به گزارش شانا به نقل از هفته‌نامه بررسی تحولات بین‌المللی انرژی و تغییر اقلیم مدیریت کل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی، تولیدکنندگان سوخت فسیلی جهان و در رأس آنها ایالات متحده آمریکا در مسیری قرار دارند که تا پایان این دهه مقدار نفت و گاز تولیدی از پروژه‌های جدید را چهار برابر افزایش می‌دهند؛ روندی که اهداف توافق‌شده اقلیمی را تهدید می‌کند.

پیش‌ از این آژانس بین‌المللی انرژی طی گزارشی اعلام کرده بود که اگر جهان بخواهد از افزایش ۱.۵ درجه سانتیگراد گرمایش جهانی نسبت به دوران پیش از صنعتی‌ شدن اجتناب کند، نباید هیچ پروژه جدید نفت و گاز را توسعه دهد، زیرا دانشمندان هشدار داده‌اند با شکست این آستانه گرمایشی که دولت‌ها در موافقت‌نامه پاریس به‌عنوان هدف جاه‌طلبانه با آن موافقت کردند، جهان شاهد اثرات بدتر تغییرات اقلیمی خواهد بود.

اما از زمان انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در سال ۲۰۲۱، کشورها و شرکت‌های بزرگ تولیدکننده سوخت‌های فسیلی انبوهی از پروژه‌ها و فعالیت‌های جدید نفت و گاز را اجرا کردند. بر اساس گزارش جدید مؤسسه «گلوبال انرژی مانیتور» (Global Energy Monitor) که سازمانی غیردولتی مستقر در سانفرانسیسکوست، از آن زمان تاکنون حداقل ۲۰ میلیارد بشکه معادل نفت مخازن جدید نفت و گاز برای استخراج کشف شده است.

سال گذشته (۲۰۲۳) حداقل ۲۰ میدان نفتی و گازی کشف شد که امکان استخراج و تولید ۸ میلیارد بشکه معادل نفت را دارد. این گزارش نشان می‌دهد تا پایان این دهه، صنعت سوخت‌های فسیلی طبق پروژه‌های در حال اجرا تقریباً چهار برابر این مقدار، حدود ۳۱ میلیارد بشکه معادل نفت در ۶۴ میدان جدید نفت و گاز را توسعه خواهد داد.

بر اساس این گزارش، ایالات متحده که در ۶ سال پیاپی بیش از هر کشوری در تاریخ، نفت خام تولید کرده، در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در توسعه پروژه‌های جدید نفت و گاز پیشتاز بوده است. کشور کوچک گویان در آمریکای جنوبی در منطقه کارائیب در رتبه دوم قرار دارد و کشورهای قاره آمریکا ۴۰ درصد کل پروژه‌های توسعه جدید نفت در دو سال گذشته را به خود اختصاص داده‌اند.

هم‌اکنون شرکت‌های بزرگ نفت و گاز یا به اهداف خود در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دست نمی‌یابند، یا آنها را تقلیل می‌دهند.

امین ناصر، مدیرعامل شرکت نفت سعودی آرامکو عربستان در کنفرانس سالانه اخیر صنعت نفت با عنوان «سراویک» در تگزاس (CERAWeek)، گفت: مردم «باید رؤیاپردازی» حذف تدریجی نفت و گاز را کنار بگذارند.

اسکات زیمرمن، مدیر پروژه ردیابی جهانی تولید نفت و گاز در «گلوبال انرژی مانیتور» در این باره گفت: به‌رغم هشدارهای مداوم و واضح مبنی بر اینکه توسعه هیچ میدان نفت و گاز جدیدی با دمای ۱.۵ درجه سانتی‌گراد سازگار نیست، صنعت همچنان به کشف، توسعه و اجرای پروژه‌های جدید ادامه می‌دهد. این شرایط ناامیدکننده و نشان‌دهنده بی‌تعهدی طرف عرضه نفت و گاز به اهداف اقلیمی است.

هم‌اکنون زیرساخت‌های نفت و گاز موجود دمای جهان را حدود ۱.۵ درجه سانتیگراد افزایش می‌دهد و با اضافه‌ شدن ظرفیت‌های جدید، دمای جهانی بیشتر از این مقدار افزایش خواهد یافت. طبق گزارش جدید، از زمان گزارش سال ۲۰۲۱ آژانس بین‌المللی انرژی، در مجموع ۴۵ پروژه با ۱۶ میلیارد بشکه معادل نفت به‌طور کامل توسعه داده شده است. با احتساب استخراج میدان‌های نفت «غیرمتعارف» با فناوری شکست هیدرولیک (fracking) انتشار گازهای گلخانه‌ای آتی بیشتر از برآوردهای کنونی خواهد بود.

در حالی‌ که آمریکا جایگاه نخست خود را در تولید نفت و گاز جهان با کمک اکتشاف‌های جدید حفظ کرده است، اکنون تولیدکنندگان سوخت فسیلی بر مناطقی تازه از کره زمین برای تولید تمرکز کرده‌اند، به‌طوری‌ که آمریکای جنوبی و آفریقا به کانون پروژه‌های آینده تولید نفت و گاز بدل شده‌اند.

از میان ۲۲ کشوری که در دو سال گذشته اکتشاف‌های نفت و گاز قابل‌توجهی داشتند، کشورهای قبرس، گویان، نامیبیا و زیمبابوه بیش از یک‌سوم اکتشاف‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. این در حالی است که این کشورها تا همین اواخر نفت و گاز تولید نکرده بودند، یا به هیچ‌وجه جزو تولیدکنندگان نبوده‌اند.

مخز جدید گازی شاهینی در استان فارس طبق برآوردها حاوی ۶۲۳ میلیارد مترمکعب گاز است، بزرگ‌ترین کشف مخزن مستقل گازی طی دو سال گذشته به حساب می‌آید و پس از آن پروژه میدان ونوس (Venus) شرکت توتال انرژی در نامیبیا کشف شده است. پروژه کودیاک (Kodiak) در آلاسکا، سومین میدان نفت و گاز تازه بالقوه بزرگ جهان به شمار می‌آید.