گزارش ها حاکی است که امارات متحده عربی اقدامات گسترده ای را آغاز کرده است تا تولید نفت خود را تا دو برابر ظرفیت های فعلی برساند. بعضی گزارش ها می گوید که تلاش ابوظبی تا دو سال دیگر به هدف مزبور تحقق خواهد بخشید و این کشور کوچک جنوب خلیج فارس را به یکی از قطب های تولید نفت در منطقه تبدیل خواهد کرد.
البته ابوظبی به عنوان پایتخت امارات متحده عربی در حال حاضر حدود 4/2 میلیون بشکه در روز سهمیه نفتی از اوپک دارد که کمی کمتر از آن تولید و عرضه می کند. با روند سرمایه گذاری هایی هم که در آن کشور انجام می گیرد مسلماً تا آینده ای نزدیک این قابلیت ها فزون تر شده و ظرفیت سازی های جدید امکان تولید بیشتر را به این کشور خواهد داد. اما دو برابر شدن ظرفیت ها تا دو سال دیگر اندکی محال است، یعنی بعید است که هدف امارات برای تولید حدود 8/4 میلیون بشکه در روز در سال 2006 میلادی تحقق یابد.
با این حال تحلیلی این گونه، نباید به معنای نفی توانمندی های امارات جهت حصول به هدف تولید دو برابر در آینده نزدیک تلقی شود. امارات کشور کم جمعیت و پردرآمدی است و تمام امکانات و زمینه های قانونی برای جلب سرمایه گذاری های خارجی را نیز دارد. یعنی ضمن این که خود دولت امارات قادر است که میلیاردها دلار هم از جانب خارجیان جلب کند و در توسعه میادین نفتی خود هزینه کند. همان طوری که قطر در مورد گاز انجام می دهد و به وفور و با استفاده از سرمایه های بین المللی منابع مشترک گازی با ایران را استخراج کرده و به قیمتی ارزان به خارجیان می فروشد. از این رو هیچ چیز بعید نیست، چه دو سال دیگر چه سه سال دیگر یا حتی در فرصت باقیمانده از دهه حاضر امارات توان آن را دارد که ظرفیت های 4/2 یا 5/2 میلیون بشکه ای تولید نفت خود را به حدود پنج میلیون بشکه افزایش بدهد و نقش بسیار موثری را درمعاملات بازار نفتی منطقه به عهده بگیرد.
این نکته از آن جهت برای ما مهم است که بدانیم زمان به سرعت می گذرد. پایان دهه حاضر آخرین فرصتی است که برای کشورها باقیمانده است. یا باید در این منطقه تحولات اساسی از حیث ظرفیت سازی های لازم برای تامین انرژی دنیا در دهه آینده صورت بگیرد و یا این که مرکز ثقل بازار نفتی از این منطقه کوچ خواهد کرد. با وجود ظرفیت های محدودی که سایر مناطق نفت خیز دنیا دارند، اما قیمت های بالای آنها را به سمت ظرفیت سازی های تازه سوق خواهد داد که مسلماً عامل خطری بزرگ برای منطقه خاورمیانه خواهد بود.
در این میان بعضی گزارشات هم حاکی است که منطقه خاورمیانه در دهه دوم قرن حاضر باید حدود 30 میلیون بشکه نفت در روز به بازارها عرضه کند. درشتی این رقم باید با میزان کل عرضه 10 کشور عضو اوپک درحال حاضر مقایسه شود که جمعاً 5/28 میلیون بشکه در روز است. یعنی کشورهای عربستان، کویت، امارات و ایران در دهه دوم این سده، مسئولیتی به مراتب بیشتر از وضعیت فعلی در قبال بازار انرژی خواهند داشت.
شرایطی از این دست ایجاب می کند که ایران نیز مثل امارات متحده، هدف های خود را به منظور توسعه میادین نفتی و ظرفیت سازی های جدید تعریف کند. گرچه مقامات وزارت نفت هدف دسترسی به ظرفیت تولید 6/5 میلیون بشکه تا سال 2010 میلادی را اعلام کرده اند، اما تحقق این هدف تا حدود زیادی به مساعدت مجلس احتیاج دارد تا سرمایه های لازم به همین منظور تامین شود.
بدون این گونه مساعدت، هدف های اعلام شده در خصوص 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری در طول 10 سال آینده برای ظرفیت سازی های تولید نفت در کشورمان به یقین محقق نخواهد شد، زیرا نه تنها که منابع مالی داخلی چنین توانمندی ها را ندارد، بلکه بدون تقویت منابع سرمایه گذاری داخلی در حوزه های نفت، جلب و جذب سرمایه های خارجی چندان مفید فایده واقع نخواهد شد.
منبع: اقتصاد پویا، علاء موسوی، 15 مهر 1383
کد مطلب 34759
نظر شما