به گزارش شانا، تقاضای جهانی انرژی طی دویست سال اخیر به دلیل نگرانی‌های زیست‌محیطی به سمت سوخت‌هایی با محتوای کربن کمتر متمایل شده است. طی این مدت، انرژی مورد نیاز انسان از چوب به زغال‌سنگ،سپس به نفت و در حال حاضر به گاز طبیعی تغییر کرده و در این راستا سهم گاز طبیعی به عنوان سوخت در حال افزایش است.
گاز طبیعی بعد از هیدروژن پاک‌ترین نوع سوخت فسیلی برای طبیعت است. زیرا عمدتاً دی‌اکسیدکربن و بخار آب تولید می‌کند. علاوه بر این، متان یکی از مواد خام اصلی برای ساخت حلال‌ها و دیگر مواد شیمیایی ارگانیک است. پروپان و بوتان نیز از گاز طبیعی استخراج می‌شوند. گاز نفتی مایع شده (Liquefied Petroleum Gas) یا (LPG) اصولاً همان پروپان است و اغلب به جای گاز طبیعی در مناطق فاقد خطوط لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گاز طبیعی در هر واحد انرژی حدود ۲۴ درصد نسبت به نفت خام و ۴۲ درصد نسبت به زغال‌سنگ گازهای آلاینده کمتری تولید می‌کند . در حال حاضر حدود ۲۰ درصد مصرف جهانی انرژی را گاز طبیعی تشکیل می‌دهد که با آهنگ ۲٫۴ درصد در حال رشد است.
برابر گزارش BP در ژوئن 2013، ذخایر گازی اثبات شده جهان تا پایان سال 2012 حدود 187.3 تریلیون متر مکعب گزارش شده است. ایران با 33.6 تریلیون متر مکعب ذخایر اثبات شده گاز طبیعی و با بیش از 18 درصد از مجموع کل ذخایر گاز طبیعی جهان رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
در سال 2012 حدود 3364 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در جهان تولید شده که بالغ بر 705.5 میلیارد متر مکعب آن از طریق خطوط لوله انتقال بین کشورهای جهان مورد مبادله قرار گرفته است. در این میان، کشورهای اروپایی با واردات بیش از 377.2 میلیارد متر مکعب گاز در سال 2012 حدود 53.5 درصد از سهم واردات گاز جهان را به خود اختصاص داده اند.
در سال 2012 روسیه با 130 میلیارد متر مکعب بیشترین سهم صادرات گاز به اروپا را داشته است. دیگر تامین کنندگان گاز اروپا به ترتیب عبارتند از؛ نروژ ( با 106.6 میلیارد متر مکعب)، هلند ( با 54.5 میلیارد متر مکعب)، انگلستان ( با 12 میلیارد متر مکعب)، دیگر کشورهای اروپایی ( با 24.4 میلیارد متر مکعب)، ایران ( با 7.5 میلیارد متر مکعب)، لیبی( با 6.5 میلیارد متر مکعب)، الجزایر ( با 32.8 میلیارد متر مکعب) و دیگر کشورها ( با 2.9 میلیارد متر مکعب).
همچنین در سال 2012 بالغ بر 327.9 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مایع ( LNG ) بین کشورهای جهان مبادله شده است. در این سال کشورهای اروپایی با 69.3 میلیارد متر مکعب واردات گاز طبیعی مایع و با سهم 21.1 درصدی رتبه دوم را در خرید گاز مایع جهان بعد از آسیا و اقیانوسیه با واردات 227.2 میلیارد متر مکعبی به خود اختصاص داده اند.
در سال 2012 قطر با فروش 105.4 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی مایع بیشترین سهم صادرات به کشورهای جهان را داشته و 32.1 درصد از بازارهای فروش را در اختیار خود گرفته است. ژاپن با 118.8 میلیارد متر مکعب واردات گاز طبیعی مایع بزرگترین وارد کننده گاز طبیعی مایع در جهان بوده است.
چنان که ملاحظه می شود برابر آمار منتشره توسط BP، رتبه اول ایران در ذخایر گاز طبیعی در بین کشورهای جهان در حالی است که ایران با فروش حدود 8.4 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال 2012 ( حدود یک درصد از کل بازار فروش گاز طبیعی در جهان در مجموع صادرات به اروپا و دیگر کشورها) از جایگاه مناسبی در بازار مبادالات گاز طبیعی جهان و بخصوص در بازارهای اروپا برخوردار نیست.
بر اساس برنامه تکلیفی صنعت نفت و گاز در برنامه پنجم توسعه (1394 ـ 1390)، صادرات گاز طبیعی ایران باید به 73 میلیارد متر مکعب (بالغ بر 200 میلیون متر مکعب در روز - حدود 10 درصد از کل بازار فروش جهانی) در سال افزایش پیدا کند.
با پایان عملیات فازهای 12 تا 24 طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی حدود 480 میلیون متر مکعب ( بیش از 17.5 میلیارد متر مکعب در سال ) به تولید حدود 302 میلیون متر مکعبی روزانه گاز طبیعی ایران از فازهای یک تا 10 در میدان مشترک با قطر افزوده می شود.
با برداشته شدن تحریمهای یکجانبه و به پایان رسیدن عملیات راه اندازی فازهای پارس جنوبی، توسعه صادرات گاز طبیعی ایران قطعا منجر به جهش یکباره ایران در تسخیر بازارهای اروپایی و شرق آسیا و افزایش 10 برابری سهم ایران در تجارت جهانی گاز طبیعی می شود.
نظر شما