هر رشته جداری یا آستری در چاه، با پمپ کردن دوغاب سیمان از داخل لوله به پشت لوله سیمانکاری می‌شود، علت اصلی سیمانکاری اولیه لوله‌های جداری که برای محکم کردن لوله در چاه استفاده می شود به شرح زیر است:
2- نگهداشتن لوله جداری در چاه با ایجاد بست بین دیواره چاه و پشت لوله جداری.
انواع و مشخصات سیمان چاههای نفت:
1- سیمان کلاس A: این سیمان تا عمق 6000 فوت استفاده می‌شود.
3- سیمان کلاس C : این سیمان تا عمق 6000 فوت استفاده می‌شود و مقاومت تراکمی زیاد و آنی دارد.
5- سیمان کلاس E : تا عمق 14000 فوت مورد استفاده قرار می‌گیرد، وقتی که درجه حرارت و فشار خیلی زیاد است.
با افزودن انواع افزایه، خواص مختلف سیمان را که به داخل چاه زده می‌شود کنترل و تنظیم می‌کنند. برنامه سیمانکاری لوله‌های جداری معمولاً در حین عملیات حفاری انجام می‌شود. با توجه به شرایط چاه و خواص گل حفاری مورد استفاده، سیمان مورد احتیاج انتخاب و در آزمایشگاه گل و سیمان آزمایش و سپس برنامه سیمان نوشته شده به عملیات حفاری ابلاغ می شود.
در هنگام حفاری چاه اگر به دلایلی آب نمک سازند و یا گاز و نفت وارد چاه شود، فشار ستون گل چاه کاهش می‌یابد. کاهش فشار ستون گل چاه باعث افزایش جریان سیال سازند به چاه می‌شود که ادامه آن باعث از بین رفتن ثبات و تعادل چاه خواهد شد، در این صورت ممکن است سیال خارجی به سرچاه رسیده و فوران کند. به این علت باید وسایل فوران‌گیر در سر چاه تعبیه شود تا در صورت بروز جریان سیال سازند، در چاه بسته و مانع ادامه خروج سیال سازند شد. ورود ناخواسته آب نمک و نفت و گاز به داخل چاه ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
2-هرزروی گل حفاری به لایه‌های ترک خورده و نفوذپذیر و کم شدن ارتفاع ستون گل داخل چاه که در اثر زیاد بودن وزن گل حفاری و یا فروکوبی رخ می‌دهد.
اگر فشار سازند از فشار ستون گل داخل چاه بیشتر باشد سیال سازند به داخل چاه جریان پیدا می‌کند، در لایه‌های رسوبی غیرنفتی، سیال ورودی، آب نمک و در لایه‌های مخزن، سیال ورودی نفت و گاز است.
7- تاج چاه(Well head)
لوله های جداری پس از سیمانکاری و قبل از بستن سیمان باید روی سرچاه آویزان شوند اصولاً لوله‌های جداری باید در داخل چاه همیشه در وضع کششی باشند این وضع سبب می‌شود که لوله‌های جداری تنش حاصل از تغییرات فشار و حرارت داخل چاه را بهتر تحمل کنند. برای آویزان کردن لوله‌های جداری، از سرجداره‌ها استفاده می‌شود. سرجداره‌ها در انواع مختلف و با مشخصات گوناگون ساخته می‌شوند. این وسایل باید قادر باشند علاوه بر تحمل وزن رشته جداری فشارهای سرچاه را تحمل کنند.
قبل از شروع حفاری هرچاه طرح و برنامه آن باید آماده باشد طرح ریزی مناسب و صحیح حفاری هر چاه عامل اصلی بهبود و بهینه‌سازی عملیات و کاهش هزینه است. اصولاً در صنعت اکتشاف و توسعه منابع نفت و گاز، هزینه دستیابی و جمع آوری اطلاعات زمین شناسی و به مرحله تولید در آوردن چاهها، در گرو مسئله خطیر طراحی و برنامه‌ریزی مناسب عملیات حفاری است.
این اطلاعات حاوی این نکات است:
در زمان حفاری هر چاه گزارشهای گوناگونی تهیه می‌شود که مهمترین آنها عبارتند:
2- گزارش کارمته‌های استفاده شده.
4- گزارشهایی درباره عملیات جداره کاری، سیمان کاری، آزمایشات چاه، تجزیه زمانی عملیات حفاری.
پس از دریافت اطلاعات زمین شناسی و مشخصات چاه تکمیل شده براساس و نوع و میزان تولید آن طرح‌ریزی برنامه عملیات حفاری چاه آغاز می‌شود. قسمتهای مهم و اساسی برنامه به قرار زیر هستند:
2- طراحی لوله‌های جداری و وسایل سرچاه.
4- برنامه حفاری شامل طراحی نوع مته، عوامل مکانیکی و هیدرولیک حفاری.
6- برنامه عملیات جداره گذاری و سیمان آن.
برآورد هزینه چاه، همه برنامه‌های فنی فوق به اضافه اطلاعات زمین شناسی منطقه، مشخصات محل چاه، زمان تقریبی شروع و پایان کار دکل در فرمهای مخصوص برنامه چاه وارد می‌شود.
اساسی ترین و مهمترین قسمت هر برنامه حفاری نحوه و چگونگی کنترل چاه است. هر سوراخی که در زمین کنده می‌شود باید دارای ثبات باشد و اگر شرایط کافی برای آن فراهم نشود در اثر فشارهای تحت الارضی یا دیواره‌های چاه بهم می آید یا سیالات مختلف سازند وارد چاه شده و مانع ادامه عملیات حفاری می شود.
9- عوامل موثر در سرعت حفاری
در حفاری همیشه حداکثر سرعت حفاری مورد نظر است. این موضوع نباید به بهای افزایش فوق‌العاده و غیر قابل جبران هزینه‌ها تمام شود. حداکثر سرعت کندن مته در ته چاه همیشه به معنای کاهش خرج حفاری یک متر چاه نیست زیرا فرسوده شدن سریع مته، اشکال گوناگون در وسائل حفاری و غیره، ممکن است باعث افزایش هزینه عملیات شود.
1- سطح دانش فنی و تجربی کارکنان.
3- راندمان و تناسب دستگاه حفاری با عملیات.
ب) نحوه حفظ و نگهداری و تعمیرات دستگاه حفاری.
الف: استحکام و قدرت تراکمی سنگ.
ج : فشار سازند و کیفیت آن.
ر : گلی بودن، چسبناکی (خاصیت چسبندگی گل به مته و رشته حفاری).
ع : نوع سیالات داخل سنگها.
5- عوامل مکانیکی
ب :سرعت دورانی مته.
6- خواص گل حفاری
ب : مقدار ذرات جامد معلق گل.
د : صافی گل.
س : کشش سطحی (ترشوندگی گل).
-1 چگونگی کندن و خرد کردن سنگها
پس از برنامه‌ریزی عملیات حفاری هر چاه، هزینه چاه برآورد می شود، هزینه چاه بطور کلی شامل هزینه انتقال و سوار کردن دکل در محل چاه، کرایه روزهای حفاری، کرایه خدمات جنبی، قیمت وسایل حفاری (مته، لوله های جداری، وسایل اضافی برای جداره کاری، سرجداره‌ها، سری تکمیل، سری بهره‌برداری و غیره) مواد شیمیایی (مواد گل حفاری و سیمان) است. هزینه باید براساس نرخهای روز محاسبه شود.
در بسیاری از مخازن زیرزمینی امکان حفاری عمودی وجود ندارد. برخی از این دلایل شامل: وجود رودخانه یا آبهای سطحی، کوه، دره، منازل مسکونی، ضخامت کم لایه نفتی است. در این موارد باید چاه را به صورت انحرافی در مخزن حفاری کرد.
بعضی از چاههای نفت ممکن است پس از مدتی تولید، در اثر مشکلهای فنی و مکانیکی در چاه ( نظیر شکستن و فرو ریختن لوله‌های جداری و مسدود شدن چاه و قطع تولید آن ) و یا برهم خوردن کیفیت نفت تولیدی (نظیر افزایش آب و گاز همراه با نفت در اثر تغییرات مخزنی) احتیاج به تعمیر و کار مجدد پیدا می‌کند تا مثلا لوله جداری شکسته شده را تعمیر و با یک رشته جداری دیگر بپوشانند و یا این که چاه را عمیق‌تر کنند. در این صورت یک دستگاه حفاری بر روی چاه برده می‌شود.
نظر شما