تعمیرات اساسی ۱۴۰۴ پالایشگاه نفت تهران از پنجم آبان به‌مدت ۱۸ روز به اجرا درآمد. این تعمیرات که با تمرکز بر واحدهای تقطیر در اتمسفریک، تقطیر در خلأ، واحد گاز مایع جنوبی و مراکس انجام شد، فراتر از رفع خرابی‌های معمول، در جهت بهبود عملکرد تجهیزات، پایداری فرآیندها و کاهش ریسک‌های عملیاتی طراحی شده بود. رویکرد اصلی در این دوره، بازسازی و بهینه‌سازی سیستم‌ها با تکیه بر توان داخلی بود، به‌طوری که بیش از ۹۰ درصد تجهیزات و کالاهای مورد نیاز از داخل کشور تأمین شد. 

همچنین در این دوره از تعمیرات اساسی، از روش‌های نوینی مانند روبات ضخامت‌سنج برای مخازن استفاده شد که به‌کارگیری این روبات سبب کاهش زمان ضخامت‌سنجی مخزن از یک ماه به کمتر از ۲ روز شده است و پالایشگاه تهران هم‌اکنون تنها پالایشگاه کشور است که از این روبات استفاده می‌کند.

عملیات تعمیرات اساسی پالایشگاه نفت تهران با هماهنگی دقیق و بهره‌گیری از شیفت‌های کاری فشرده به نتیجه رسید که گامی بلند به‌منظور افزایش ایمنی و تداوم تولید در پالایشگاه تهران به‌شمار می‌آید.

محمدقربان فیض‌آبادی، رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات پالایشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار شانا در پاسخ به اهمیت و نقش کلیدی تعمیرات دقیق و به‌موقع در مجموعه‌های پالایشگاهی کشور اظهار کرد: تعمیرات اساسی پالایشگاه تهران از پنجم آبان آغاز شد و به‌مدت ۱۸ روز ادامه داشت، این تعمیرات به‌منظور ارتقای کیفیت، بهبود عملکرد و کاهش ریسک‌های عملیاتی در مجموعه تقطیر جنوبی که شامل واحدهای تقطیر در اتمسفریک، تقطیر در خلأ، واحد گاز مایع جنوبی و مراکس است، انجام شد، همچنین این تعمیرات تنها محدود به رفع خرابی‌ها و ایرادها نبود، چراکه هدف ما بهبود عملکرد تجهیزات، افزایش کیفیت تولید، پایداری عملکرد واحدها و کاهش ریسک‌های عملیاتی در کنار فرآیند بازسازی و تعمیرات تجهیزات است.

وی با بیان اینکه تعمیرات اساسی واحدهای مجموعه تقطیر جنوبی هر چهار سال یک بار انجام می‌شود، افزود: انجام به‌موقع تعمیرات در این واحدها از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه افزون بر حفظ و نگهداری تجهیزات، کمک می‌کند تا ایمنی و کیفیت تولید افزایش یابد. 

رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات پالایشگاه تهران با تأکید بر اینکه بیش از ۹۰ درصد از تجهیزات و کالاهای مورد نیاز برای این تعمیرات از طریق ساخت داخل تأمین شد، تصریح کرد: برای شناسایی خوردگی‌ها و مشکلات تجهیزات، از فناوری‌های نوین مانند اسکنینگ، استفاده از دوربین‌ها و ابزارهای پیشرفته و روبات‌های ضخامت‌سنجی مخازن استفاده شد.

فیض‌آبادی همچنین به موضوع کاهش آلایندگی‌ها اشاره کرد و گفت: در کنار انجام تعمیرات فنی، به مسائل زیست‌محیطی هم توجه ویژه‌ای شد، به‌گونه‌ای که به موازات انجام تعمیرات اساسی، تعمیرات و بازسازی واحد گوگردسازی نیز انجام شد که افزون بر بهبود عملکرد، به کاهش آلایندگی‌های محیط‌زیستی نیز کمک می‌کند.

وی درباره چالش‌های موجود در اجرای تعمیرات یادآور شد: چالش اصلی در پروژه تعمیرات اساسی، محدودیت زمان بود چراکه این تعمیرات به‌صورت فشرده انجام شد و ما ناچار به اجرای برخی از عملیات به‌طور موازی در شبانه‌روز شدیم که این موضوع نیازمند هماهنگی دقیق و استفاده بهینه از نیروی انسانی و تجهیزات بود.

بازسازی ۴۰ درصد از تجهیزات مکانیکی پالایشگاه تهران 

رضا زارعی، رئیس اداره نگهداری و تعمیرات مکانیک پالایشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار شانا در تشریح گستره وسیع مسئولیت‌های این اداره و چالش‌های تعمیرات اساسی گفت: مجموعه مکانیک پالایشگاه تهران شامل واحدهای ماشینری، کارگاه مرکزی و بخش تعمیرات است و تمامی فرآیندهای تعمیراتی و نگهداری تجهیزات مکانیکی این پالایشگاه ازجمله پایپینگ‌ها، لوله‌ها، پمپ‌ها، کمپرسورها و توربین‌های بخار و گاز، تحت نظارت و تعمیرات این اداره قرار دارند.

وی با اشاره اینکه مدیریت اصلی تعمیرات اساسی پالایشگاه تهران به‌عهده اداره مکانیک است، چراکه عمده تجهیزاتی که در فرآیند تعمیرات اساسی تست، تعمیر و بازسازی می‌شوند تجهیزات مکانیکی هستند، تصریح کرد: کارگاه مرکزی پالایشگاه تهران یکی از نقاط قوت این مجموعه است، چراکه بیشتر تعمیرات در همین کارگاه انجام می‌شود و تنها موارد خاصی مانند آبکاری یا ریخته‌گری به خارج از پالایشگاه سپرده می‌شود، همچنین در این دوره از تعمیرات اساسی، حدود پنج تا ۶ مبدل حرارتی با تلاش شبانه‌روزی به‌صورت کامل ریتیوب شدند. 

رئیس اداره نگهداری و تعمیرات مکانیک پالایشگاه تهران با تأکید بر اینکه بیشتر تجهیزات مورد استفاده در بخش مکانیکی ساخت داخل هستند، افزود: تحریم‌ها سبب شد بتوانیم ابتکار عمل بیشتری داشته باشیم، به‌گونه‌ای که حجم گسترده‌ای از تجهیزات و قطعات پالایشگاه تهران آمریکایی و اروپایی است و هم‌اکنون بازسازی این تجهیزات با استفاده از توان و دانش متخصصان داخلی انجام می‌شود.

زارعی با اشاره به حجم بالا و گسترده کار در تعمیرات اساسی گفت: همه تجهیزات مکانیکی باز، بازرسی و نظافت و حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد آن‌ها بازسازی می‌شوند که این حجم بالای کار در زمان محدود، نیازمند تلاش شبانه‌روزی بود که به‌منظور تسریع روند، کار را به‌صورت دو شیفت شب و روز تقسیم کردیم تا بتوانیم فرآیند تعمیرات اساسی را در بازه زمانی محدود ۱۸ روزه به پایان برسانیم.  

نقش حیاتی بازرسی در حفظ ایمنی و تداوم تولید

عبدالوهاب دلیری، رئیس اداره بازرسی فنی پالایشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار شانا درباره نقش حیاتی بازرسی در حفظ ایمنی و تداوم تولید واحدهای پالایشی اظهار کرد: تعمیرات اساسی واحدهای عملیاتی پالایشگاه تهران هر چهار سال یک‌بار به‌منظور حفظ تداوم تولید و افزایش ایمنی انجام می‌شود که در این فرآیند، تمام تجهیزات عملیاتی شامل کوره‌ها، پایپینگ‌ها، مبدل‌ها و فن‌های هوایی ابتدا ضخامت‌سنجی می‌شوند و در صورت کاهش ضخامت، دستور تعمیر از سوی اداره بازرسی صادر و فرآیند انجام کار ازسوی بخش تعمیراتی اجرا می‌شود.

وی با تأکید بر رعایت استانداردهای فنی افزود: پس از پایان تعمیرات و هنگام تحویل‌گیری تجهیزات، به‌منظور اطمینان از اجراسازی استانداردهای مطلوب به روی آنها، آزمایش‌های غیرمخرب شامل PT، MT و RT  انجام می‌شود تا به‌صورت کامل از کیفیت و ایمنی تجهیزات مطمئن شویم، همچنین در این دوره از تعمیرات اساسی، حدود ۴۰ هزار نقطه ضخامت‌سنجی شد و نتایج با ضخامت اولیه مقایسه و ثبت شده‌اند.

رئیس اداره بازرسی فنی پالایشگاه تهران در تبیین روش‌های نوین به‌منظور تسریع فرآیند بازرسی تصریح کرد: در این دوره از تعمیرات اساسی از روش‌های نوینی مانند روبات ضخامت‌سنج برای مخازن استفاده شده که به‌کارگیری این روبات سبب کاهش زمان ضخامت‌سنجی مخزن از یک ماه به کمتر از دو روز شد و پالایشگاه تهران هم‌اکنون تنها پالایشگاه کشور است که از این روبات استفاده می‌کند.

دلیری با اشاره به ساختار اداره بازرسی فنی یادآور شد: این اداره با ۲۸ نفر نیروی متخصص، از چهار بخش، شامل بخش پروسس (بازرسی دستگاه‌ها و واحدهای عملیاتی)، بخش جنرال ( بازرسی عمومی) برای مخازن و تجهیزات خارج از واحد، بخش بازرسی غیرمخرب برای آزمایش‌های فنی و بخش خوردگی که تحلیل‌های تخصصی و اقدام‌های حفاظتی را انجام می‌دهد، تشکیل شده است.

وی در پایان با بیان اینکه هدف ما این است تجهیزاتی که بازرسی می‌شوند، تا چهار سال آینده بدون مشکل کار کنند، بیان کرد: اگر در این مدت چهار سال مشکلی پیش بیاید، آن را به‌عنوان موضوع مطالعاتی بررسی و راهکارهای اصلاحی را برای دوره بعد اعمال می‌کنیم، همچنین بیشتر نیروهای فعال در بخش بازرسی دارای مهارت بسیار بالایی در این زمینه هستند و دوره‌های آموزشی مربوطه را گذرانده‌اند که برخی از این  آموزش‌ها در داخل پالایشگاه و برخی از سوی شرکت‌های بازرسی خارج از مجموعه انجام می‌شود. 

نگین سلیمیان