در هفته مورد بررسی، ارقام منتشر شده درباره ذخیره سازی های تجاری نفت خام آمریکا، یکی از مهم ترین عواملی بود که توانست سبب تداوم روند صعودی قیمت های نفت خام شود. براساس گزارش مؤسسه APT آمریکا، در هفته منتهی به سوم ژوئن 2005 میزان ذخیره سازی های تجاری نفت خام آمریکا به طور شگفت انگیزی به 77/13 میلیون بشکه کاهش یافت. چنین برداشت چشمگیری از ذخیره سازی های نفت خام آمریکا از سپتامبر 2002 تاکنون بی سابقه بوده است. این عامل، توجه محافل نفتی را به خود جلب کرد. در واقع افزایش عملیات پالایشی در آمریکا که درصد بهره برداری از پالایشگاه های این کشور را به 3/96 درصد رسانده بود، همچنین کاهش واردات نفت خام، موجب چنین برداشتی از ذخیره سازی های نفت خام شده بود. مؤسسه «گلد من ساچز» نیز پیش بینی کرد که برداشت از ذخیره سازی های تجاری نفت خام آمریکا در هفته های آینده تکرار خواهد شد، زیرا پالایشگران تلاش دارند اوج تقاضای بنزین را در فصل تابستان پاسخ دهند و در همین حال، ذخیره سازی های تجاری فرآورده های میان تقطیر را پیش از فرارسیدن فصل زمستان افزایش دهند. در هفته گذشته، تحولات بازار انرژی چین نیز همچنان درصدر فهرست عوامل تأثیرگذار بر بازار نفت قرار داشت. با آماده شدن مخازن ذخیره سازی راهبردی نفت خام درساحل شرقی شهر «نینگبو»چین، انتظار می رود که این کشور 10 میلیون بشکه نفت خام در این مخازن جای دهد. میزان این ذخیره سازی ها سرانجام به 150 میلیون بشکه خواهد رسید که می تواند در تقاضای نفت این کشور تأثیر بگذارد و موجب افزایش آن شود. از سوی دیگر، مقامات چینی هشدار داده اند که کمبود برق در تابستان بیش از انتظارهای پیشین خواهد بود. این موضوع می تواند به افزایش سوخت دیزل در مولدهای برق خانگی وتجاری منجر شود. در همین حال، افزایش مصرف سوخت دیزل در آمریکا به دلیل افزایش تقاضای بخش حمل ونقل، همچنین نیاز به این فرآورده در اروپا به دلیل گازوییل سوز بودن خودروها، بخش پالاییش را در سطح جهانی با چالش روبه رو ساخته است. از سوی دیگر، باید ذخیره سازی های سوخت حرارتی برای فصل های پایانی سال را تأمین کنند. این شرایط پیچیده به تداوم روند صعودی قیمت ها کمک کرده است. علاوه بر آنچه بیان شد، سازمان بازاریابی نفت خام در وزارت نفت عراق اعلام کرد که در نیمه دوم سال 2005 صادرات نفت خام سبک بصره از جنوب عراق 200 هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت و به 5/1 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. مشکلات فنی، علت این کاهش اعلام شده است. وزارت نفت عراق برای این که دچار تأخیر در بارگیری و پرداخت «دموراژ» نشود، برنامه صادرات خود را تعدیل کرده است. در حال حاضر نیز، صادرات نفت خام سبک بصره از جنوب عراق به 4/1 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. خط لوله صادراتی نفت خام میدان های کرکوک که نفت خام این میدان ها را به بندر سیهان در ترکیه می رساند نیز، در هفته اخیر دوباره به حمله های تروریستی دچار شد و راه اندازی آن به آینده موکول شد. وضعیت صادرات نفت خام عراق نیز به تقویت قیمت های نفت خام کمک کرد. در هفته گذشته اداره اطلاعات انرژی آمریکا، وابسته به وزارت انرژی این کشور، برآورد خود را از ظرفیت بازار اوپک، منتشر کرد. در این گزارش، ظرفیت بازار تولید نفت تمام کشورهای عضو اوپک به جزعربستان سعودی در حد صفر عنوان شده بود و تنها ظرفیت مازاد تولید عربستان 9/0تا 4/1 میلیون بشکه برآورد شده بود. موضوع نبود ظرفیت بازار پالایشی در کشورهای عضو اوپک نیز بازار نفت را چالش روبه روکرده بود، زیرا با توجه به قیمت های بالای نفت خام، بازار توقع داشت که اوپک در اجلاس آتی افزایش سقف تولید خود اقدام کند. اما از آن جا که ظرفیت مازاد در کشورهای تولیدکننده نفت عضو اوپک (به جزعربستان) وجود ندارد، اگرکشورهای عضو اوپک، سقف تولید سازمان را افزایش دهند، نفت خام جدیدی وارد بازار نفت نخواهد شد و تنها تخلف از سقف تولید اوپک (به دلیل افزایش سقف)، قانونی خواهد شد. دراین باره شکیب خلیل، وزیر نفت الجزایر، اظهار داشت که اوپک اکنون با حداکثر ظرفیت خود نفت خام تولید می کند و نمی تواند تولید خود را بیش از این افزایش دهد. «گرین اسپن»، رئیس بانک مرکزی آمریکا، نیز اعلام کرد که رشد اندک ظرفیت تولید، سبب افزایش نگرانی های بازارکمبود انرژی در آینده شده است. این نگرانی ها، به هر حال بازار نفت را تحت تأثیر قرارداد و قیمت های نفت را افزایش داد. از سوی دیگر، احتمال وقوع طوفان در خلیج مکزیک نیز، بازار نفت را دچار التهاب روانی کرده بود. مؤسسه های هواشناسی در هفته گذشته اعلام کردند: طوفانی به نام «آرلن» ممکن است به تأسیسات نفتی در خلیج مکزیک آسیب برساند. این هشدار سبب شد که شرکت شورون وسایر شرکت های نفتی که در فلات قاره خلیج مکزیک فعالیت می کنند، بخشی از نیروهای خود را از تأسیسات نفتی خارج کنند. هر چند این طوفان نتوانست برتولید نفت این منطقه تأثیر بگذارد، اما خاطره طوفان «ایوان» که درسال گذشته توانست 45 میلیون بشکه از تولید این منطقه را به مدت پنج ماه دچار وقفه سازد، همچنان درذهن بازار زنده بود وتوانست بازار را دچار التهاب کند. انتشار ارقام مربوط به حمل ونقل نفت نیز توانست تأثیر خود را بر قیمت های نفت آشکار سازد. براساس آماری که مؤسسه «اویل موومنتز» منتشر ساخت، برنامه بارگیری نفت کشورهای عضو اوپک در چهار هفته منتهی به بیست و پنجم ژوئن نشان می دهد که صادرات اوپک در قیاس با متوسط چهار هفته پیش از آن (منتهی به 28 مه) 280 هزار بشکه کاهش یافته است و به 15/24 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. به هر حال عوامل یادشده موجب شدند که برخی از تحلیل گران نفتی اعلام کنند که بازار منتظر تحقق قیمت های 60 دلار هر بشکه برای نفت خام «وست تگزاس اینترمدیت» است، مگر این که ذخیره سازی های گازوییل در آمریکا افزایش چشمگیری یابند؛ در غیر این صورت، قیمت ها آمادگی دارند به60 دلار هر بشکه نیز برسند. بورس بازان نیز با توجه به چشم انداز مثبتی که در مورد قیمت های نفت در مقابل خود مشاهد می کردند، به تدریج عملیات خرید خود را افزایش دادند و خالص وضعیت خرید خود را از 17401- برگه به 1375 برگه در هفته منتهی به هفتم ژوئن رساندند. در واقع وضعیت خریدشان توانست به میزان 1375 برگه (هربرگه معادل هزار بشکه) از وضعیت فروش آنها پیشی گیرد و این نخستین باربود که در سه هفته گذشته، خالص وضعیت خرید، علامت مثبت به خود می گرفت. با افزایش قیمت های نفت خام، «ساموئل بودمن»، وزیر انرژی آمریکا، اعلام کرد: ما همواره کشورهای عضو اوپک را تشویق کرده ایم تولید خود را افزایش دهند و اکنون نیزپیوسته با وزیران نفت اوپک و همین طور وزیران نفت کشورهای غیراوپک درتماس هستیم و وزیران نفت اوپک، موضوع افزایش تولید واقعی را برهمین اساس بررسی خواهند کرد. درواقع وزیر انرژی آمریکا از کشورهای عضو اوپک درخواست کرده بود که تنها به افزایش سقف رسمی تولید اوپک اکتفا نکنند، زیرا بدیهی است که افزایش سقف رسمی برروی کاغذ، تولید جدیدی را وارد بازار نمی کند و تنها می تواند تخلف از سقف کنونی اوپک را که تقریباً به 500 هزار بشکه در روز می رسد، رسمیت ببخشد. به همین دلیل، وزیر انرژی آمریکا از تولیدکنندگان نفت خواسته بود تولید واقعی خود را افزایش دهند. در پاسخ به این درخواست، الصباح، وزیر نفت کویت، که برای شرکت در اجلاس مشترک اتحادیه اروپا و اوپک در بروکسل به سرمی برد، اعلام کرد: در اجلاس آتی درباره افزایش تولید واقعی صحبت خواهیم کرد. پیش از این نیز الصباح، وزیر نفت کویت، که ریاست اجلاس اوپک و مسئولیت دبیرکلی اوپک را نیز برعهده دارد، اعلام کرده بود: اگر قیمت ها همچنان در سطح بالایی باقی بمانند، من به عنوان رئیس اجلاس اوپک پیشنهاد خواهم کرد که سقف تولید اوپک 500 هزار بشکه در روز افزایش یابد. او بر این نکته تأکید کرده بود که تولید اوپک (بدون عراق) در حال حاضر 28 میلیون بشکه در روز است و این افزایش سقف تنها برای تأثیر گذاری روانی بر بازار است. او یک روز پیش از برگزاری اجلاس در چهاردهم ژوئن 2005 اعلام کرد: اقدام اوپک برای افزایش سقف تولید تنها یک حرکت نمادین خواهد بود. به رغم فشارهای سیاسی آمریکا بر اوپک برای افزایش تولید واقعی، کارشناسان وتحلیل گران نفتی از این موضوع به خوبی آگاهی دارند که در حال حاضر تمام کشورهای عضو اوپک (به جزعربستان سعودی) با ظرفیت کامل خود، نفت خام تولید می کنند، به همین دلیل نمی توانند تولید واقعی خود را افزایش دهند. دراین میان، عربستان سعودی ادعا می کند که ظرفیت مازاد تولید نفت خام 5/1 میلیون بشکه درروز است که البته هنوز برخی از منابع نفتی به آن تردید دارن+د و اطمینان از توانایی عربستان برای بهره برداری سریع از این ظرفیت وجود ندارد. سرانجام عربستان سعودی نظر خود را درباره افزایش سقف تولید اوپک در یازدهم ژوئن 2005 (دو روزپیش ازبرگزاری اجلاس) اعلام کرد. وزیر نفت عربستان سعودی اظهار داشت: عربستان از افزایش سقف تولید اوپک به میزان 500 هزار بشکه در روزحمایت خواهد کرد. او ضمن آن که اعلام کرد: عربستان سعودی در صورت وجود تقاضا، توان افزایش تولید خود را تا 10 میلیون بشکه در روز دارد؛ براین نکته نیز تأکید کرد که افزایش سقف تولید اوپک بیش از 500 هزار بشکه در روز، به توجیه علمی نیاز دارد. به نظر می رسد، عربستان سعودی نیز تمایل ندارد موضوع افزایش تولید واقعی در اجلاس آتی اوپک مطرح شود. این احتمال، تردید درباره ظرفیت مازاد عربستان سعودی را تشدید می کند. به دنبال سخنان وزیر نفت عربستان، وزیرنفت الجزایر که پیش از این اعلام کرده بود: اوپک با حداکثر ظرفیت خود نفت تولید می کند و نمی تواند تولید خود را بیش از این افزایش دهد، در سخنان جدیدی گفت: از افزایش سقف تولید رسمی اوپک به میزان 500 هزار بشکه در روز حمایت می کند و فکر می کند که وزیرا ن نفت اوپک، همگی از آن حمایت کنند. او گفت: این افزایش رسمی سقف تولید هیچ گونه تأثیری در تعدیل کردن قیمت ها نخواهد داشت و اوپک فقط می تواند مقدار اندکی نفت اضافه، به بازار تحویل دهد که البته تأثیری در بازار نخواهد داشت. مشکل اصلی در کمبود ظرفیت پالایشی وبالا بودن تقاضا برای فرآورده های میان تقطیر نهفته است. «ادموند داوکورو»، مشاور رئیس جمهوری نیجریه در امور نفت، که وظایف وزیر نفت این کشور را برعهده دارد نیز، اظهارداشت: اوپک هم اکنون بیش از سهمیه ها نفت خام تولید می کند و ما ممکن است اضافه تولید را به صورت قانونی در آوریم و هیچ کس مخالف آن نخواهد بود. «پورنومو یوسگیانتورو»، وزیر نفت اندونزی، نیز اعلام کرد: اندونزی از تلاش های اوپک برای پایین آوردن قیمت های نفت، حمایت می کند. وزیر نفت امارات نیز موافقت خود را با افزایش سقف تولید اوپک اعلام کرد. این اظهارات که یک روز پیش از برگزاری اجلاس اوپک ابراز شده بود، تنها با مخالفت وزیر نفت ونزوئلا، «رافائل رامیرز»، روبه رو شد که معتقد بود: به افزایش سقف تولید اوپک نیست. به این ترتیب، تقریباً چند روزپیش از برگزاری اجلاس 136، بازار نفت نیک دریافته بود که وزیران نفت اوپک تصمیم خواهند گرفت سقف تولید رسمی خود را حداقل به500 هزار بشکه در روز افزایش دهند. تأثیر روانی این پیش داوری سبب شد که روند صعودی قیمت ها متوقف شود و به این ترتیب، در چند روزپیش از برگزاری اجلاس اوپک، قیمت سبد اوپک در سطح 50 دلار هر بشکه در نوسان بود؛ به طوری که درسیزدهم ژوئن 2005، 83/50 دلار هر بشکه برآورد شد.××