمن اصلی ایران در منطقه - می تواند به ضرر منافع تجاری آمریکا تمام شود.
ترامپ روز دوشنبه از طریق تماس تلفنی، پیش از اجلاس اواخر هفته اقتصادهای بزرگ جهان، موسوم به گروه بیست، با مقام‌های فرانسوی گفتگو کرد.
البته اعلام نشد که موضوع بحث این تماس تلفنی چیست. اما این تماس چند ساعت پس از تجلیل مدیرعامل توتال از قرارداد با ایران صورت گرفت. گفتنی است که پاتریک پویان، رئیس توتال، رقیب سابق شرکتی رکس تیلرسون محسوب می شود. رکس تیلرسون، پیش از آن که وزیر امور خارجه آمریکا شود، ریاست شرکت اکسون موبایل را در دست داشت.
پاتریک پویان، مدیرعامل توتال طی بیانیه ای اعلام کرد: «این توافق ایران برای توتال مهم است، چون معرف بازگشت ما به ایران برای گشایش فصل تازه ای در تاریخ همکاری با این کشور است».
بر اساس برآورد توتال، فاز نخست توسعه حوزه گاز پارس جنوبی دو میلیارد دلار هزینه دارد. انتظار می رود از سال ٢٠٢١ به مشتریان ایران گاز طبیعی فروخته شود. مهندس بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، گفت، قرارداد توتال بیش از پنج میلیارد دلار سرمایه خارجی به ایران خواهد آورد.
نظر شما