صدور خدمات و دانش فنی و مهندسی، یک رؤیاست و ما برای تحقق یک رؤیا در حرکتیم. می‌دانیم هدف بسیار دور از دسترس است، به‌ویژه اینکه یک شرکت دولتی قصد دستیابی به آن رؤیا را دارد. در بند چهار حکم انتصاب من، ارتقای شرکت مهندسی و توسعه گاز به یک کلاس جهانی است. برای این کار، اقدام‌های داخلی انجام دادیم و نمودارهای سازمانی مصوب کردیم و چند شرکت در کشورهای مختلف را به‌همراه پروژه‌هایی هدف‌گذاری کردیم و امیدواریم بتوانیم در دو سال آینده، یک پروژه برای اجرا در خارج از کشور انجام دهیم. این تصمیم و هدف هم با این پرسش شکل گرفت که تا چه زمانی نفت و گاز خام داریم که صادر کنیم؟
البته شایان ذکر است که توانمندی و ظرفیت تحقق این رؤیا، یعنی صدور خدمات فنی و مهندسی وجود دارد. برای مثال در زنجیره ارزش گاز، ۹۰ درصد تجهیزات تأسیسات تقویت فشار گاز آرادان، داخلی است یا در فاز ۲ پالایشگاه گاز ایلام، ۷۶ درصد از تجهیزات داخلی استفاده شده و در خط لوله گاز هم می‌توانیم بگوییم ۱۰۰ درصد داخلی‌سازی شده است. وقتی می‌بینیم برخی کشورهای همسایه ادعا می‌کنند که حتی یک پیچ هم نمی‌توانند تولید کنند، به این نتیجه می‌رسیم که دستاوردهای ما در بومی‌سازی صنعت و تجهیزات، قابل مقایسه با بسیاری از کشورها نیست و این نشانه‌ای از ظرفیت بالای ایران است.
ما به‌اندازه همه جمعیت ترکمنستان دانشجو داریم. اگر بگوییم برخی از دانشجویانی که امروز مشغول تحصیل هستند، پس از دانشگاه به شغلی متفاوت با تخصصشان رو می‌آورند، بی‌شک نیمی از آنها در شغلی مرتبط با رشته تحصیلی‌شان مشغول به‌کار می‌شوند و حتی اگر نیمی از آنها ناکارا باشند، قطعاً نیم دیگر توانمند، خلاق و باپشتکار هستند که همه داخلی‌سازی‌ها محصول تلاش همین افراد است.
بازارسازی خارجی برای محصولات داخلی
ما باید بتوانیم در حوزه ضرورت صدور خدمات فنی و مهندسی برای سازندگان داخلی بازار کار ایجاد کنیم، همچنین بتوانیم آن کار را صادر کنیم که در این صورت ارزآوری کردیم، در حالی که به سازندگان داخلی ریال پرداخت می‌کنیم. از آنجا که به‌طور تقریبی به تکامل شبکه گاز در کشور رسیدیم و ضریب نفوذ گاز ۹۹ درصد است، می‌توان پیش‌بینی کرد در آینده نزدیک انبوهی از جامعه مهندسان مشاور و نظام پیمانکاری که این نقشه بزرگ را خلق کردند، بیکار می‌شوند، بنابراین بحث صدور خدمات فنی و مهندسی را آغاز و سه، چهار کشور هدف را مشخص کردیم.
اقدام بسیار سخت و دشواری است که بتوانیم در این شرایط تحریم، پروژه‌ای را در خارج از کشور داشته باشیم؛ در شرایطی که حتی درمورد جزئیات هم مشکل داریم. برای مثال اینکه اگر بخواهیم فردی را به خارج از کشور بفرستیم، چند ماه باید دنبال مجوز باشیم. حالا تصور کنید که در این وضعیت، پروژه‌ای را در خارج از کشور باید مدیریت کنیم. اما با همه این مشکلات، عزممان را جزم کردیم که برای صدور خدمات فنی و مهندسی اقدام کنیم و شرکت مهندسی و توسعه گاز، تدابیر لازم را برای این کار اندیشیده و از تجهیزات ساده تا پیچیده داخلی‌سازی شده یا می‌شود و ما از آنها حمایت می‌کنیم. در همین دو سال گذشته تمامی اجزای سیستم کنترل تأسیسات تقویت فشار گاز که پیچیده‌ترین بخش یک ایستگاه است، داخلی‌سازی شده، به‌نحوی که امروز می‌توانیم بگوییم سیستم کنترل همه ایستگاه‌های تقویت فشاری که از این به بعد افتتاح می‌شوند، ایرانی است.
در بحث ذخیره‌سازی هم پیش از این فشار کمپرسورهایی که ساخته می‌شد ۱۰۰ بار بود و کمپرسورهای جدیدی که ساخته شده، ۳۰۰ بار فشار دارد. به لطف خدا امسال نخستین سری از کمپرسورهای ذخیره‌سازی را داخلی‌سازی می‌کنیم و همه این موارد، نشان‌دهنده ظرفیت ما برای صدور خدمات فنی و مهندسی است. از طرفی باید بتوانیم همه آنچه را که ساختیم وارد مرحله تجاری و بازارسازی کنیم؛ بازارسازی خارجی برای محصولات داخلی ایران.
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، چند کشور هدف را مشخص کردیم که از بین آنها باید به کشورهای همسایه اشاره کرد. در کشورهای دوردست هم نزدیک‌ترین کشور به قرارداد، در آمریکای لاتین است. همکاران ما اکنون در حال بحث‌های فنی هستند. درباره خدماتی هم که به کشورهای هدف ارائه می‌دهیم، باید گفت ما خودمان را به صنعت گاز متمرکز کرده‌ایم، چون گاز را بلدیم. همین حوزه را هم هدف‌گذاری کردیم که با آن بین‌المللی شویم.
ممکن است در آینده در زمینه‌های مختلف فعالیت کنیم، اما امروز می‌خواهیم کاری را که داخل کشور توانستیم چابک و حرفه‌ای انجام دهیم، به خارج از کشور هم ببریم. بنابراین فعلاً خدمات ما به کشورهای هدف، در حوزه گاز و در زمینه‌هایی مانند توسعه میدان‌ها، احداث پالایشگاه‌ها، شبکه انتقال گاز شامل خطوط لوله، تأسیسات تقویت فشار گاز و پروژه‌های ذخیره‌سازی متمرکز است.
رضا نوشادی
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران
نظر شما