۲۵ خرداد ۱۳۸۴ - ۰۸:۲۲
  • کد خبر: 55449

قیمت های بالای گازطبیعی، افزایش تقاضای واردات گاز به ویژه در آمریکای شمالی و تمایل روز افزون تولید کننده های گاز برای نقد کردن ذخایر گازی، افزایش تجارت گازطبیعی مایع شده در سال های اخیر را در برداشته است. پیشرفت های چشمگیر تجارت گاز طبیعی مایع شده(ال.ان.جی) اسباب بهینه سازی نسبی عملیات ال.ان.جی را فراهم آورده و رشد آتی این صنعت را خوش بینانه تر ساخته است.

در سال 2002، 12 کشور 153 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی را از طریق کشتی حمل کردند که 113 میلیون تن آن ال.ان.جی بود. ظرفیت مایع سازی گاز طبیعی ویا تهیه ال.ان.جی در جهان انتظار می رود که از 187 میلیارد مترمکعب گازطبیعی(139 میلیون تن ال.ان.جی) در سال 2002 به 266 میلیارد مترمکعب گازطبیعی(197 میلیون تن ال.ان.جی) در سال 2007 افزایش یابد که این جز با فراهم کردن امکانات وتسهیلات آن فراهم نمی شود. گاز طبیعی مایع چیست؟ گازطبیعی مایع شده، مایعی روشن، بی رنگ و بدون بو است که درفشار بالا و منفی 161 درجه سانتیگراد به حالت مایع درآمده است. این گاز بیشتر شامل متان است. گاز طبیعی در فرآیند سردسازی در کارخانه ای که عملیات مایع کردن را انجام می دهد، به ال.ان.جی تبدیل می شود. با مایع کردن گاز وکاهش حجم آن، حمل وذخیره گاز راحت تر می شود. برای تجارت، ال.ان.جی را در مخازن مخصوص دو جداره و پایانه ها ذخیره می کنند تا تغییرات دوباره ای روی آن بدهند. سپس ال.ان.جی تبدیل شده (تغییر داده شده) به سیستم خطوط لوله وارد و برای توزیع به مشتری ها آماده می شود. در شرایطی ممکن است ال.ان.جی در کامیون های تانکردار مخصوص به کارخانه های کوچک یا کارخانه های پیرو، برای ذخیره منتقل شود. ذخایر فراوان گاز طبیعی و ظرفیت ال.ان.جی ذخایر گاز طبیعی جهان فراوان و در برآوردی نزدیک به 76/155 تریلیون مترمکعب است. مقدار زیادی از این گاز در مناطق دورتر از بازارهای مصرف قرار دارد. روسیه، ایران و قطر ذخایر گازطبیعی زیادی در اختیار دارند و ذخایر گازی این سه کشور بیش از 50 درصد ذخایر گازی جهان است. در جهان 12کشور صادرکننده ال.ان.جی وجود دارند که 28 درصد از کل ذخایر گازطبیعی جهان را در اختیار دارند. هفت کشوردیگر جهان نیز با داشتن 15 درصد از کل ذخایر گازی، ظرفیت صادرات ال.ان.جی را دارند. رشد تجارت جهانی ال.ان.جی با گذشت 40 سال از تجارت ال.ان.جی، تحولات زیادی در فناوری آن صورت گرفته است. این تحولات سبب شده است که هزینه های سرمایه گذاری تا حد زیادی کاهش یابد و استفاده از این فناوری اقتصادی ترشود؛ از این رو کشورهای دارنده ذخایر گاز، تمایل بیشتری به تولید و صادرات ال.ان.جی پیدا کرده اند. امروزه دوازده تولید کننده بزرگ ال.ان.جی در جهان وجود دارند که عبارتند از: اندونزی، الجزایر، عمان، مالزی، استرالیا، برونئی، ابوظبی، قطر،ترینیداد و توباگو، نیجریه، لیبی و ایالات متحده آمریکا. کشورهای تولید کننده ال.ان.جی، گاز طبیعی را به صورت مایع به کشورهای واردکننده ای از جمله ژاپن، تایوان، ایالات متحده، فرانسه، اسپانیا، بلژیک، ایتالیا، ترکیه، یونان، پرتغال، پورتوریکو، جمهوری دومینیکن و هند تحویل می دهند. درسال 2002، دوازده کشور 153 میلیارد مترمکعب گاز که 113 تن آن ال.ان.جی بود، به دوازده کشور صادر کردند که در مقایسه با سال 1997 ، صادرات گاز 113 میلیارد مترمکعب، افزایش داشته است. رشد تجارت جهانی ال.ان.جی با افزایش تقاضا وکاهش منابع گازطبیعی، درکشورهای مصرف کننده گاز رشد کمی داشته است وکشورهای تولیدکننده گاز تمایل بیشتری به فروش ذخایر گازی، بدون تبدیل کردن به ال.ان.جی دارند. نزدیک به 6 درصد از مصرف گازطبیعی جهان و 16 درصد از کل تجارت گازطبیعی درسال 2002، گازطبیعی مایع شده یا ال.ان.جی بوده است. عمده قراردادهای خرید وفروش ال.ان.جی، قراردادهای کوتاه مدت در چند سال اخیر بوده که علت آن افزایش تقاضا در اروپا وکره شمالی، بیان شده است. تعداد قراردادهای خرید وفروش بلندمدت ال.ان.جی درقیاس با قراردادهای کوتاه مدت، بسیارمحدود است. صادرات و واردات ال.ان.جی درسال 2002، اندونزی بزرگ ترین تولید کننده ال.ان.جی وصادرکننده یک پنجم گازطبیعی دنیا بوده است. حوزه پاسیفیک، بزرگ ترین منطقه تولید ال.ان.جی درجهان وصادرات این حوزه نزدیک به 50 درصد کل صادرات ال.ان.جی جهان درسال 2002 بوده است. اندونزی عرضه کننده 21 درصد گازطبیعی است وصادرات کشورهای خاورمیانه از جمله قطر، درحدود 23 درصد است. همچنین کشورهای حوزه آتلانتیک از جمله الجزایر 29 درصد صادرات گازطبیعی دنیا را در اختیار دارند. تلاش های زیادی در سال 2003 برای ساختن پروژه های جدید در استرالیا، روسیه، نروژ و مصرانجام شده است. هدف این پروژه ها فراهم کردن امکانات وتسهیلات برای افزایش ظرفیت مایع سازی گاز طبیعی است وتلاش می شود که ظرفیت تبدیل گازطبیعی به ال.ان.جی در سال 2007 به تولید 197 میلیون تن ال.ان.جی در سال برسد. کشورهای دیگر صادرکننده گاز از قبیل ایران، یمن، آنگولا، ونزوئلا، بولیوی و پرو نیز، سعی در افزایش ظرفیت صادرات ال.ان.جی دارند تا بتوانند درآمدهایشان را به وسیله منابع گازطبیعی افزایش دهند. کشورهای خاورمیانه تولید کننده 25 میلیون تن ال.ان.جی درسال 2002 بوده اند که سهم 23 درصدی از کل تولیدات ال.ان.جی جهان را دراختیار داشتند. با توسعه تسهیلات تبدیل گازطبیعی به ال.ان.جی در کشورهای قطر وعمان، ظرفیت تولید ال.ان.جی این دوکشور به 13 میلیون تن می رسد وسه کشور صادرکننده ال.ان.جی در خاورمیانه کشورهای قطر، عمان، امارات متحده عربی ظرفیت سالیانه 29 میلیون تن را دارند که پیش بینی می شود درسال 2007، ظرفیت تولیدگازطبیعی مایع شده ال.ان.جی در خاورمیانه به 42 میلیون تن برسد. در خاورمیانه، کشور قطر با داشتن رتبه چهارم صادرات ال.ان.جی جهان وظرفیت تولید سالیانه 9/14 میلیون تن ال.ان.جی، بیشتر صادراتش به کشورهای ژاپن وکره جنوبی است. علاوه بر این، قراردادهای کوتاه مدتی هم با کشورهای اروپایی وایالات متحده دارد. براساس برنامه ریزی های این کشور، قراراست ظرفیت تولید سالیانه ال.ان.جی این کشور تا سال 2015 به 60 میلیون تن برسد. عمده صادرات ال.ان.جی عمان به کره جنوبی است. این کشور صادرات محدودی به ژاپن، اروپا وآمریکا نیز دارد. امارات متحدعربی، پنجمین دارنده ذخایر گازطبیعی دردنیاست. نزدیک به 90 درصد تولیدات ال.ان.جی این کشور به ژاپن صادر می شود. با وجود ذخایر زیاد گاز طبیعی در این کشور، بعید به نظر می رسد که ظرفیت تولید ال.ان.جی خود را افزایش دهد. ساختار بازار ال.ان.جی جهان ساختار بین المللی بازار ال.ان.جی تجارت این محصول را تحت تأثیر قرار داده است. هر کشوری نمی تواند بازاری بالقوه برای ال.ان.جی باشد و باید معیارهایی از جمله موقعیت جغرافیایی برای دریافت ال.ان.جی داشته باشد، منابع دیگر انرژی باید درآن محدود و گران باشند و دسترسی به اکتشاف و توسعه هزینه بر باشد، همچنین واردات گاز طبیعی به صورت خط لوله ناممکن و یا بسیار پیچیده و از نظر واردات ، محدود باشد، تولید زغال سنگ درآن محدود و گران باشد و شرایط دیگری که باید داشته باشند. افزایش تقاضای گازجهان، سبب بازشدن بازارهای جدیدی برای عرضه ال.ان.جی شده است. تفاوت در کیفیت وقیمت های گاز طبیعی مایع شده در دو حوزه آتلانتیک وپاسیفیک برحجم واردات، سیستم های قیمت گذاری وقراردادهای دوره ای تأثیر گذاشته است، اما روند رو به رشد تجارت ال.ان.جی دردنیا به خوبی مشاهده می شود. آسیا، بزرگ ترین منطقه وارد کننده ال.ان.جی در جهان، بیشترین قراردادهای فروش از نوع بلند مدت را داشته است. به رغم موفقیت های طرح های ال.ان.جی، این انرژی که شاید بتوان از آن به عنوان گاز طبیعی تغییر شکل یافته نام برد، درصد بسیار پایینی را از تولید گاز طبیعی به خود اختصاص داده است؛ با این حال انتظار می رود در آینده ای نه چندان دور، شاهد شکوفایی طرح های جدیدی در این زمینه باشیم که البته برخی از آنها در چندین دهه بررسی شده اند.
کد خبر 55449

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =