به گزارش «شانا»، شاکمن در یادداشت خود با طرح این سوال که "آیا افت قیمت نفت موجب تضعیف انرژیهای جایگزین میشود؟" نوشت: عقل سلیم میگوید که اگر قیمت یک منبع انرژی را کاهش دهید، جذابیت منابع جایگزین آن نیز کاهش خواهد یافت. بنابراین میتوانید بگویید که سقوط قیمت نفت بطور بالقوه یک خطر مهلک برای انرژیهای تجدیدپذیر است.
با این حال، اگرچه نمونههای تاریخی و حتی رشد سهام شرکتهای فعال در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر در چند ماه گذشته نیز، این نظر را تایید میکنند، اما مسئله به این سادگی نیست و جهان انرژی تغییرات زیادی کرده است.
نفت رقیب باد و خورشید نیست
در واقع، نفت با انرژی خورشیدی یا باد رقابت نمیکند. چون که این انرژیها نقشهای متفاوتی را ایجاد میکنند و نفت همچنان انرژی برتر در حوزه حمل و نقل است و انرژیهای تجدیدپذیر نیز بیشتر برای تولید برق به کار میروند. در نتیجه، قیمت نفت بطور مستقیم تاثیری بر بازارهایی که انرژیهای تجدیدپذیر در آن فعال هستند، ندارد.
از سوی دیگر، با پیشرفت فناوری و دستیابی به تولید انبوه از منابع انرژیهای تجدیدپذیر در 10 تا 15 سال اخیر، هزینه این دسته از انرژیها هم کاهش یافته است.
روشهای بهتر تولید، افزایش قابل توجه تقاضا و تشدید رقابتها در حوزه انرژی نیز موجب شده تا قیمت ساخت توربینهای بادی و پنلهای خورشیدی کاهش یابد و استفاده از آنها نیز فراگیرتر شود.
در همین حال، به نظر نمیرسد که سیاستهای دولتی در حمایت از انرژیهای تجدیدپذیر و پرداخت یارانه برای حمایت از صنایع نوپای سبز، در آینده نزدیک تغییری کنند.
تمامی این عوامل، موجب میشوند تا رشد انرژیهای تجدیدپذیر همچنان تداوم یابد.
گاز، رقیب سوختهای تجدیدپذیر
با این حال، پیچیدگیهایی در صنعت انرژی وجود دارد که این نتیجهگیری را متفاوت میکنند. در بخشی از نقاط دنیا، کاهش قیمت نفت، موجب کاهش قیمت گاز نیز میشود و از آنجا که گاز، سوختی است که بطور مستقیم با انرژیهای تجدیدپذیر رقابت میکند، تداوم این شرایط در طولانی مدت، به وضوح تهدیدی برای این دسته از انرژیهاست.
از سوی دیگر، فناوریهای سبزی مثل بیوسوختها وجود دارند که در حوزه حمل و نقل نیز استفاده میشوند و در نتیجه کاهش قیمت نفت خام میتواند آنها را غیراقتصادی جلوه داده و تهدیدی برای استفاده از این نوع سوخت در اروپا باشد.
خودروهای برقی نیز دیگر جذابیتشان را برای مالکان از دست میدهند. زیرا سوختگیری از شبکههای برق بسیار گرانتر از سوختهای فسیلی تمام میشود.
مهمترین عاملی که در این مسئله وجود دارد، موضوع «عدم اطمینان» است. هیچ کسی نمیتواند بگوید که قیمت نفت تا چه زمانی پایین باقی خواهد ماند.
فعالان حوزه انرژیهای تجدیدپذیر نیز استدلال میکنند که بیثابتی قیمت نفت، دلیل خوبی برای استفاده از انرژیهای سبز است که قیمتهای با ثباتی دارند.
با این حال، باید این نکته را نیز در نظر داشت که پروژههای بزرگ حوزه انرژیهای تجدیدپذیر مثل مزارع وسیع باد در آبهای انگلیس نیز بسیار هزینهبردار هستند و به منابع مالی گستردهای نیاز دارند. این در حالی است که وقتی غولهای انرژی جهان در حال لغو بسیاری از مصارف هزینهای خود هستند.
آینده انرژیهای تجدیدپذیر در دست دولتها
اجلاس تغییرات آب و هوایی که به زودی در پاریس برگزار میشود میتواند پاسخی برای مسئله انرژیهای تجدیدپذیر داشته باشد. جایی که 190 کشور جهان گرد هم می آیند تا در خصوص پیمانی برای کاهش گازهای گلخانهای توافق و مسئله کاهش مصرف سوختهای فسیلی را بررسی کنند.
مشخص است که نمایندگان اقتصادهای نفتی مثل روسیه، ایران و ونزوئلا علاقه چندانی به کاهش مصرف سوختهای فسیلی ندارند. عربستان سعودی هم شاید خواسته قبلی خود را تکرار کند و خواستار جبران خسارات ناشی از کاهش مصرف سوختهای فسیلی شود.
از سوی دیگر، این دیدگاه وجود دارد که اگر قیمت پایین نفت در ماههای آینده به رشد اقتصادی کشورهای مصرف کننده کمک کند، این کشورها، و به خصوص اروپاییها، با شرایط مالی بهتر خود میتوانند اقدامات بیشتری را در خصوص تغییرات آب و هوایی انجام دهند.
در نتیجه، یک سناریو این است که اگر در اجلاس تغییرات و آب و هوایی پاریس، توافقی صورت گیرد، آنگاه نفت هر قیمتی که داشته باشد، صنعت انرژیهای تجدیدپذیر توسعه خواهد یافت.
البته این تنها یکی از سناریوهای مطرح است و هیچ یک از کارشناسان این حوزه نیز با اطمینان نمیتواند در خصوص شرایط آینده اظهارنظر کند.
نظر شما