درآمد نفتی؛ تک مسیر جایگزین خلق پول

درآمد صادرات نفت در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال پیش از آن ۱۱ برابر شد و سال ۱۴۰۱ این عدد نسبت به پارسال ۵ برابر شده است و آن‌طور که کارشناسان می‌گویند توسعه روابط با روسیه می‌تواند پلی برای پیشرفت صنعت نفت ایران و افزایش درآمدهای نفتی باشد.

مقایسه عملکرد وصول درآمدهای حاصل از صادرات نفت، میعانات گازی، گاز طبیعی، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در دو ماه امسال نسبت به پارسال نشان می‌دهد وصول درآمدهای ارزی در فروردین‌ و اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ بیش از ۶۰ درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال بوده است. برای نمونه درآمدهای پتروشیمی که به سامانه نیما واریز شده در دو ماه نخست پارسال ۱.۵ میلیارد دلار بود که در دو ماه امسال به ۲ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار رسیده است.

گزارش دیوان محاسبات از درآمدهای نفتی ایران

گزارش تفصیلی برشی از تفریغ بودجه ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۱ منتهی به پایان شهریورماه از سوی کارشناسان دیوان محاسبات تهیه و منتشر شد. این گزارش حاکی است که تا زمان یادشده، ۱۳ درصد از احکام به‌صورت کامل اجرایی شده است، در ۲۱ درصد اجرا نشدن و در ۶۶ درصد اجرای بخشی از احکام بودجه را شاهد هستیم، همچنین بر اساس این گزارش، روند کسری بودجه در ۶ ماه نخست امسال کاهشی بوده است.

افزایش ۴۴۶ درصدی میزان وصولی ریالی حاصل از نفت خام، میعانات گازی و خالص گاز صادراتی در دوره گزارشگری کنونی نسبت به مدت مشابه پارسال، وصولی نزدیک به ۱۰۰ درصدی درآمدهای مالیاتی و بیش از ۸۹ درصدی دیگر درآمدها نسبت به مصوب ۶ ماهه، کاهش ۶۴ درصدی تعداد دستگاه‌های حساب نداده، افزایش ۱۲ درصدی مقدار ثبت اطلاعات کارکنان دستگاه‌های اجرایی در سامانه پایگاه اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) در مقایسه با مدت چهار ماه پیشین از مهم‌ترین یافته‌های دیوان محاسبات است.

ارزیابی اجرای بودجه در ۶ ماه ابتدای سال

گزارش این نهاد نظارتی از ارزیابی اجرای قانون بودجه سال ۱۴۰۱ در ۶ ماه نخست، نشان می‌دهد:

از میان ۶۹ حکم که متضمن تدوین، تهیه، تصویب و ابلاغ آیین‌نامه، دستورعمل، سازوکار اجرایی، ترتیبات اجرایی، شیوه‌نامه پرداخت تا پایان شهریور سال ۱۴۰۱ بودند، برای ۵۵ درصد (۳۸ حکم) اقدام لازم انجام و درباره ۴۵ درصد (۳۱ حکم) احکام قانون بودجه نقض شده است.

در ۴۹ مورد ردیف درآمدی، وصولی انجام شده که از جمله دلایل کسری بودجه به شمار می‌آید و تعداد ۵۹ ردیف درآمدی، دارای وصولی کمتر از ۵۰ درصدی نسبت به پیش‌بینی‌ بوده و ۱۸ مورد ردیف درآمد ‌تازه‌ای نیز وصولی نداشته است.

تخصیص اعتبار برای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با تاریخ پیش‌بینی خاتمه در پایان سال ۱۴۰۱ به‌منظور بهره‌برداری به‌موقع این طرح‌ها، کامل و بهینه نبوده است. از میان ۱۱۷ طرح یادشده با پیش‌بینی تاریخ اتمام در پایان سال ۱۴۰۱، تنها به ۴۵ طرح تخصیص اعتبار ۰.۰۳ درصدی تا ۱۲۱.۸۵ درصدی انجام شده و برای بقیه طرح‌ها به تعداد ۷۲ مورد هیچ‌گونه تخصیص اعتباری انجام نشده است. شایان ذکر است تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبار به این طرح‌ها سبب بهره‌برداری به‌موقع آنها و افزایش اثربخشی لازم خواهد شد.

تعداد ۱۹۲۸ دستگاه اجرایی (۴۰ درصد) اطلاعات کارکنان خود را در مهلت مقرر سامانه پاکنا ثبت نکرده‌اند، همچنین تعداد ۱۹۱۶ دستگاه اجرایی (۴۰ درصد) فهرست حقوق و مزایای کارکنان خود را در سامانه موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه کشور در موعد قانونی ثبت نکرده‌اند.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از محل فعالیت‌هایی از جمله درمان ناباروری و تدوین و اجرای سیاست‌های جمعیتی کشور هیچ‌گونه اعتباری دریافت نکرده که این موضوع موجب محقق نشدن اهداف قانون‌گذار تا مقطع کنونی شده است. درباره پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان نیز اقدام‌هایی به‌صورت ناقص و پراکنده توسط وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌گر صورت گرفته است. طبق ماده (۷۴) قانون برنامه ششم توسعه، وزارت بهداشت و درمان مکلف بود ظرف دو سال نخست اجرای برنامه ششم (پایان سال ۱۳۹۷) نسبت به استقرار پرونده الکترونیک سلامت اقدام کند، اما هدف قانون‌گذار تا مقطع کنونی به‌صورت کامل محقق نشده است.

تعداد ۳۴۳ شرکت اطلاعات خود و ‌شرکت‌ها و مؤسسات تابع و وابسته را در سامانه یکپارچه اطلاعات ‌شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی ثبت و روزآمد نکرده‌اند. همچنین ۲۲ شرکت آمار نیروی انسانی خود را حداکثر تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ در پایگاه اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) وارد نکرده‌اند.

تعداد ۹۳ دستگاه اجرایی قانون ممنوعیت عضویت هم‌زمان مقام‌ها و معاون آنها و مدیران ‌دستگاه‌های اجرایی کارکنان شاغل در تمامی پست‌های مدیریتی در هیئت‌ مدیره، مدیریت عاملی و دیگر مدیریت‌های اجرایی ‌شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی و سازمان‌ها را رعایت نکرده‌اند و اطلاعات اموال غیرمنقول از جمله انفال و اموال تملیکی در اختیار ۳۷۹ دستگاه اجرایی در سامانه جامع اموال دستگاه‌های اجرایی (سادا) در موعد مقرر قانونی ثبت یا تکمیل نشده است.

طبق قانون مهلت جذب اعتبارات عمرانی دستگاه‌های اجرایی هر سال تا شهریورماه سال بعد تمدید می‌شود، از این رو دولت ۱۲ ماه برای جذب این منابع و اجرای پروژه‌های عمرانی فرصت دارد، همچنین از ابتدای آغاز به‌کار دولت سیزدهم صادرات نفت ایران نسبت به قبل افزایش یافته و آن‌طور که جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده تا امروز پول نفت فروخته‌شده در سررسیدهای خود وصول شده است.

وزارت نفت از ابتدای آغاز به‌کار دولت سیزدهم توانسته هم‌زمان با افزایش دریافت پول نفت از مشتریان خود، قراردادهای جدیدی برای فروش نفت‌خام با دیگر کشورها امضا کند. همچنین به گفته وی، بیش از ۱۲.۵ میلیارد دلار ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی به سامانه نیما پارسال واریز شده و اگر می‌خواستیم با روش دولت قبل به سمت فروش نفت برویم، معلوم نبود قیمت ارز چگونه بود. پارسال ۴ میلیارد دلار وصول مطالبات در بخش گاز انجام شده، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۹ برابر با یک میلیارد و ۲۵ میلیون دلار بوده است.

آیا پول فروش نفت جایگزین خلق نقدینگی می‌شود؟

به تازگی نیز محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری اعلام کرد: امروز نفت را به‌خوبی می‌فروشیم و جابه‌جایی پول به‌نحو مطلوب انجام و هزینه‌های جاری کشور بدون استقراض و روش‌هایی که منجر به تورم شود تأمین می‌شود. امروز با وجود تصویری که از کشور نمایش داده می‌شود، ایران در نقطه بسیار خوبی قرار گرفته و در این مدت توانسته‌ایم گره‌های بسیار بزرگی را در فروش نفت، جابه‌جایی پول، تأمین کالاهای اساسی و دیگر موارد پشت سر بگذاریم.

علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت نیز به‌تازگی با انتشار مطلبی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: صادرات نفت ایران در ماه پیش رکورد چند سال اخیر را شکست و پول فروش آن جایگزین خلق سرسام‌آور نقدینگی می‌شود.

روزهای پردرآمد نفتی

محمد خطیبی، نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک درباره افزایش درآمدهای نفتی ایران نیز گفت: با توجه به شرایط تحریمی نمی‌توان جزئیات این مسئله را اعلام کرد، کلیاتی که در این رابطه مطرح شده گویای شرایط مطلوب در اوضاع فروش نفت بوده، اکنون اقدام‌هایی در این باره انجام می‌شود و موضوع‌هایی که توسط مسئولان در این باره مطرح می‌شود قابل استناد است.

وی با اشاره به توسعه همکاری‌های ایران و روسیه و تأثیر آن در افزایش درآمدهای نفتی، اظهار کرد: درباره فرآورده‌های نفتی فرآیند کار مثبت است، هرچند در شرایط کنونی باوجود تحریم برای فروش فرآورده‌های نفتی ایران مشکلی نداریم، اما چنانچه روسیه فرآورده‌های نفتی مازاد داشته باشد و در اختیار ما بگذارد، می‌توانیم ضمن تأمین نیاز داخل در صورت لزوم، نسبت به صادرات اقدام کنیم.

نماینده‌ پیشین ایران در هیئت عامل اوپک ادامه داد: درباره گاز نیز به‌دلیل اینکه در فصل زمستان با کمبود گاز روبه‌رو هستیم به‌جای اینکه به صنایع سوخت مایع بدهیم، می‌توانیم نیاز گازی آنها را تأمین و کمبود در فصل زمستان را از این طریق برطرف کنیم، ضمن اینکه می‌توانیم مازاد گاز روسیه را سوآپ کنیم و درآمدی از این طریق نصیب کشور شود یا گاز روسیه را خریداری و به کشورهای متقاضی بفروشیم.

به گفته خطیبی، در مورد فرآورده‌های نفتی و گاز شرایط مثبت است و می‌تواند برای کشور درآمدزا باشد و حتی برخی از کمبودها را جبران کند. طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، آمار عملکرد متغیرهای اصلی پنج‌ ماه سال ۱۴۰۱ نشان‌ می‌دهد که در این مدت وصول درآمدهای نفتی ۷۰۰ درصد افزایش یافته و منابع فروش نفت و فرآورده‌های نفتی به ۱۱۴ هزار میلیارد تومان رسیده است. این آمار گویای این است که دولت سیزدهم هم توانسته نسبت به دولت پیش نفت بیشتری صادر کند، هم اینکه پول فروش آن به کشور بازگردد که به‌معنای موفقیت دولت در دور زدن تحریم‌های نفتی است.

منبع: روزنامه ابتکار

کد خبر 464049

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =