به گزارش خبرنگار شانا، قیمت نفت خام برنت دریای شمال در پایان معاملات هفته گذشته (جمعه، دوم آبان) با افزایش ۷ درصدی نسبت به هفته قبل به ۶۵ دلار و ۹۴ سنت در هر بشکه رسید. این در حالی است که پیش از این روند قیمتی به‌گونه‌ای بود که از دست دادن کانال ۶۰ دلاری چندان دور از انتظار به نظر نمی‌رسید، اما چه عواملی سبب شد قیمت نفت دوباره مسیر صعودی به خود بگیرد؟
از جمله مهم‌ترین دلایل تقویت بازار نفت در هفته گذشته، افزایش امیدواری نسبت به گشایش در مذاکرات تجاری میان آمریکا و چین بود. دونالد ترامپ روز دوشنبه (۲۸ مهر) اعلام کرد که انتظار دارد با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، به توافقی «منصفانه» دست یابد. هی لیفِنگ، معاون نخست‌وزیر چین، و اسکات بِسِنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، مذاکرات تجاری را در کوالالامپور، پایتخت مالزی، آغاز کرده‌اند و برای دیدار احتمالی میان سران دو کشور آماده می‌شوند.
اوکونجو ایویلا، رئیس سازمان تجارت جهانی، به‌تازگی هشدار داده است که جدایی اقتصادی میان آمریکا و چین می‌تواند در بلندمدت تا ۷ درصد از تولید جهانی را کاهش دهد. از این رو بازار نفت بی‌صبرانه چشم‌انتظار نتایج این گفت‌وگوها میان دو اقتصاد بزرگ جهان است. سیگنال مثبت ترامپ در آستانه این مذاکرات در هفته گذشته، تأثیری افزایشی بر بازار بر جای گذاشت.
زخم کاری به پوتین/ هند و چین از نفت روسیه دست می‌کشند؟
فشارهای غرب بر خریداران آسیایی نفت روسیه، عامل دیگر افزایش قیمت نفت بود. روز چهارشنبه (۳۰ مهر)، دولت آمریکا در اقدامی بی‌سابقه دو شرکت بزرگ روسی «روسنفت» و «لوک‌اویل» را به فهرست تحریم‌های خود افزود و جنگ اقتصادی با مسکو را وارد مرحله تازه‌ای کرد. به گفته تحلیلگران، این دو شرکت از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت روسیه هستند و حدود نیمی از صادرات نفت خام این کشور را انجام می‌دهند.
همچنین اتحادیه اروپا در هماهنگی با واشنگتن، نوزدهمین بسته تحریمی خود علیه انرژی روسیه را اعمال کرد؛ تحریم‌هایی که به‌طور عمده ناوگان سایه حمل‌ونقل نفت روسیه را هدف گرفته است.
هرچند تحلیلگران درباره تأثیر این تحریم‌ها اتفاق نظر ندارند، اما برخی گزارش‌ها از نگرانی پالایشگاه‌های هندی و تغییر فوری در رویکرد خرید آنها حکایت دارد.
ترامپ نیز در اظهارنظرهای متعدد مدعی شد هند خرید نفت از روسیه را به‌طور کامل متوقف کرده و این روند به‌زودی از سوی چین نیز دنبال می‌شود. چین و هند روی‌هم‌رفته حدود ۸۰ درصد از صادرات نفت خام روسیه را به خود اختصاص می‌دهند و حذف این کشور از بازار جهانی نفت به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.
تهدید نظامی علیه کاراکاس/ زنگ خطر برای بزرگ‌ترین دارنده ذخایر نفت جهان
از سوی دیگر، تهدید نظامی آمریکا علیه ونزوئلا نیز یکی از عوامل جهش قیمت نفت در هفته گذشته محسوب می‌شود. برخی رسانه‌ها گزارش داده‌اند که دولت آمریکا مجوز انجام عملیات محدود زمینی علیه برخی تأسیسات ونزوئلا را صادر کرده است. ونزوئلا به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده ذخایر نفت خام جهان، همواره کانون توجه بازار انرژی بوده و هرگونه نشانه‌ای از بی‌ثباتی در این کشور می‌تواند تأثیر مستقیمی بر قیمت جهانی نفت داشته باشد. به گفته ولادیمیر پادرینو لوپز، وزیر دفاع ونزوئلا، این کشور اکنون با شدیدترین تهدید نظامی در بیش از ۱۰۰ سال گذشته روبه‌رو است.
افزون بر این با نزدیک شدن به فصل زمستان در نیمکره شمالی، پیش‌بینی می‌شود تقاضا برای فرآورده‌های نفتی به‌ویژه سوخت گرمایشی افزایش یابد. این تغییر فصلی به‌طور معمول از عوامل حمایتی قیمت نفت در ماه‌های پایانی سال است. با این حال، اثر واقعی آن به شدت سرمای هوا، سطح ذخایر فرآورده‌ها در اروپا و آمریکا، همچنین مقدار رشد اقتصادی در این مناطق بستگی دارد. کارشناسان معتقدند اگر سرمای زمستانی شدیدتر از حد معمول باشد و اختلالی در عرضه رخ دهد، بازار می‌تواند شاهد جهش دوباره قیمت‌ها باشد.
سایه سنگین مازاد عرضه بر سر معامله‌گران نفت
در مقابل، هراس از مازاد عرضه در بازار ناشی از افزایش تولید اوپک‌پلاس همچنان یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده رشد قیمت‌هاست. برخی تحلیلگران افت قیمت نفت برنت در یک ماه اخیر را به نشانه‌هایی از شکل‌گیری مازاد عرضه در داده‌های ماهواره‌ای ذخیره‌سازی جهانی و گزارش‌های تجاری نسبت می‌دهند.
در همین حال برخی منابع ازجمله وزیر نفت کویت از آمادگی تولیدکنندگان غرب آسیا برای جبران کاهش عرضه نفت ناشی از تحریم‌های روسیه خبر داده‌اند؛ سیگنالی که به نظر می‌رسد تا حدی از هیجانات حاکم بر بازار بکاهد.
از طرف دیگر، سایه تردید همچنان بر سر بازار سنگینی می‌کند. ترس از شکست احتمالی مذاکرات تجاری میان چین و آمریکا همچون شبحی بر سر معامله‌گران سایه افکنده و آنان را از اتخاذ موقعیت‌های پرریسک بازمی‌دارد. بسیاری از فعالان بازار معتقدند هرگونه شکست در گفت‌وگوهای جاری می‌تواند به‌سرعت جریان خوش‌بینی اخیر را معکوس کند و بار دیگر تقاضا برای نفت را کاهش دهد. این نگرانی پنهان سبب شده نوسان‌های قیمتی در بازارهای جهانی افزایش یابد و احتیاط بر معاملات حاکم شود.
درمجموع بازار نفت در هفته گذشته تحت‌تأثیر مجموعه‌ای از عوامل سیاسی و اقتصادی با رشد قابل‌توجه قیمت روبه‌رو شد. از یک سو تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک و تحریم‌های جدید علیه روسیه زمینه را برای افزایش قیمت‌ها فراهم کرد و از سوی دیگر نگرانی از مازاد عرضه و هراس از شکست مذاکرات تجاری مانع رشد بیشتر قیمت‌ها شد. در کوتاه‌مدت، مسیر قیمت‌ها بیش از هر چیز به نتیجه مذاکرات تجاری آمریکا و چین، وضعیت تحریم‌های روسیه و مقدار تقاضای فصلی در زمستان بستگی خواهد داشت.
نظر شما