به گزارش خبرنگار شانا، قیمت نفت خام برنت دریای شمال در پایان معاملات هفته گذشته (جمعه، پنجم دی) با افزایشی خفیف نسبت به هفته پیش از آن به ۶۰ دلار و ۶۴ سنت برای هر بشکه رسید. این در حالی است که نفت در طول هفته تا محدوده ۶۲ دلار نیز پیشروی کرد، اما در ساعات پایانی معاملات، بخش عمده این رشد را از دست داد و به سطوح پیشین بازگشت.

این نوسان رفت‌وبرگشتی تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل از جمله «توقیف سریالی نفتکش‌های حامل نفت ونزوئلا از سوی آمریکا»، «تشدید حملات روسیه و اوکراین به زیرساخت‌های انرژی یکدیگر» و در عین حال «افزایش امیدواری‌ها نسبت به دستیابی به توافق صلح پیش از آغاز سال نوی میلادی» شکل گرفت.

مهم‌ترین محرک بازار در ابتدای هفته، تشدید اقدام‌های آمریکا برای اخلال در روند صادرات نفت ونزوئلا بود. بر اساس گزارش منابع خبری، گارد ساحلی آمریکا تلاش برای توقیف نفتکش «بلا یک» در آب‌های اقیانوس اطلس را آغاز کرده و در روزهای اخیر نیز دو نفتکش دیگر به نام‌های «اسکیپر» و «سنچریز» به اتهام نقض تحریم‌ها در آب‌های بین‌المللی توقیف شده‌اند. مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند این روند ادامه‌دار خواهد بود؛ موضوعی که سبب شد بیش از ۱۲ نفتکش بارگیری‌شده در ونزوئلا در انتظار دستور مالکان خود متوقف بمانند.

تاکنون دولت‌های ونزوئلا، ایران، روسیه و چین این اقدام‌ها را محکوم کرده‌اند و کاراکاس آن را «دزدی دریایی» خوانده است. با این حال تحلیلگران معتقدند حتی در صورت توقف کامل صادرات نفت ونزوئلا در کوتاه‌مدت، به‌دلیل شکل‌گیری مازاد عرضه، بازار جهانی نفت در نیمه نخست سال ۲۰۲۶ با کمبود جدی مواجه نخواهد شد. بر اساس تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (دسامبر)، عرضه جهانی نفت در سال آینده روزانه حدود ۳ میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه بیش از تقاضا خواهد بود.

اخبار متناقض روسیه و اوکراین، بازار را بلاتکلیف کرد

در کنار تحولات ونزوئلا، تشدید درگیری‌ها میان روسیه و اوکراین نیز در این هفته نقش حمایتی برای قیمت نفت ایفا کرد. حمله موشکی به یک پالایشگاه در جنوب روسیه، حملات پهپادی به کشتی‌ها و اسکله‌ها در منطقه کراسنودار و از سوی دیگر، تهاجم نیروهای روسیه به بندر اودسا و آسیب به تأسیسات بندری اوکراین، از جمله این تحولات بود.

همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از حمله پهپادی اوکراین به تأسیسات پایانه صادراتی اصلی کنسرسیوم خط لوله نفت خزر، صادرات نفت قزاقستان از این مسیر در ماه دسامبر حدود یک‌سوم کاهش یافته است.

با این حال همزمان اخبار سیاسی متناقضی نیز منتشر شد. برخی گزارش‌ها از احتمال دستیابی به توافق صلح میان مسکو و کی‌یف تا پیش از آغاز سال نو میلادی حکایت دارد. قرار است رئیس‌جمهوری اوکراین روز یکشنبه در فلوریدا با دونالد ترامپ درباره مسائل ارضی، که مهم‌ترین مانع مذاکرات صلح محسوب می‌شود، گفت‌وگو کند. به گفته ولودیمیر زلنسکی، چارچوب صلح ۲۰ ماده‌ای و توافق تضمین‌های امنیتی در آستانه نهایی شدن است و «پیش از سال نو می‌توان درباره بسیاری از مسائل تصمیم گرفت». وی همچنین اعلام کرده در صورت موافقت روسیه با آتش‌بس، حاضر است این چارچوب را به همه‌پرسی بگذارد.

۲۰۲۵؛ سالی که نفت ۱۴ دلار از دست داد

درمجموع بازار نفت در حالی در آستانه پایان معاملات سال ۲۰۲۵ قرار دارد که در صورت حفظ سطوح کنونی قیمت، نفت برنت بازدهی منفی حدود ۱۹ درصدی را در کارنامه سالانه خود ثبت خواهد کرد و نسبت به ابتدای سال، نزدیک به ۱۴ دلار از ارزش خود را از دست داده است. با این حال، تحلیلگران با تأکید بر تداوم مازاد عرضه و احتمال کاهش محدودیت‌ها علیه صادرات نفت روسیه، چشم‌انداز بازار در سال ۲۰۲۶ را همچنان متمایل به فشارهای کاهشی ارزیابی می‌کنند.

در مقطع کنونی، همزمان با ورود بازار به فصل سرد سال، افزایش تقاضای فصلی برای سوخت‌های گرمایشی تا حدی از افت شدیدتر قیمت نفت جلوگیری کرده است، با این حال وفور عرضه و چشم‌انداز مازاد در سال آینده، اجازه شکل‌گیری یک روند صعودی پایدار را نمی‌دهد. از این رو بازار نفت همچنان در فضایی محتاطانه و ناپایدار، میان ریسک‌های ژئوپلیتیک و واقعیت‌های بنیادین عرضه و تقاضا در نوسان خواهد بود.