سید صالح هندی در گفت‌وگو با خبرنگار شانا ضمن گرامیداشت فرارسیدن پنجم خرداد به‌عنوان روز ملی اکتشاف نفت، بر اهمیت این روز به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ ایران تأکید و بیان کرد: این نخستین اکتشاف موفق نفت در خاورمیانه و سرآغاز تحولی بود که تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی، صنعتی و فرهنگی کشور و حتی منطقه را متأثر کرد.
وی با اشاره به سابقه فعالیت‌های اکتشافی در ایران اظهار کرد: هرچند از پنجم خرداد ۱۲۸۷ به‌عنوان سرفصل صنعت نفت ایران یاد می‌شود، اما به باور بنده، فعالیت صنعت نفت در ایران پیش از این تاریخ و از زمانی آغاز شد که مطالعات شکل گرفت و پس از چند مرتبه اکتشاف ناموفق، در آن تاریخ به نتیجه رسید.
اکتشاف نیازمند نگاه بلندمدت است
عضو پیشین هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اینکه صنعت نفت طی بیش از یک قرن گذشته، تمام عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، صنعتی و فرهنگی کشور را تحت تأثیر قرار داده و ایران به‌عنوان یک کشور نفت‌خیز، در بسیاری از تحولات داخلی و روابط خارجی، به‌ویژه در مسائل ژئوپلیتیک به این صنعت وابسته بوده است، تصریح کرد: برخورداری از این نعمت خدادادی گاه فرصت‌ساز و گاه چالش‌زا بوده، اما بی‌تردید صنعت نفت، نیروی محرک اصلی تحولات کشور به‌شمار می‌آید.
هندی با بیان اینکه اکتشاف، خط مقدم زنجیره ارزش نفت و گاز محسوب می‌شود، گفت: کارکنان این حوزه در سخت‌ترین شرایط و بدون امکانات اولیه، مسیر توسعه را هموار می‌کنند، اما از آنجا که معمولاً برای اکتشاف یک میدان، مراسم و آیینی برگزار نمی‌شود و این توسعه میدان‌ها است که جشن گرفته می‌شود، متأسفانه کمتر از خدمات این عزیزان قدردانی می‌شود. به همین دلیل معتقدم کارکنان اکتشاف خط‌شکنان گمنام صنعت نفت هستند.
وی با تأکید بر لزوم توجه ویژه به حوزه اکتشاف در شرایط کنونی بیان کرد: هرچند با توجه به نسبت پایین تولید به ذخایر ایران در مقایسه با دنیا، قطعاً افزایش تولید در شرایط فعلی نسبت به سایر موضوعات از اولویت بالاتری برخوردار است، اما این موضوع نباید سبب غفلت از فعالیت‌های زیربنایی مانند اکتشاف شود. برای افزایش تولید ممکن است در چند ماه نتیجه حاصل شود، اما توسعه اکتشاف به زمان و برنامه‌ریزی بلندمدت نیاز دارد و غفلت از آن سبب ایجاد وقفه‌ای چندساله در روند پیشرفت می‌شود.
ادامه ریل‌گذاری اکتشاف و لزوم جذب سرمایه
مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۰ با یادآوری اینکه با طرح محور شدن اکتشافات از ابتدای برنامه ششم توسعه، ریل‌گذاری مناسبی در این حوزه صورت گرفت، تصریح کرد: همین موضوع سبب شد در مناطقی مانند مکران، کپه‌داغ و گلستان که پیش‌تر فراموش شده بودند، فعالیت اکتشافی انجام شود. قطعاً با استمرار این رویکرد، می‌توان آینده روشنی برای اکتشاف نفت و گاز متصور بود.
هندی با اشاره به تحولات جهانی در حوزه انرژی و تأثیر این تغییرات بر آینده صنعت ایران گفت: دنیا با سرعت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر پیش می‌رود و طبق پیش‌بینی‌ها، مصرف نفت در دهه‌های آینده کاهش می‌یابد، اگرچه گاز همچنان اهمیت خواهد داشت. با توجه به این شرایط، صنعت نفت ایران باید هرچه سریع‌تر میدان‌های توسعه‌نیافته را فعال کند و تولید را افزایش دهد. اکنون بسیاری از میدان‌ها آماده تولید هستند که این موضوع نتیجه عملکرد موفق اکتشاف در گذشته است.
وی با بیان اینکه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ازجمله اقدام‌های مثبت شرکت ملی نفت ایران در دوره کنونی بوده است، تصریح کرد: برای جذب سرمایه، دولت باید از تصدی‌گری فاصله بگیرد و قراردادها را برای بخش خصوصی واقعی جذاب کند. در حوزه اکتشاف به‌دلیل ریسک بالا، سرمایه‌گذاری دشوارتر است، اما با تجربه موفق قراردادهای گذشته (بیش از ۱۵ قرارداد بلوک‌های اکتشافی در کشور منعقد شده) می‌توان از ظرفیت شرکت‌های خارجی نیز بهره برد.
ضرورت احیای شورای عالی اکتشاف
عضو پیشین هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران خواستار توجه ویژه وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران به مدیریت اکتشاف شد و تأکید کرد: متأسفانه مدتی است که اکتشاف مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گرفته است. شورای عالی اکتشاف طبق مصوبه باید هر ۶ ماه تشکیل شود، اما مدت‌هاست تشکیل نشده است، همچنین لازم است مدیر اکتشاف همچون گذشته در هیئت مدیره شرکت ملی نفت حتی به‌صورت ناظر یا علی‌البدل هم که شده حضور داشته باشد تا از ظرفیت‌های این حوزه در تصمیم‌سازی‌ها استفاده شود.
هندی در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای نسل جدید و آینده‌سازان صنعت نفت ایران توصیه کرد: با وجود تمام مشکلات و موانع، امید باید حفظ شود. جوانان با تلاش، علم و مهارت می‌توانند آینده صنعت نفت را در دست بگیرند. این یک جبر تاریخی است. ایران نیز مسیر خود به سمت توسعه را پیدا کرده و اتفاق‌های خوشایندی در حال رخ دادن است، امیدوارم صنعت نفت ایران با تکیه بر جوانان متخصص خود به‌زودی به جایگاه واقعی خود برسد.
نظر شما