در فاصله سالهای 2004 تا 2007، پورنومو یوسگیانتورو اندونزیایی، شیخ احمد فهد الاحمد الصباح کویتی و ادموند مادئوابه به داکورا نیجریایی هر کدام به مدت یک سال علاوه بر ریاست، سمت دبیرکلی اوپک را عهده دار بودند تا این که سرانجام وزیران نفت اوپک در سال 2007 پس از یک بن بست سه ساله، بر سر انتخاب عبدالله سالم البدری به عنوان دبیرکل اوپک به اجماع رسیدند.
سمت دبیرکلی اوپک در طول تاریخ 55 ساله خود با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است به گونه ای که گاهی عمر خدمت یک دبیرکل پنج سال و گاه 6 ماه بوده است.
این سازمان بین المللی تاکنون در حیات بیش از پنجاه ساله خود با احتساب البدری لیبیایی ٢٢ دبیر کل داشته که نخستین آن نیز فواد روحانی از ایران بوده و چهار سال نیز در این سمت انجام وظیفه کرده است.
پیش از برگزاری نشست ١٦١ اوپک در تابستان سال 2012 که قرار بود البدری بازنشسته شود و جای خود را به دبیرکل جدید بدهد، چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، عربستان و اکوادور با معرفی کاندیداهای خود به دبیرخانه اوپک در وین اتریش، نخستین گام را در راه انتخاب دبیرکل برداشتند و رقابت آغاز شد.
اعضای اوپک در دسامبر 2014 (دیماه 94) دوباره تصمیم گرفتند دوره دبیرکلی البدری را یک سال دیگر تمدید کنند، این در حالی است که براساس ماده ٢٨ اساسنامه اوپک درباره انتخاب دبیرکل، دوره دبیرکلی اوپک سه ساله است و امکان تمدید آن برای یک دوره سه ساله دیگر نیز وجود دارد، با این حال شاهد بوده ایم که به دلیل نبود اجماع نه تنها البدری نرفته بلکه از نشست دسامبر 2012 به بعد هر بار نیز یک سال دیگر در پست دبیرکلی ابقا شده و از راه حلهای جایگزین هم خبری نبوده است.
راه حل دوم این است که یکی از مدیران یا معاونان ارشد دبیرخانه اوپک تا انتخاب دبیرکل جدید به طور موقت رسیدگی امور را به عهده می گیرد و اعضای اوپک نیز باید درباره استفاده از این راه حلهای موقتی نیز توافق نظر داشته باشند.
بحث تعیین تکلیف دبیرکل اوپک با توجه به پایان یک دوره یکساله دیگر البدری، در کنار بررسی سیاستهای تولید اوپک در 6 ماه نخست سال 2016 با توجه به شرائط پیچیده کنونی بازار نفت و سطوح پایین قیمتها، یکی از مواردی خواهد بود که در دستور کار نشست عادی 168 اوپک قرار می گیرد.
حالا باید تا روز چهارم دسامبر (13 آذرماه) که وزیران نفت اوپک بار دیگر برای آخرین بار در سال 2015 گردهم می آیند به انتظار نشست و مشاهده کرد که آیا دوباره رسانه ها در سراسر دنیا هنگام مخابره خبر پایان نشست 168 اوپک تیتر تکراری «البدری ماند» را منتشر خواهند کرد یا چالش قیمت نفت بر پیچیدگی رقابت سنتی ایران و عربستان برای دبیرکلی می افزاید؟!
امیر دشتی
نظر شما