با دستانی پرتوان و اراده‌ای آهنین، نخستین پالایشگاه گاز خاورمیانه؛ پالایشگاه بیدبلند پس از ماه‌ها تلاش بی‌وقفه مهندسان و کارکنان فداکار صنعت نفت، در حال عبور از مرحله تعمیرات اساسی و آمادگی تضمین نور و گرمای زندگی میلیون‌ها ایرانی در سرمای زمستان است. این موفقیت بزرگ، در منطقه‌ای محاصره‌شده از تاریخ و مقاومت محقق شد؛ جایی که با بیش از ۵۵ سال قدمت، خاک آن در دوران جنگ تحمیلی هشت‌ساله ایران و عراق، صحنه دلاوری و ایثار بی‌نظیر مردم و رزمندگان بود و امروز نیز روح همان استقامت و تعهد در رگ‌های کارکنان پالایشگاه جاری است.
نیروهای متعهد این پالایشگاه، در گرمای طاقت‌فرسای بیش از ۵۰ درجه جنوب کشور، در میان گرد و غبار و آلودگی شدید هوا، با غیرت و ایمان مثال‌زدنی خود، بر تمام چالش‌های ناشی از فرسودگی تأسیسات غلبه کردند. هر قطعه بازبینی، هر شیر تعویض و هر واحد فرآیندی که سرویس شد، گامی بلند در مسیر تضمین امنیت انرژی ایران برداشته شد و نشان داد تخصص، همت و فداکاری انسانی می‌تواند حتی در دشوارترین شرایط، چرخه حیاتی تولید انرژی را حفظ کند.
این دستاورد مرهون غیرت و تلاش جمعی کارکنان شرکت ملی گاز ایران، پیمانکاران، مهندسان و همه دست‌اندرکارانی است که با تعهدی شایسته ایرانی، چرخه تولید این غول صنعتی را در قلب تاریخ و مقاومت کشور، بدون وقفه نگه داشتند و آماده‌اند سهم خود را در گرمابخشی به خانه‌های مردم و تأمین انرژی صنایع بزرگ به بهترین شکل ممکن ایفا کنند.
پالایشگاه بیدبلند؛ آماده تأمین گاز در سرمای زمستان
علی‌محمد پوررضا، مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند در گفت‌وگو با خبرنگار شانا به تشریح ظرفیت، عملکرد، پروژه‌های زیست‌محیطی و اقدام‌های شاخص پالایشگاه پرداخت و درباره ظرفیت پالایشگاه گفت: ظرفیت اسمی پالایشگاه ۲۷.۲ میلیون مترمکعب در روز است، اما با توجه به منابع خوراک موجود، ظرفیت دریافت کنونی بین ۱۵ تا ۱۶ میلیون مترمکعب است و همین مقدار در فرآورش، تصفیه و تحویل به شبکه سراسری گاز استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه پالایشگاه گاز بیدبلند یک شرکت تک‌محصولی است و تنها گاز طبیعی تولید می‌کند، افزود: سهم بیدبلند از تأمین گاز کشور بسته به فصل متغیر است. در شرایط کنونی و در فصول غیرپیک مصرف گاز در کشور، این پالایشگاه سهمی حدود ۳ درصد از کل گاز کشور را دارد.
مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند مهم‌ترین اقدام‌های شاخص یک سال اخیر شرکت را شامل ارتقای آمادگی تولید، چابکی عملیات، انجام تعمیرات اساسی و اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی دانست و بیان کرد: خوشبختانه تولید پایدار گاز در این پالایشگاه در زمستان ۱۴۰۳ بدون هیچ‌گونه خللی انجام شد و هر مقدار خوراک در اختیار پالایشگاه قرار گرفت، به شبکه تحویل داده شد.
پوررضا درباره پروژه زیست‌محیطی پالایشگاه گاز بیدبلند گفت: طرح استفاده از گازهای مشعل اسیدی در حال اجراست که برای نخستین بار در صنعت گاز کشور عملیاتی می‌شود و روزانه حدود ۳۰۰ تن دی‌اکسید کربن از چرخه مشعل‌سوزی خارج و به محصولات با ارزش افزوده در بخش‌های صنعتی و غذایی تبدیل می‌شود. با اجرای طرح، سالانه حدود ۴۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف سوخت محقق می‌شود. هرچند فروش گازهای اسیدی درآمدزایی مستقیمی ندارد، اما افزایش تولید گاز و کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی از دستاوردهای مهم آن خواهد بود.
وی درباره تعمیرات اساسی پالایشگاه تصریح کرد: امسال واحدهای تحت تعمیرات اساسی دو برابر پارسال بود و عملیات از اردیبهشت آغاز شد و اکنون بیش از ۹۰ درصد آن به پایان رسیده است. واحدها آماده ورود به فصل سرد هستند و آمادگی کامل برای تولید تا سقف ۳۰ میلیون مترمکعب در روز وجود دارد.
مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند درباره مسئولیت اجتماعی این شرکت اظهار کرد: شرکت در سال‌های اخیر در زمینه آموزش، بهداشت، حمل‌ونقل، جاده‌سازی و حمایت از آیین‌ها و فعالیت‌های اجتماعی مناطق پیرامونی نقش‌آفرینی کرده و چهار سال پیش موفق به کسب مقام دوم وزارت نفت در این حوزه شد.
پوررضا درباره اشتغال‌زایی انجام‌شده در پالایشگاه گاز بیدبلند گفت: هم‌اکنون حدود ۱۴۰۰ نفر به‌طور مستقیم در پالایشگاه مشغول به کار هستند و بسته به پروژه‌های تعمیرات اساسی و بازسازی، بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر دیگر نیز به‌طور موقت به این نیروها افزوده می‌شوند.
وی چالش اصلی پالایشگاه گاز بیدبلند را کمبود خوراک دانست و بیان کرد: هیچ چالش مهم دیگری در این شرکت با قدمتی ۵۵ سال وجود ندارد و کارها به‌صورت سیستمی و گروهی انجام می‌شود.
مدیرعامل شرکت پالایش گاز بیدبلند درباره پالایشگاه مسجدسلیمان به‌عنوان زیرمجموعه این شرکت اظهار کرد: پالایشگاه مسجدسلیمان بر اساس سفر مقام معظم رهبری در سال ۱۳۷۵ به استان خوزستان طراحی شد و در دستور کار قرار گرفت. بهره‌برداری از این پالایشگاه در سال ۱۳۸۷ با سالروز حفر نخستین چاه در مسجدسلیمان که نخستین چاه حفرشده از سوی شرکت نفت انگلیس در منطقه خاورمیانه است، همزمان شد. این پالایشگاه تولید و تأمین گاز طبیعی شهروندان شهرستان مسجدسلیمان و شهرهای همجوار و همچنین صنایع این شهرستان ازجمله کارخانه سیمان مسجدسلیمان را به‌عهده دارد.
پوررضا با بیان اینکه پالایشگاه مسجدسلیمان به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از شرکت پالایش گاز بیدبلند در فاصله ۹ کیلومتری مسجدسلیمان، نخستین شهر نفت‌خیز ایران، قرار دارد، یادآور شد: این پالایشگاه دارای دو واحد پالایش گاز هرکدام به ظرفیت ۵۰۰ هزار مترمکعب است که کمترین میزان در میان پالایشگاه‌های گاز کشور به‌شمار می‌آید.
وی با اشاره به اینکه خوراک این پالایشگاه از گاز ترش همراه میدان نفتی نفت سفید تأمین و از طریق یک خط لوله ۱۲ اینچ به طول ۲۵ کیلومتر به پالایشگاه منتقل می‌شود، گفت: مایعات گازی تولیدشده نیز از طریق یک خط لوله چهار اینچ به طول ۱۲ کیلومتر به واحد بهره‌برداری شماره ۹ نفت خام مسجدسلیمان منتقل می‌شود. به‌طور متوسط روزانه ۱۰۰۰ بشکه میعانات گازی در این پالایشگاه تولید می‌شود.
۵ ماه تلاش مستمر برای پایداری تولید
احمد رئیسی اردلی، معاون عملیات شرکت پالایش گاز بیدبلند هم در گفت‌وگو با خبرنگار شانا در تشریح تعمیرات اساسی امسال این پالایشگاه اظهار کرد: پالایشگاه گاز بیدبلند امسال شاهد یکی از گسترده‌ترین تعمیرات اساسی خود بود. برنامه‌ای که از اول اردیبهشت آغاز و تا سی‌ویکم شهریور ادامه دارد و شامل تعمیراتی در چهار واحد پالایشی است. با توجه به دوره سه‌ساله تعمیرات، نوبت امسال به واحدهای ۲۰۰ و ۵۰۰ اختصاص یافت، به همین دلیل زمان تعمیرات نسبت به پارسال دو برابر شد. پارسال از اول اردیبهشت تعمیرات آغاز شد و تا آخر تیر ادامه داشت، اما به‌دلیل برخی پیش‌بینی‌های غیرمنتظره، برنامه تا اواسط مرداد تکمیل شد.
وی درباره مهم‌ترین اقدام‌ها در این دوره از تعمیرات اساسی تصریح کرد: در جریان تعمیرات اساسی تمام ادوات، دستگاه‌ها، تجهیزات، مخازن و برج‌ها بازرسی و مسیرهایی که با گاز و مواد شیمیایی در تماس بودند، شست‌وشو و تمیزکاری شدند. مبدل‌های هوایی و آمین نیز سرویس شدند تا واحدها برای بهره‌برداری در فصل سرد آماده باشند.
معاون عملیات شرکت پالایش گاز بیدبلند در تبیین دستاوردهای کاهش زمان توقف واحدها و افزایش ضریب آماده به‌کار پالایشگاه گفت: با برنامه‌ریزی دقیق از یک سال قبل، تأمین قطعات و مواد مورد نیاز انجام شد و هماهنگی‌های لازم با ستاد بالادستی برای تأمین گاز واحدها صورت گرفت. هدف اصلی استفاده بهینه از زمان تابستان و افزایش ضریب آماده‌به‌کاری تجهیزات بود.
رئیسی اردلی به بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در تعمیرات اساسی اشاره کرد و افزود: برنامه تعمیرات اساسی امسال مبتنی بر روش‌های نوین مدیریت دارایی فیزیکی بود و خروجی آن ضریب پایداری تولید واحدها را به اثبات رساند. تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد قطعات مورد استفاده داخلی بود و تنها حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد قطعات توربوپمپ آمین وارداتی بود.
وی درباره مدیریت هزینه‌ها در حوزه تعمیرات اساسی تصریح کرد: برای مدیریت هزینه‌ها تا جایی که امکان داشت، از امکانات داخلی پالایشگاه بهره گرفتیم تا هزینه‌های متوسط پروژه به حداقل برسد. اتکا به توان داخلی سبب شد درصد قابل توجهی از هزینه‌ها کاهش یابد و بهره‌وری اقتصادی پروژه افزایش یابد.
معاون عملیات شرکت پالایش گاز بیدبلند بر اهمیت نقش آموزش تأکید کرد و ادامه داد: سال‌هاست که با توانمندسازی نیروهای بومی منطقه، از مهارت و دانش آنها به بهترین نحو استفاده می‌کنیم. آموزش و ارتقای مهارت کارکنان تعمیرات به‌صورت مستمر انجام می‌شود و پیمانکاران موظف به ارائه آموزش‌های لازم هستند. این اقدام نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده است.
رئیسی اردلی با بیان اینکه تمام پروژه‌های تعمیرات اساسی با رعایت الزام‌های ایمنی و محیط‌زیستی انجام و پیوست‌های مرتبط با این الزام‌ها در هر پروژه تدوین شد، گفت: تجربه‌های به‌دست‌آمده در این پالایشگاه می‌تواند به سایر پالایشگاه‌ها منتقل و به‌عنوان الگو استفاده شود.
وی درباره تعمیرات پیشگیرانه اظهار کرد: برنامه تعمیرات پیشگیرانه و پیش‌بینانه به‌گونه‌ای طراحی‌شده که تعمیرات اضطراری به حداقل برسد و شاخص‌های عملکرد، مؤثر بودن این رویکرد را نشان می‌دهد. چشم‌انداز ما ارتقای قابلیت اطمینان تجهیزات و کاهش زمان توقف واحدها در سال‌های آینده است. با این رویکرد، پایداری تولید و قابلیت اطمینان ادوات و واحدهای پالایش به حداکثر می‌رسد.
مژگان فرجی
نظر شما