۳۱ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۴:۳۶
  • کد خبر: 277311
تاریخچه مناطق نفت‌خیز جنوب ایران

سابقه اکتشاف نفت در مناطق نفت‌خیز جنوب ایران به سال 1287 خورشیدی (1908 میلادی) می‌رسد، در این سال در پی تلاش چندساله حفاران و کاوشگران نفت در مناطق شمال‌غرب و جنوب کشور، نخستین چاه خاورمیانه با تولید اقتصادی، در میدان نفتون مسجدسلیمان حفر و در عمق 338 متری به نفت رسید.

به گزارش شانا، بهره‌برداری از این چاه که با تولید روزانه 500 بشکه در عمل از سال 1290 خورشیدی آغاز شد، سرآغاز فعالیت صنعت نفت ایران محسوب می‌شود.

پس از پیدایش نفت در مسجدسلیمان، عملیات کاوش برای کشف مخازن دیگر ادامه یافت و درپی آن حوزه‌های نفت‌خیز هفتگل (1306)، آغاجاری (1315)، اهواز (1337)، بینک (1328)، بی بی حکیمه (1340)، مارون و کرنج (1342) و پارسی و رگ‌سفید (1343) کشف و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

مجموعه این میدان‌ها با تمامی تاسیسات، کارخانه‌ها و خطوط لوله مورد نیاز تولید، فرآورش و انتقال نفت به پالایشگاه‌های داخلی و پایانه‌های صادراتی نفت خام، هم اکنون بخش عمده‌ای از مناطق نفت‌خیز جنوب را تشکیل می‌دهد.

تا قبل از دهه 50 فعالیت‌های مربوط به اکتشاف و تولید در شرکت سهامی اکتشاف و استخراج متمرکز بود و مرکز عملیات این شرکت که مسئولیت برنامه‌ریزی، تهیه منابع مالی، نحوه برداشت از مخازن و همچنین توسعه میدان‌ها و تاسیسات فنی را به عهده داشت، در مسجدسلیمان مستقر بود.

در آغاز دهه 50 به دلیل شتاب گرفتن روند فعالیت‌های تولید نفت و گاز و عملیات اکتشاف و حفاری، شرکت خاص خدمات نفت ایران (اسکو) به عنوان شرکت پیمانکار طرف قرارداد شرکت ملی نفت ایران، تشکیل و انجام تمامی فعالیت‌های اکتشافی، برنامه‌ریزی و اجرای عملیات حفاری، نصب و راه‌اندازی تاسیسات و خطوط لوله، مطالعه میدان‌ها و تهیه طرح پیشنهادی برنامه‌های توسعه و ازدیاد ظرفیت برداشت و نیز برآورد بودجه‌های ارزی و ریالی را به عهده گرفت.

در کنار این شرکت، شرکت عملیات غیرصنعتی نیز تمامی فعالیت‌های غیرصنعتی را از وظایف اصلی تولید در مراحل مختلف تفکیک، عهده‌دار شد، با پیروزی انقلاب اسلامی و خلع ید از پیمانکاران خارجی مجموعه عملیات اکتشاف، حفاری و بهره‌برداری به کارکنان و مدیران ایران محول شد، همچنین مراکز راهبردی فعالیت‌های پشتیبانی نیز که این زمان در آبادان مستقر بود، به اهواز منتقل شد.

در گذر این تغییر، تولید بیش از 85 درصد نفت و 100 درصد گاز و مایعات گازی، خوراک رسانی به پالایشگاه‌ها و شرکت ملی گاز ایران و همچنین تامین خوراک هیدروکربوری مجتمع‌های پتروشیمی به مدیریت مناطق نفت‌خیز واگذار شد.

مناطق نفت‌خیز جنوب اندک زمانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با وقوع جنگ تحمیلی، قدم به میدان آزمونی بزرگ نهاد، وجود تاسیساتی پراکنده و بی‌دفاع که برای فعالیت در زمان صلح طراحی و ساخته شده بودند، واقع شدن تاسیسات و مبادی صادراتی در میانه یا خطوط مقدم جنگ و یا حداکثر در فاصله کمی از جبهه‌ها، بزودی تاسیسات و بندرگاه‌های نفتی این شرکت را به عنوان اهدافی بزرگ و استراتژیک برای حمله هوایی و زمینی دشمن مبدل ساخت که در این راه حماسه 8 سال جنگ تاسیسات و استمرار تولید و صادرات نفت در زیر بمباران وحشیانه دشمن، نام مناطق نفت‌خیز جنوب ایران را جاودانه کرده است.

نگاهی گذرا به افزایش واحدهای بهره‌برداری، کارخانه‌های گاز و گاز مایع، کارخانه‌های نمک‌زدایی، پالایشگاه‌های گاز مایع و به‌ویژه واحدهای جمع‌آوری، تقویت و تزریق گاز به عنوان پروژه‌های تازه و بدون سابقه قبلی و در راس آن‌ها میدان‌های نفتی و چاه‌های تولیدی، خاص مقایسه نسبت چاه‌های در مدار تولید به کل چاه‌ها در 2 مقطع قبل و بعد از انقلاب، این حقیقت را نشان می‌دهد که مناطق نفت‌خیز جنوب نه تنها قادر به اجرای برنامه‌های فنی، تخصصی هستند، بلکه در امر تصحیح و توسعه این برنامه‌ها نیز با نگرشی ارزشی و متناسب با افزایش نیازهای مملکتی در مقطع بعد از انقلاب، بسیار موفق بوده است.

سرانجام در سال 1379 با توجه به سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت نفت مبنی بر ایجاد تغییر و تحول در نحوه اداره فعالیت‌ها، ساختار سازمانی مناطق نفت‌خیز جنوب مورد بازنگری قرار گرفت و شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب شامل یک ستاد مرکزی و نه شرکت فرعی شکل گرفت.

کد خبر 277311

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =