به گزارش شانا به نقل از فارس، حبیب‌الله ظفریان، کارشناس ارشد انرژی با اشاره به ظرفیت همکاری ایران و روسیه در بازار گاز ذیل تفاهم‌نامه ۴۰ میلیارد دلاری بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه اظهار داشت: تجارت گاز به‌دلیل منافع راهبردی و اقتصادی، مقوله بسیار مهمی است که در اسناد بالادستی کشور به آن تأکید شده است.

وی افزود: در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بر افزایش صادرات گاز تاکید ویژه شده است و در سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ صنعت نفت هم این موضوع بیان شده است که ایران باید به سهم ۸ تا ۱۰ درصد از تجارت گاز دنیا دست یابد، اکنون سهم ایران از تجارت گاز دنیا کمتر از ۲ درصد است.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی گفت: ایران باید بتواند مبتنی بر تجارت گاز با کشورهای همسایه تبدیل به هاب گازی منطقه شود. ذخایر گازی ایران و موقعیت جغرافیایی ممتاز، این امکان را به کشور می‌دهد که در تجارت گاز منطقه نقش تاثیرگذاری داشته باشد.

ایران باید با واردات و صادرات گاز تبدیل به هاب گازی منطقه شود

ظفریان افزود: راهبرد ایران باید به این شکل تعریف شود که گاز مازاد کشورهای منطقه را به‌صورت حداکثری خریداری کند و به کشورهای متقاضی گاز با قیمت بالاتر صادر کند.

وی اعلام کرد: سه کشور اطراف ما شامل ترکمنستان، قطر و آذربایجان دارای مازاد گاز هستند و اکنون صادرات دارند و بقیه کشورهای منطقه از جمله ارمنستان، ترکیه، عراق، کویت و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه امارات و عمان، پاکستان و افغانستان، همه تقاضای واردات گاز دارند. در نتیجه یک فرصت بسیار بزرگ برای ایران فراهم است که با تجارت گاز بین کشورهای صادرکننده و واردکننده تبدیل به قطب گازی منطقه شود.

 فرصت ایران برای همکاری راهبردی با روسیه در نظم جدید بازار گاز

این کارشناس ارشد حوزه انرژی گفت: پس از تحولات جنگ اوکراین، تغییراتی در بازار گاز اتفاق افتاد، از جمله اینکه قطر برنامه توسعه میدان‌ای گازی و افزایش صادرات گاز طبیعی مایع شده (ال‌ان‌جی) را با سرعت بیشتری پیش گرفت و به‌تازگی قراردادی با پنج شرکت اروپایی و آمریکا برای توسعه میدان‌های خود امضا کرده است.

ظفریان افزود: در تحولات اخیر بازار گاز، روسیه صادرات گاز به اروپا را به حداقل رسانده است و آمریکا تلاش می‌کند صادرات ال‌ان‌جی خود را افزایش دهد تا در بازار اروپا جایگزین بخشی از گاز روسیه شود.

وی اعلام کرد: اکنون فرصتی برای ایران ایجاد شده است که بتواند در این فضا یک همکاری راهبردی با روسیه شکل بدهد و البته این همکاری باید مبتنی بر منافع ملی ایران باشد. دو کشور ایران و روسیه بر اساس منافع ملی خود این همکاری گازی را می‌توانند شکل دهند و یک بازی برد-برد ایجاد کنند.

باید گاز مازاد روسیه را بخریم و با قیمت بالاتر به کشورهای منطقه صادر کنیم

ظفریان گفت: اکنون این فرصت ایجاد شده است که ایران و روسیه دور یک میز بنشینند و بازار گاز را بین خودشان تقسیم کنند. روسیه نخستین و ایران دومین دارنده منابع گازی دنیا هستند و می‌توانند با همکاری یکدیگر راهبردی بهینه را برای توسعه بازار تعریف کنند.

وی ادامه داد: ما می‌توانیم در فضای مناقشه روسیه و اتحادیه اروپا، گاز مازاد روسیه را خریداری کنیم و با استفاده از آن تبدیل به هاب گازی منطقه شویم. یکی از پیشنهادات جدی این است ایران بتواند گاز مازاد روسیه را از طریق ترکمنستان دریافت کند. از این مسیر می‌توان سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد متر مکعب گاز از روسیه خرید و این گاز را به قیمت بالاتر به کشورهای همسایه مثل پاکستان و عراق صادر کرد.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی گفت: بنده معتقدم که باید الگوی همکاری گازی ایران و روسیه به صورت سوآپ نباشد بلکه به صورت خرید و فروش تعریف شود زیرا سوآپ به معنای بازاریابی برای کشور عرضه‌کننده یعنی روسیه است، پس ما باید گاز روسیه را بخریم و آن را به مقاصد صادراتی خودمان بفروشیم.

 پیشنهاد سرمایه‌گذاری روس‌ها در احداث خط لوله صادراتی به پاکستان و عمان

ظفریان گفت: روس‌ها می‌توانند در احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان و پاکستان سرمایه‌گذاری کنند. ما اکنون قرارداد صادرات گاز به پاکستان داریم و باید سالانه ۸ میلیارد متر مکعب گاز صادر کنیم اما تا کنون این قرارداد اجرایی نشده است که با کمک روسیه می‌توان آن را احیا کرد.

کارشناس ارشد انرژی گفت: شبکه گاز ارمنستان متعلق به شرکت گازپروم روسیه است. این فرصت وجود دارد که صادرات گاز ایران به ارمنستان افزایش یابد و حتی از طریق ارمنستان، گاز ایران به گرجستان نیز صادر شود، همچنین می‌توان از ظرفیت سیاسی و ظرفیت مازاد گاز روسیه برای افزایش صادرات گاز به ترکیه از یک سو و عراق و سپس سوریه از سوی دیگر استفاده کرد.

وی گفت: در عوض ما نیز می‌توانیم به روسیه کمک کنیم و گاز قطر که یکی از جدی‌ترین گزینه‌ها برای جایگزینی با گاز روسیه در بازار اروپاست را خریداری کرده و آن را به بازارهای مقصد خود بفروشیم، به این شکل با منطق تقسیم بازار، بازار ایران در منطقه تثبیت می‌شود و بازار روسیه در اروپا، بنابراین جمهوری اسلامی باید با این چشم‌انداز و راهبرد وارد روابط گازی کلان با روسیه شود.