درآخرین روزهای بیم و امید، دو روز مانده به پایان هفتمین سال واگذاری امتیاز نفت به دارسی، هنگامی که سرمایه سندیکای اکتشاف رو به کاستی نهاده و می رفت تا پرونده کشف نفت در ایران مختومه شود، آخرین ضربه های مته کوبه ای دستگاه شماره یک حفاری، سقف گنبدی مخزن آسماری را شکافت و صدایی مهیب همراه با فوران نفت، حفاران خسته را جانی تازه بخشید. "رینولد" صاحب منصب انگلیسی، سراسیمه از خیمه اش بیرون آمد و آیاتی از کتاب مقدس را بر زبان جاری ساخت، کارگران لهستانی گرداگرد چاه به پایکوبی پرداخته، کارگران بومی بانگ و هی جار سردادند. با نیشتر حجامت کولیان سفید پوست اروپایی، خون تیره زمین در قشلاق رنگ پریده مسجدسلیمان جاری شد تا آتشکده "سرمسجد" دوباره چهره برافزود و روح سرگردان انسان نخستین بر فراز غار "پبده"، شاهد حرکت هیولایی از جنس آهن باشد. بدین ترتیب انسان سنتی این دیار با راز و رمز دنیای صنعتی خو گرفت و مرد و زن ایلیاتی نیز به کاربردهای نفت سیاه واقف شد. مشک ها و پیت های مملو از نفت بر پشت استران و اسبان شناسنامه دار، کالای قافله های کبود کوره راه های نفتی این سوی زاگرس شد و مردان دبیت پوش، شانه به شانه ی نقشه برداران سبز چشم، در بیابان ها به نقشه کشی پرداختند تا چندی بعد خطوط مارپیچ لوله های رزوه ای، بر پهنه تپه ماهور های گچی خزیدن آغاز کند و سر از دریاهای دور دست درآورد. اندک اندک مسجدسلیمان شهری شد شهرستان و گاری ها و ارابه های شش اسبه حامل قطعات و لوازم صنعتی در گذرگاه های ناهموار و پرفراز و نشیب این شهر به راه افتاد و معماران خوش دست بر فراز هر بلندی خانه ای از سنگ تراش بنا نهادند، بنگله و خانه باغ ها برپا شدند و باشگاه های گلف و بیلیارد و کریکت و میدان های فوتبال و سوارکاری، خاطره بازی کودکانه هفت سنگ را از ذهن ها ربود و ترنم موسیقی موتزارت و بتهوون نوای نی شبانی و دی بلال و برزیگری را از یادها برد. دراندک مدتی چاه های نفت یکی بعد از دیگری حفر شد و انبارها و کارگاه هایی بزرگ برپا، و خط آهن مسجدسلیمان، "ورک شاپ" چشمه علی را به انبوه آب های کارون در "بند قیر" متصل کرد تا تجهیزات و بارهای گران کشتی های رودخانه پیما، بر محملی روان تر و شتابان تر رهسپار زادگاه نفت شود. مردان جویای کار از سراسر ایران به صرافت دست یافتن به درآمد ناشی از استخراج طلای سیاه، راهی این دیار شدند. آری اینگونه بود داستان پیدایش خارق العاده شهری که شهرتش با عنوان نامانوس MIS ، از مرزها گذشت و دومین شهر نفتی جهان نام گرفت. اکنون غبار زمان رونق اولیه این صنعت شهر استراتژیک دهه های نخستین قرن بیستم را از یادها برده است و مسافری که برای نخستین بار قدم به این شهر می گذارد، حیرت زده از خود می پرسد آیا تاجران بزرگ نفت را آن روزها اندکی پروای این بود که امروز در آستانه یکصدمین سال کشف نفت بر فراز یک مخزن تهی، مسجدسلیمان شهری نباشد بی رمق با خانه ها و پل هایی نه چندان آباد و کوچه هایی که شرمسار رهگذران می شوند؟ توضیح : رینولدز : مهندس زمین شناس و حفار ، رییس کل مناطق نفتخیز(1278 تا 1279 شمسی) وی نماینده دارسی و اولین کاشف نفت در مسجدسلیمان است. سرمسجد: بخش باستانی شهرستان مسجدسلیمان، آثاری از یک آتشکده در منطقه وجود دارد. ورک شاپ چشمه علی: کارگاه مرکزی مسجدسلیمان که علاوه بر انبارهای معروف مواد غذایی و کالا در منطقه موسوم به چشمه علی واقع شده بود و راه آهن مسجدسلیمان از این نقطه شروع و پس از عبور از ایستگاه های متععدد به درخزینه و بند قیر در مسیر شوشتر می رسید. نویسنده: "علمدار متولی"؛ کارشناس روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب.