به گزارش خبرنگار شانا، اتیلن گلایکول از واکنش اکسید اتیلن با آب تولید می‌شود و سه مشتق مونو اتیلن گلیکول (MEG)، دی اتیلن گلیکول (DEG) و تری اتیلن گلیکول (TEG) از آن به دست می‌آید.
منو اتیلن گلایکول را شاید بتوان مهم ترین مشتق اتیلن گلایکول نامید. بخش زیادی از تولید جهانی این محصول به تولید ماده اولیه پلی‌استر پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) اختصاص داده می‌شود که این محصول به عنوان یکی از پر مصرف‌ترین پلیمرهای جهان در تولید الیاف پلی استر، بطری‌های نوشیدنی و فیلم‌های بسته‌بندی به کار می‌رود.
نقش اتیلن گلایکول‌ها زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم در فناوری‌‌های جدید، نوعی پوشاک طراحی شده است که با بالا و پایین رفتن دمای محیط، بدن را در شرایط مطلوب نگه می‌دارد؛ به این معنا که پارچه‌هایی که به پلی‌اتیلن گلایکول آغشته می‌شود، بر حسب دمای بدن، می‌توانند گرما را جذب یا آزاد کنند.
از دیگر کاربردهای منو اتیلن گلایکول، استفاده آن در فرمولاسیون ضدیخ‌ها برای کاهش نقطه انجماد آب، رطوبت‌گیرها، سیالات هیدرولیکی و سیلات یخ‌زدای باند فرودگاه‌هاست.
بخش عمده تولید دی‌اتیلن گلایکول به عنوان حدواسط در فرآیند تولید رزین‌های پلی‌استر غیر اشباع و پلی‌اورتان کاربرد دارد؛ با وجود این به دلیل ویژگی های جذب آب، پایداری عالی در برابر حرارت و در برابر تجزیه شیمیایی، فشار بخار پایین و قیمت مناسب به عنوان رطوبت‌گیر گازهای طبیعی شناخته شده است.
تری اتیلن گلایکول نیز از بسیاری جهات کاربردهایی شبیه به دی اتیلن گلایکول دارد و در مواردی که ویژگی فراریت کمتر ترکیب مورد نیاز باشد، بر دی اتیلن گلایکول ترجیح داده می‌شود.
وضعیت کنونی تولید اتیلن گلایکول‌ها در جهان
طبق پیش‌بینی موسسه های بین‌المللی، تقاضا برای اتیلن گلایکول‌ها با نرخ سالانه 5.6 تا 7 درصد در حال رشد که مانند بسیاری از محصولات پتروشیمی دیگر، سهم قابل توجهی از آن، مختص چین است و گفته می‌شود ظرفیت‌های تولیدی این محصول در چین از سال 2004 تا کنون 6.2درصد در هر سال افزایش داشته است.
در میان تولیدکنندگان اتیلن گلایکول آمریکا با در اختیار داشتن سهم 27 درصدی بزرگ ترین تولیدکننده جهانی این ماده شناخته می‌شود؛ هرچند ظرفیت‌های تولیدی این محصول در خاورمیانه با روند صعودی در حال رشد است که ایران پس از عربستان و کویت در رتبه سوم تولید قرار دارد.
چشم‌انداز تولید یک میلیون و 662 هزار تن اتیلن گلایکول در ایران
هم‌اکنون نزدیک به یک میلیون تن اتیلن گلایکول در سال از سوی سه مجتمع پتروشیمی اراک، مارون و فرساشیمی در کشور تولید می‌شود و کشورهای چین، هند و بلژیک، بازارهای اصلی و هلند، امارات، پاکستان، ترکیه، یونان، ایتالیا، آفریقای جنوبی، بازارهای فرعی اتیلن گلایکول تولیدی ایران به شمار می‌آیند.
البته همچون بسیاری از محصولات پتروشیمی، ظرفیت تولید اتیلن گلایکول‌ها در ایران به این میزان محدود نمی‌شود و در برنامه‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی طرح‌های اتیلن گلایکول‌ها در منطقه عسلویه، اتیلن گلایکول‌های پارس فنل و واحدی در پتروشیمی بوشهر (هر یک با ظرفیت 554 هزار تن در سال) با ظرفیت تولید یک میلیون و 662 هزار تن در سال برای تولید این محصولات پیش‌بینی شده است.
در ایران نیز منو اتیلن گلایکول، بیشترین مصرف را در بین اتیلن گلایکول‌ها به خود اختصاص داده است و این محصول عمدتا به منظور تولید الیاف پلی‌استر به عنوان خوراک پتروشیمی تندگویان مصرف می‌شود.
تولیدات دی و تری اتیلن گلایکول هم بیشتر در تولید رزین پلی‌استر غیر اشباع به کار می‌روند، ولی به طور کلی مصارف اتیلن گلایکول‌ها در کشور به این موارد محدود نمی‌شود و می‌توان انتظار داشت که با تولید این دسته از محصولات پتروشیمی صنایع پایین‌دستی مانند فیلم و نوار، نساجى، چرم مصنوعی و پوشش‌های حفاظتی در کشور توسعه یابد.
نظر شما