اگر انرژی قیمت واقعی خود را در ایران داشته باشد ارزش آن مشخص می‌شود، هیچ کشوری اکنون با قیمت فوب خلیج فارس هم سوخت و انرژی تحویل نمی‌دهد، اما ما اکنون یارانه هم بابت این موضوع می‌پردازیم، ما دیگر نمی‌توانیم الگوی نامتعارف مصرف را در مورد انرژی و پرداخت یارانه ادامه دهیم، دوره بعد از پیمان کیوتو آغاز شده و ما باید کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را گزارش دهیم، البته اصلاح الگوی مصرف انرژی برای کشور ما تا یکصد میلیارد دلار بازگشت سرمایه خواهد داشت، زیرا از پرت انرژی جلوگیری خواهد شد.

این بخشی از صحبتهای معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مورد انرژی، سوخت و اصلاح الگوی مصرف است.

گفتگوی تفصیلی شانا را با رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پی بخوانید:

سازمان حفاظت محیط زیست دولت یازدهم چه کارهایی برای کاهش آلودگی هوا انجام داده است؟ با توجه به این که دولت تدبیر و امید، دولت محیط زیست است.

یکی از اولویتهای دولت کاهش آلودگی هواست، آلودگی هوا آثار سویی بر سلامت انسان و اقتصاد کشور دارد، ما طی سال 1381 مطالعه مشترکی با بانک جهانی داشتیم و آن مطالعه نشان داد که سهم خسارت آلودگی هوا فقط در بخش بهداشت سالانه 9 میلیارد دلار است، البته بخشهای دیگر هم به دلیل آلودگی هوا آسیب دیدند. 9 میلیارد دلار خسارت نیز مربوط به قیمتهای سال 81 است و اگر بخواهیم با نرخهای سال 94 مقایسه کنیم عدد بیش از اینهاست و ممکن است به 11 تا 12 میلیارد دلار خسارت سالانه به دلیل آلودگی هوا برسیم.

البته این اعداد به شرطی است که کاری برای بهبود وضع هوا صورت نگیرد، در این دو سال، دولت تدبیر و امید به طور مشخص برنامه های جدی را برای کاهش آلودگی هوا دنبال کرده، از مصوبات اسفندماه 92 و اردیبهشت ماه 93 گرفته تا راه‌اندازی ساز و کار مدیریتی و قوی کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا و کارگروههای استانی که آنها نیز مجددا راه‌اندازی شده‌اند.

به نظر می رسد کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در دولت تدبیر و امید، دوباره احیا شده است.

کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در این دولت تقریبا حدود 22 جلسه داشته است، این کارگروه ملی ساز و کاری مدیریتی و فرابخشی است، افراد از همه دستگاهها در آنجا حضور دارند و پیشرفت تکالیف خود را گزارش می‌کنند، اگر چنانچه مشکلی دارند با تبادل نظر و همفکری، مشکلات حل می‌شود.

کارگروه استانی نیز در استانهای مختلف از جمله تهران، اصفهان، خوزستان، مرکزی، آذربایجان شرقی و فارس تشکیل شده، این کارگروه از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است، هر شهری برنامه خاص خودش را تدوین کرده و برنامه ها نیز در این دولت بازنگری و روزآمد شده که این نیز کاری جدی است، به تازگی هم اعلام کردیم که علاوه بر 8 کلانشهر، شهرهای دیگر هم که مرکز استان هستند و شهرهای بالای 500 هزار نفر جمعیت نیز برنامه های کاهش آلودگی هوای خود را تدوین کنند.

مهمترین اقدامی که دولت یازدهم برای کاهش آلودگی هوا انجام داد چه بود؟

ارتقای کیفیت سوخت مهمترین مسئله بود، ما خیلی سریع با انجام مکاتبات و مصوباتی که داشتیم موضوع خروج بنزینهای پتروشیمی را که میزان بالایی بنزن داشت  از سیستم خارج و عرضه بنزین یورو4 را آغاز کردیم.

وزارت نفت و شخص وزیر نیز بسیار خوب پاسخ داد و اعلام کرد که از اردیبهشت ماه 93 به طور کامل بنزین پتروشیمی که بنزن بالایی داشت از رده خارج شد و توزیع بنزین یورو4 هم تدریجا اتفاق خواهد افتاد، که این اعلام نظر وزیر محقق شد.

هم اکنون بنزین توزیعی کشور توسط سازمان محیط زیست مورد پایش و بررسی قرار می‌گیرد؟

ما براساس وظایف قانونی خودمان بنزین را از جایگاهها هر سه ماه یکبار دریافت کرده و کیفیت آنرا آزمایش می‌کنیم، علاوه بر آن، کیفیت برخط هوا را ارزیابی می‌کنیم و علاوه بر آن شاخصهای مهم از جمله بنزن نیز هر سه ماه یکبار پایش می‌شود، موضوع آلودگی هوا موضوعی فرابخشی است و تنها مربوط به سوخت نیست.

چه مسائل دیگری به غیر از موضوع سوخت وجود دارد؟

مسئله ارتقا کیفیت خودروها نیز هست، خوشبختانه از نیمه سال 93 خودروسازان کشور استاندارد یورو4 را اجرایی کرده‌اند، از آن موقع نیز سازمان محیط زیست بازرسی خطوط تولید خودرو را انجام می‌دهد، هر خودروی که تولید می‌شود باید با استاندارد یورو4 انطباق داشته باشد و اگر چنین استانداردی را احراز نکند اجازه شماره گذاری توسط نیروی انتظامی به آنها داده نخواهد شد، گاهی این اتفاق افتاده است، جایی هم که بنزین با استانداردها تطابق نداشته باشد ما به وزارت نفت تذکر می‌دهیم، کما این که این اتفاق نیز در برخی موارد افتاد.

هرجا از استانداردها و شاخصها تخطی اتفاق بیفتد ما به دستگاههای مسئول تذکر و اخطار می‌دهیم و یادآوری می‌کنیم که وظایف و تکالیف خود را انجام دهند، محورهای دیگری همچون خروج خودروهای فرسوده، معاینه فنی، رسیدگی به حمل و نقل عمومی، اطلاع رسانی و آموزش، منابع ساکن و صنایع نیز در برنامه است که دولت به آنها نیز می‌پردازد.

برای کاهش آلودگی صنایع سنگین چه کارهایی انجام شده است؟

در آستانه روز هوای پاک، امسال استانداردهای مربوط به حدود خروجی مجاز صنایع اصلاح شد که این موضوع اتفاق مهمی بود و بعد از گذشت 20 سال این حدود مجاز بازنگری و ابلاغ شد، این مصوبه حاصل ساعتها کار کارشناسی و هماهنگی با بخشها و واحدهای مختلف صنایع و نیروگاهها و پالایشگاههاست، البته این برنامه ها ادامه دارد.

چرا برنامه کاهش آلودگی هوا در دولت گذشته متوقف شد؟

باید بگویم که سال 1379 نخستین برنامه جامع کاهش آلودگی هوا که براساس مطالعه مشترکی بود تدوین شد، سپس این برنامه تقویت شد، برنامه جامع کاهش آلودگی هوا تا سال 1384 به صورت جدی اجرایی شد و دستاوردهایی نیز داشت که یکی از آنها حذف سرب از بنزین بود که به طور کامل انجام شد، ارتقای استاندارد خودروها، حذف خودرو کاربراتوری و از رده خارج کردن پیکان از دیگر دستاوردهای برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در آن سال بود، این که ما سالهای بعد می‌دیدیم که دیگر منواکسید کربن افزایش پیدا نکرده است به دلیل حذف خودروهای کاربراتوری بود، این برنامه قرار بود ادامه پیدا کند که متاسفانه متوقف شد.

به نظر می‌رسید دولتهای نهم و دهم موضوع آلودگی هوا برایش اهمیت نداشت و مسائل دیگری برای آنها مطرح بود، کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا مهمترین ساز و کاری است که اگر به طور مرتب تشکیل نشود و از دستگاهها گزارش گرفته نشود مشکلاتی پیش خواهد آمد.

اما، ما اکنون آخرین گزارش برنامه جامع کاهش آلودگی هوا را به معاون اول رئیس جمهوری ارائه کرده ایم، با کسی هم مماشات نداریم چون بحث سلامتی مردم مطرح است، این هم نیست که بگوییم با برخی اعضای دولت کوتاه می‌آییم یا مماشات می‌کنیم، اصلا این کار شدنی نیست، در هر دولتی باید دستگاه مسئول محیط زیستش در مورد آلودگی هوا موضعی داشته باشد، البته حمایتهای کابینه دولت هم می‌تواند موثر باشد، ما دولتی هستیم که رئیس جمهوری اش می‌گوید دولت من دولت محیط زیست است و برایش محیط زیست مهم است و از برنامه های محیط زیستی حمایت می‌کند.

همچنین رهبر معظم انقلاب نیز با ابلاغ سیاستهای کلی محیط زیست، پایگاه محیط زیست را تقویت کردند و به ما دلگرمی و پشتوانه بسیار قوی دادند، تا این که با پشتوانه قوی کارهای خود را پیش ببریم.

متاسفانه در دوره‌ای برنامه های زیست محیطی به فراموشی سپرده شد، برنامه‌ای که سال 79 اعلام کردیم، برنامه‌ای 10 تا 15 ساله بود، اما از سال 84 این برنامه ها تقریبا متوقف شد و از سال 84 تا 92 کارگروه ملی تنها دو یا سه بار تشکیل جلسه داد.

پس باید گفت دولت یازدهم به تازگی وارد برنامه های کاهش آلودگی هوا بعد از 8 سال توقف در اجرای آن شده است.

بله. دولت یازدهم تازه به موضوع آلودگی هوا پرداخته، درحالی که اوضاع وخیم تر شده بود، زیرا با عرضه بنزین پتروشیمی میزان بنزن در نقاط مختلف شهر تهران در سالهای 89، 90 و 91 بشدت افزایش یافت و به 300 تا 400 برابر حدمجاز رسید، حتی گزارش داشتیم که در منطقه تجریش تهران در آن سالها، میزان بنزن موجود در هوا هزار برابر حدمجاز بوده است، ما در سال 92 با چنین شرائطی مواجه بودیم، در حالی که وضع هوا از سال 79 تا 84 بدتر شده بود.

برخی منتقدان ادعا می کنند که وضع هوا در این دو سال بهتر نشده است، نظر شما در این مورد چیست؟

دستگاههای سنجش باید میزان آلودگی هوا را مشخص کنند، دستگاههای سنجش این موضوع را نشان می‌دهند که میزان بنزن در هوا کاهش پیدا کرده است، ممکن است کار در برخی موارد دچار ایرادهایی باشد، اما کار بزرگی اتفاق افتاده و همتی که وزیر نفت و پالایشگاههای ما انجام دادند ستودنی است.

من اعتقاد دارم خود متخصصان می‌دانند که چه مخاطره‌ای برای مردم پیش آمده بود، چون در شرائط تحریم این اتفاق افتاد (حذف بنزین پتروشیمی) و کار بزرگی بود، اراده بود که شهرهای بزرگ ما که تحت تاثیر این آلایندگیها بودند بتوانند تنفسی داشته باشند، این اتفاق بزرگ بود و دستگاههای سنجش نشان می‌دهند که وضع هوا در سالهای 92 و 93، خیلی بهتر شد، اما باید تلاش بیشتری انجام دهیم، امسال وضع هوا بدتر نشد، در شهری مثل اصفهان وضع هوا بسیار بهبود یافت.

عادتی شده بود که نیروگاههای ما مازوت مصرف کنند، مازوت به عنوان فرآورده سنگین بسیار آلوده است و نباید به عنوان سوخت استفاده شود، چه در نیروگاه و چه در صنایع، متاسفانه این عادت شده بود و ما در دولت به این موضوع رسیدگی کردیم، در شهری همچون اصفهان به دلیل کاهش مصرف مازوت هوا بهتر شد، تعداد روزهای سالم در اصفهان از سال 92 تا 94 سه برابر شده است، دلیل این امر بنزین یورو4، حذف مازوت و اجرای برنامه های منسجم است.

در شهر تهران با شرائط پیچیده‌تری روبرو هستیم، در تهران ما 5 میلیون وسیله نقلیه داریم که 2 و نیم میلیون آن موتوسیکلت است، موتوسیکلتهای فرسوده و کاربراتوری که 4 تا 5 برابر یک خودرو آلودگی تولید می‌کنند، البته به راحتی نمی‌توان آنها را حذف و از رده خارج کرد، زیرا در برخی موارد زندگی و معیشت یک خانواده به آن موتوسیکلت بستگی دارد و باید یک ساز و کار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برایش تعریف کنیم.

این بحثها در دولت انجام و فرصتهایی که در برنامه ششم توسعه پیش بینی شده بسیار امیدوار کننده است که بتوانیم با ساز و کارهای موثر برای از رده خارج کردن موتوسیکلتهای فرسوده، تاکسیها و اتوبوسهای فرسوده و دیگر خودروها و ارتقای استانداردها  تلاش کنیم، همچنین تا سال 95 تولید موتوسیکلت کاربراتوری متوقف و سپس تردد آن نیز تدریجا متوقف خواهد شد.

موضوع جایگزینی موتوسیکلت انژکتوری و برقی به کجا رسید؟

باید به سمت موتوسیکلت انژکتوری و برقی حرکت کنیم، این موضوع هم به تدریج اتفاق خواهد افتاد، به هر حال کارها زیاد و گسترده است، ولی منتقدان هم باید منصف باشند، ما نمی‌گوییم نواقصی نداریم و یا دچار اشکال نیستیم، حتما هر کار اجرایی کمبود و کاستیهایی دارد، در زمانی که پالایشگاه اراک مجبور شد عملیات بازسازی و ترمیم خود را انجام دهد مشکلاتی پیش آمد، در کار اجرایی فراز و نشیبهایی داریم، یا مثلا وقتی هوا بشدت سرد باشد ما مجبور هستیم در برخی موارد در نیروگاهها مازوت مصرف کنیم.

برخی می‌گویند آلودگی هوا در این دولت تنها با باد و باران از بین رفته و دولت و سازمان محیط زیست کاری انجام نداده‌اند.

ما از انتقاد استقبال می‌کنیم، اگر نقد دلسوزانه باشد حتما ایراد و اشکال کار مشخص می‌شود، اما عده‌ای دنبال مقاصد سیاسی هستند و وقتی می‌گوییم برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در دولت گذشته متوقف شد فکر می‌کنند این برخورد ما سیاسی است، اشکالی ندارد به آنها می‌گوییم گروهی را بگذارند تا مشاهده کنند از سال 84 تا 92 دولت گذشته چه کارهایی در زمینه آلودگی هوا انجام داد و آیا الان تغییری که اتفاق افتاده تاثیری در شرائط کنونی دارد یا خیر.

مسلما وضع بهتر شده و بدتر نشده است، این بحث کارشناسی و تخصصی است، سیاسی نیست، برخی هر تلاشی از دستشان برآمده برای تخریب سازمان محیط زیست در این دولت انجام داده‌اند، از تهمت، تخریب و حتی تهمتهای بزرگی مثل این که گفتند همسر من در واردات بنزین نقش داشته و به همین دلیل من مخالف بنزین پتروشیمی هستم!

البته من مخالفتم با بنزین پتروشیمی به دوران شورای شهر بازمی‌گردد، نه دولت یازدهم. دوره‌ای که من نماینده شورای شهر بودم گزارشهایی از طرف یکی از افراد در وزارت نفت به من رسید که البته وی می‌دانست که چه اتفاقی افتاده است، این گزارش همان موقعی بود که از بنزین خودکفایی رونمایی شد، ما برای این که راستی آزمایی کنیم از شرکت کنترل کیفیت هوا خواستم که میزان بنزن را در هوای تهران اندازه گیری کند و آنها این کار را شروع کردند، البته در آن زمان فشارها خیلی سنگین بود، اما اندازه‌گیری انجام شد، شواهد اولیه نیز بر تایید بنزن بالا در هوای تهران بود، من نسبت به این امر تذکر دادم و نامه نوشتم، ولی واکنشی اتفاق نیفتاد، انگار موضوع اصلا مهم نبود.

ناچار شدم توسط شورای شهر این موضوع را رسانه‌ای کنم، اعلام کردم که این موضوع تهدیدی برای سلامت عمومی است، چون ممکن بود شخصی بگوید که من از این موضوع اطلاعی نداشتم که بنزن ماده‌ای سرطانزاست!

آیا در کشورهای دیگر هم از بنزین پتروشیمی برای سوخت خودرو استفاده می‌کنند؟

خیر، در دیگر کشورها از بنزین پتروشیمی که حاوی مقدار زیادی بنزن و آروماتیک است برای سوخت خودروها استفاده نمی‌کنند، سازمان بهداشت جهانی می‌گوید مقدار بنزن موجود در هوا همیشه باید در حد صفر باشد، هر میزان که فرد با بنزن در ارتباط باشد می‌تواند سرطان ایجاد کند.

با مخالفت من با بنزین پتروشیمی در همان دوران عضویت در شورای شهر، اتهامها علیه بنده شروع شد و حتی به من گفتند که شما دارید با دشمن همصدایی می‌کنید!ولی من وظیفه دیگری داشتم و کار خود را انجام دادم و ایستادگی کردم، اتفاقی نیفتاد، مثل این که اراده جدی در این مورد وجود نداشت، اما دولت یازدهم نسبت به این موضوع با حساسیت برخورد کرد.

حتی دانشگاهها نیز در مورد آلایندگی بنزین پتروشیمی به من گزارش دادند، دانشگاه شهید بهشتی گزارشی در این مورد به من داد که تمام اطلاعاتش دقیق بود و این موضوع برای ما محرز شد، برای وزیر نفت نیز این موضوع مشخص و در سال 92 این فرآیند دنبال شد و بنزین پتروشیمی از چرخه توزیع حذف شد.

این مهمترین کاری بود که ما می‌توانستیم انجام دهیم، هرچند ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون امروز افزایش یافته و دلایل متعددی نیز دارد، ولی این اتفاق بزرگی بود و باعث کاهش مخاطرات ناشی از آلودگی هوا در شهرهای بزرگ شد.

وزارت نفت علاوه بر ارتقای کیفیت سوخت چه کارهای دیگری برای بهبود وضع هوا باید انجام دهد؟

علاوه بر ارتقای کیفیت سوخت، وزارت نفت کارهای دیگری نیز باید انجام دهد باید به سمت تولید بنزین یورو5 حرکت کنیم و طرح کهاب را نیز هرچه سریعتر اجرایی کنیم، طرح کهاب برای ما مهم است، با این کار بخارات و پرت بنزین کاهش خواهد یافت، هم اکنون پرت زیادی در انرژی داریم که اتلاف منابع و آلودگی هوا را سبب می‌شود، البته این طرح در برخی شهرها همچون کرج پیشرفت داشته است.

در شهرهای نفتخیز باید مشکل فلرها حل شود. این موضوع در کاهش سهم گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا نقش دارد، همچنین لحظه شماری برای طرح آماک آغاز شده است، نباید در این طرح تاخیری ایجاد شود، زیرا این موضوع برای شهر اهواز دارای اهمیت است.

آیا این موضوع صحت دارد که سازمان حفاظت محیط زیست برای این که اعلام کند بنزین پتروشیمی آلایندگی دارد تحت فشار قرار گرفت؟

بله، توسط برخی برای اعلام نکردن موضوع آلودگی بنزین پتروشیمی تحت فشار بودیم و حتی زمانی که این موضوع را اعلام کردیم با تحقیق و تفحص و انکار این موضوع مواجه شدیم، البته عده ای خیلی خاص و اندک بودند که تلاش می‌کردند این موضوع انکار شود، ولی این موضوع (آلاینده بودن بنزین پتروشیمی) توسط شهرداری، دانشگاهها، وزارت بهداشت، سازمان ملی استاندارد، سازمان محیط زیست و وزارت نفت تایید و سپس نامه ای مشترک به رئیس جمهوری ارسال شد که بنزن و بنزین پتروشیمی مخاطرات زیادی دارد، دولت هم مصمم بود و به سلامتی مردم اهمیت می‌داد و زیر بار فشارها نرفت، تلاشهای تخریبی صورت گرفت تا حقیقت را کتمان کنند و واقعیت مشخص نشود و مردم ندانند که در چه شرائطی بودند و الان در چه وضعی قرار دارند، اما ما کار خود را با قوت انجام دادیم.

بارها در کمیسیون انرژی، بهداشت و اصل 90 مجلس حضور یافتیم و دلایل و اسناد خود را در مورد آلودگی بنزین پتروشیمی ارائه کردیم، این بحث علمی و کارشناسی است هر متخصصی این موضوع را بداند متوجه خواهد شد که ماده بنزن سرطانزاست، این همدلی در دولت بوجود آمد که بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم.

در مورد چالش دمای 18 درجه، برخی معتقدند این چالش هرچند باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود، ولی کمکی در کاهش آلودگی هوا ندارد. نظر شما چیست؟

در شرائط کنونی ما سهم آلودگی بخشهای مختلف را نداریم، برای تهران این هم ادعاست که سهم وسایل گرمایشی خانه ها و ادارات تنها 3 درصد است، ما میلیونها خانه داریم که بسیاری از آنها موتورخانه دارند، اگر موتورخانه تنظیم نباشد به طور قطع و یقین متان و دی اکسید کربن تولید می‌کند، پس منابع خانگی در آلودگی هوا نقش دارند و تولید گازهای گلخانه‌ای و پرت انرژی هم قطعی است. ما با کمپین دمای 18 درجه یک تیر دو نشان زده‌ایم، هم کاهش مصرف و هم کاهش آلودگی و نشان احتمالی سوم را هم زدیم، براساس توافق پاریس در مورد کاهش گازهای گلخانه‌ای مسئولیت داریم، این تعهد زیست محیطی است، ما باید الگوی مصرف انرژی خود را اصلاح کنیم، مصرف انرژی خانگی و صنعتی ما خوب نیست، هیچ دلیلی ندارد که ما در ادارات در زمستان پنجره ها را باز کرده و درجه وسایل گرمایشی را افزایش دهیم، یا در خانه با لباسهای تابستانی بگردیم، این نشانه پیشرفت نیست، کشورهای صنعتی در زمستان سرد اروپا گاهی  بین 7 تا 8 ساعت گرمایش ندارند و باید بقیه ساعات را با لباس گرم سپری کنند.

اگر انرژی قیمت واقعی خود را در ایران داشته باشد ارزش آن مشخص می‌شود، هیچ کشوری اکنون با قیمت فوب خلیج فارس هم سوخت و انرژی تحویل نمی‌دهد، ما که یارانه هم می‌دادیم.

اقتصاد سبز چیست و تا چه حد توانستیم به اقتصاد سبز نزدیک شویم؟

اقتصاد سبز، می‌گوید شما به نوعی قیمتها و عوارض سوخت را تعیین کنید که ملاحظات زیست محیطی و الگوی مصرف در آن نهفته باشد، اقتصاد سبز به کاهش هزینه ها هم کمک خواهد کرد، اگر مصرف درست شود آلودگی و هزینه ها نیز کاهش خواهد یافت.

با لغو تحریمها سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز، اجرای آماک، اجرای فلرینگ و طرح کهاب اتفاق خواهد افتاد و این موارد به سود اقتصاد کشور خواهد بود،
اقتصاد کم کربن ما هم در جهت اقتصاد مقاومتی و سیاستهای بهینه سازی مصرف انرژی و ارتقای کیفیت است، چالش 18 درجه می‌تواند از هر زاویه‌ای در فرهنگ سازی موثر باشد، ممکن است برای برخی قبول دمای 18 درجه در فصل زمستان سخت باشد، اما به کاهش مصرف انرژی کمک خواهد کرد، در برخی کشورها همچون ژاپن بسیاری از ادارات با دمای 18 درجه کنترل می‌شوند.

همه بخشها باید این موضوع را جدی بگیرند، ما دیگر نمی‌توانیم الگوی مصرف قبل را در مورد انرژی و پرداخت یارانه ادامه دهیم، دوره بعد از پیمان کیوتو شروع شده و ما باید کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را گزارش دهیم و این قطعا برای کشور ما تا یکصد میلیارد دلار بازگشت سرمایه خواهد داشت، زیرا از پرت انرژی جلوگیری خواهد شد.

در مورد گرد و غبار و مهار ریزگردها، دولت چه اقدامهایی انجام داده است؟

موضوع گرد و غبار از محورهایی است که دولت به آن ورود پیدا کرد و از اسفندماه 93 با جدیت به آن پرداخت، ستاد مقابله با گرد و غبار زیر نظر سازمان محیط زیست تشکیل شد.

در مورد گرد و غبار دو بخش داریم یکی بخش بین‌المللی و بخش دیگر داخلی، در مورد بخش بین‌المللی، گرد و غبار از کشورهایی همچون عراق، عربستان و دیگر کشورهای غرب آسیا وارد ایران می‌شود، در این مورد ما سالها قبل مذاکراتی با این کشورها انجام دادیم که متاسفانه به دلیل ناامنی و از هم پاشیدگی کشورها و اخیرا هم با ظهور داعش مشکلات افزایش یافته و به توفیقی نرسیدیم.

حتی بنده سفری به عراق انجام دادم و در آن دوره طرحهای اجرای کاشت درخت در عراق بررسی شد، اما در همان دوره با ورود سلفیها به عراق مواجه بودیم که این موضوع نیز به نتیجه نرسید و هیچ فردی هم حاضر نبود امنیت افراد مجری طرح را برعهده بگیرد.

عربستان هم زیر بار این همکاریها نرفت، تا این که ما این موضوع را به سازمان ملل ارائه دادیم و گفتیم که موضوع گرد و غبار تنها مسئله ایران نیست، بلکه این موضوع مسئله‌ای جهانی است، خوشبختانه ماه گذشته مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تحت عنوان مقابله با گرد و غبار صادر کرد که قطعنامه خوبی است، به ایران هم اشاره شده است و خواسته شده که گزارش گرد و غبار در مناطق آلوده تهیه شود.

در داخل ایران نیز کار شروع شده، استانهای مختلف، گزارشهای خود را در مورد گرد و غبار ارائه کرده‌اند و مطالعات انجام شده، کارهای مشترک شکل گرفته، همچنین استانها، برنامه و احیای تالابها را نیز شروع کردند.

وضع تالاب هورالعظیم چگونه است؟

احیای تالاب هورالعظیم اتفاق مهمی بود که با همکاری وزارت نفت انجام شد، در گذشته تالابها را خشک کردند تا نفت استخراج کنند که این امر به کانون مهم گرد و غبار منطقه بدل شده بود، اما در این دولت، آب وارد تالاب هورالعظیم شد، برخی منتقدان ادعا کردند که چنین امری صورت نگرفته، اما بهتر است بروند و مشاهده کنند که چنین اتفاقی افتاده است.

کاشت گونه های تثبیت کننده خاک و کاشت نهال نیز در مناطق مستعد گرد و غبار در دستور کار قرار دارد که این امر نیز آغاز شده است.

به نظر شما آیا مجلس دهم، مجلس حامی محیط زیست خواهد بود؟

انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخاباتی مهم است، مردم در انتخاب نمایندگان باید دقت کنند تا شخصی را انتخاب کنند که بداند نیازهای فعلی ایران در سطح داخلی و بین‌المللی چیست، یکی از رویکردهای ما در برنامه ششم توسعه اصلاح الگوی مصرف انرژی است که باید به آن دست یابیم، این امر باید برای نماینده مهم باشد.

نماینده مجلس باید نگاهش به مسائل روز و محیط زیستی روشن باشد، نماینده باید شجاعت داشته باشد که از حقوق مردم دفاع کند و وامدار کسی نباشد، باید انتخاب درستی داشته باشیم، نماینده مجلس باید نگاه ویژه‌ای به اقتصاد سبز داشته باشد و بداند طبیعت و محیط زیست کشورش در چه شرائطی قرار دارند.

چرا روز 29 دیماه، روز ملی هوای پاک از تقویم رسمی کشور حذف شد؟

واقعا نمی‌دانم، به هر حال ما این روز را برگزار می‌کنیم، این موضوع جا افتاده است و کسی نمی‌تواند این موضوع را حذف کند، البته امیدواریم سه‌شنبه های بدون خودرو را هم جا بیندازیم.

واقعا این امر شدنی است؟

بله، می‌توانیم از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنیم، در روز هوای پاک هم چند نفر از اعضای دولت با وسایل حمل و نقل عمومی به محل کار خود رفتند، عده‌ای هم انتقاد کردند که بس کنید، این کار نمادین است، ولی این کارهای نمادین باید انجام شود، زیرا تاثیر خود را می‌گذارد. باید نشان دهیم که مسئولان هم این موضوع برایشان مهم است.

گفتگو از سید مجتبی جلالی پروین