به گزارش شانا، در شانزدهمین نشست کارگروه‌های کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه بیش از ۵۰ نفر از کارشناسان و معاونان وزارتخانه‌ها و سازمان‌های ایران با بیش از ۱۵۰ نفر از کارشناسان و مسئولان بخش‌های دولتی و خصوصی در قالب کارگروه‌های مختلف مذاکره داشتند که نتیجه این مذاکرات منتج به امضای چهار سند همکاری جدید بین ایران و روسیه شد.

نگاه کارشناسان و مسئولان روس در شانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور به‌واسطه شرایط کنونی اقتصاد این کشور و فضای بین‌المللی نسبت به کمیسیون‌های مشترک اقتصادی گذشته بسیار متفاوت‌تر بود، به‌طوری که روس‌ها به‌شدت به‌دنبال اجرایی شدن هرچه سریع‌تر تفاهم‌ها و توافق‌نامه‌ها با ایران بودند.

مجموع کل مبادلات ایران و روسیه در سال ۲۰۲۱ برابر با ۴ هزار و ۳۵ میلیون دلار (حدود ۴ میلیارد دلار) بوده است که بالاترین رقم در تاریخ روابط دو کشور به‌شمار می‌رود. از این رقم ۳ هزار و ۶۸ میلیون دلار آن مربوط به واردات ایران از روسیه و ۹۶۷ میلیون دلار آن مربوط به صادرات ایران به روسیه بوده است.

مجموعه مبادلات تجاری ایران و روسیه در سال ۲۰۲۰ نیز عبارت بود از ۲ هزار و ۲۲۰ میلیون دلار که از این حجم، واردات ایران از روسیه برابر با هزار و ۴۲۵ میلیون دلار و صادرات ایران به روسیه برابر با ۷۹۵ میلیون دلار بوده و افزایش حدود دو برابری آن مشهود است. در همین حال حجم مبادلات تجاری دو کشور در دو سال گذشته دارای جهشی قابل‌توجه به‌ویژه در صادرات کالاهای ایرانی به روسیه بوده است، ضمن آنکه آن‌طور که اعداد و ارقام به‌ ما می‌گوید، همکاری‌های تجاری دو کشور در سال جاری میلادی (۲۰۲۲) نیز به‌سرعت در حال افزایش است.

در زمینه نفت و گاز می‌توان گفت ایران و روسیه با روی کار آمدن دولت سیزدهم جهشی تمام قد داشته‌اند. جواد اوجی، وزیر نفت ایران و هیئت همراه در نیمه نخست امسال (۱۴۰۱) در دو نوبت به مسکو سفر کردند و مذاکراتی با الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر، نیکلای شولگینوف، وزیر انرژی روسیه، وزیر انرژی، واگیت آلکپروف، مدیرعامل شرکت لوک اویل و کوریاشف، مدیرعامل شرکت زاروبژنفت و دیرگ شرکت‌های نفتی و پتروشیمی داشتند.

عزم جدی تهران و مسکو در کمیسیون اقتصادی شانزدهم

شانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه در حالی هشتم تا دهم آبان‌ماه در روسیه برگزار شد که هر دو کشور با شدیدترین تحریم‌های غربی روبه‌رو هستند، در حقیقت در این کمیسیون دو کشور تمام تلاش خود را کردند که با استفاده از ظرفیت‌های موجود خود این تحریم‌ها را بی‌اثر کنند.

در کمیسیون مشترک ایران و روسیه نمایندگانی از وزارت نفت، خارجه، امور اقتصاد و دارایی، راه و شهرسازی، نیرو، علوم، تحقیقات و فناوری، جهاد کشاورزی، ورزش و جوانان، ارتباطات و فناوری اطلاعات و نمایندگانی از ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، ستاد نیروهای مسلح، شورای‌ عالی مناطق تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی، سازمان انرژی اتمی، بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی، سازمان ملی استاندارد، اتاق بازرگانی و مرکز تجاری ایران در روسیه حضور داشتند که با همتایان خود به گفت‌وگوی کارشناسی برای تدوین اسناد همکاری پرداختند. پس از پایان گفت‌وگوها در کارگروه‌ها در حاشیه کمیسیون مشترک ایران و روسیه اسناد پرشمار همکاری در زمینه‌های مختلف بین وزیر نفت ایران و معاون نخست‌وزیر روسیه امضا شد.

۱۳ کارگروه در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه به گفت‌وگو و تبادل‌نظر پرداختند. این کارگروه‌ها شامل کارگروه‌های «آب و برق»، «فضایی»، «نفت و گاز»، «اتمی»، «کشاورزی»، «حمل‌ونقل و گمرک»، «استاندارد»، «بانکی، مالی و سرمایه‌گذاری»، «فرهنگ، کار و ورزش»، «مناطق آزاد»، «بازرگانی»، «ارتباطات، فناوری اطلاعات» و «علم و فناوری» بود.

حمایت وزارت نفت از توسعه روابط ایران و روسیه در همه بخش‌ها

اوجی، رئیس طرف ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه در آیین گشایش رسمی شانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه ضمن تشکر از دولت روسیه و برگزارکنندگان این نشست اظهار کرد: وزارت نفت به‌عنوان متولی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور افزون بر تلاش برای گسترش همکاری‌های راهبردی در حوزه‌های مختلف انرژی، از همکاری میان همه وزارتخانه‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌ها و شرکت‌های ایرانی و روس حمایت می‌کند.

وی با بیان اینکه در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه پیشبرد پروژه‌های مشترک اقتصادی بر مبنای منافع متقابل در دستور کار قرار دارد، افزود: نتایج تلاش‌های کارگروه‌ها حاکی از آن است که گام‌های محکمی برداشته شده و بنده مطمئنم اگر همه بیشتر تلاش کنیم، روند همکاری‌ها سرعت بیشتری می‌گیرد.

وزارت نفت از همه توان خود برای پیگیری توافق‌ها استفاده خواهد کرد

وزیر نفت در نشست هماهنگی با نمایندگان کارگروه‌های مختلف طرف ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه برای بررسی اسناد تدوین‌شده به‌منظور مذاکره و امضای سند نهایی همکاری‌های تهران - مسکو با بیان اینکه تاکنون در شانزدهمین کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و روسیه همه دستگاه‌های اجرایی به‌نحو شایسته‌ای پای کار بودند، اظهار کرد: به‌زودی با جمع‌بندی‌های انجام‌شده اسناد کلی توافق‌ها بین دو کشور امضا خواهد شد. تاکنون سرمایه‌گذاران و شرکت‌های روس قرارداد ۷ میدان نفتی و گازی را با ایران به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار نهایی کرده‌اند که بعضی از پروژه‌ها تاکنون ۷ تا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند.

اوجی با تأکید بر اینکه هیچ زمانی در تاریخ این‌قدر روابط ایران و روسیه به هم نزدیک نبوده است، تصریح کرد: باید همه ما از این فرصت طلایی در حوزه‌های انرژی، حمل‌ونقل، اقتصادی، صنعت، بهداشت و درمان، بانکی و ... استفاده کنیم. در این میان همکاری دو کشور در زمینه بانکی از همه مهم‌تر به نظر می‌رسد.

وی اظهار کرد: تاکنون سرمایه‌گذاران و شرکت‌های روس قرارداد هفت میدان نفت و گاز را با ایران به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار نهایی کرده‌اند و بعضی از این پروژه‌ها ۷ تا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

وزیر نفت احداث مشترک کارخانه پمپ‌های درون‌چاهی از سوی شرکت‌های روس و ستاد اجرایی فرمان امام در اهواز را یکی از پروژه‌های مهم میان دو کشور دانست و گفت: بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده سالانه ۱۵۰ پمپ درون‌چاهی در این کارخانه تولید خواهد شد. این پمپ‌ها با فناوری خاصی که دارند می‌توانند تولید چاه‌های نفت را دو تا سه برابر افزایش دهند.

روابط ایران و روسیه در دوران طلایی قرار دارد

اوجی در نشست عمومی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه با قدردانی از دولت روسیه، الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر و رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی روسیه و برگزارکنندگان این نشست گفت: خوشبختانه روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حال گسترش است و در دوران طلایی روابط دو ملت و دو کشور بزرگ ایران و روسیه قرار داریم.

ایران و روسیه در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی با هدف گسترش روابط دو کشور چهار سند همکاری امضا کردند. سند راهبردی توسعه روابط دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به امضای جواد اوجی، وزیر نفت به‌عنوان ریاست هیئت ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه و الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه رسید.

تفاهم‌نامه دریافت وام برای برقی‌سازی پروژه خط ریلی اینچه‌برون - گرمسار نیز بین علی فکری، معاون وزیر امور اقتصاد و دارایی و رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران با ولادیمیر ایلیچوف، معاون وزیر اقتصاد روسیه امضا شد.

افزون بر این، تفاهم‌نامه دوجانبه همکاری‌ها در حوزه سلامت بین محمدحسین نیکنام، مدیرکل همکاری‌های بین‌الملل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران و سرگی گلاگولوف، معاون وزیر بهداشت فدراسیون روسیه امضا شد.

محمد زیار، مدیرعامل هلدینگ انرژی گستر سینا از ایران و میخائیل سیلانتیف، مدیرعامل شرکت دولتی پرومسی ریوایمپورت روسیه نیز تفاهم‌نامه همکاری برای اجرای پروژه‌های EPC خطوط لوله انتقال فرآورده منعقد کردند.

اراده قوی بخش دولتی و خصوصی ایران و روسیه برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها

وزیر نفت در نشست خبری مشترک با الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه با بیان اینکه پیش از آغاز شانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه، کارگروه‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف نشست‌های خوب و سازنده‌ای را برگزار کردند، گفت: خوشبختانه در سه ماه اخیر این نشست‌ها در ایران و روسیه به‌صورت منظم برگزار شد تا بتوانیم جوانب مختلف افزایش سطح همکاری دو کشور را بررسی کنیم.

وی بر عملیاتی شدن توافق‌ها و برنامه‌های مشترک بین ایران و روسیه در آینده نزدیک خبر داد و تأکید کرد: هم‌اکنون اراده قوی در بخش‌ دولتی و خصوصی هر دو کشور برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها ایجاد شده است.

وزیر نفت با تأکید بر اینکه توافق‌های خوب امروز در حوزه انرژی، حمل‌ونقل، بهداشت، کشاورزی و... میان ایران و روسیه نتیجه کار خوب تیمی در کارگروه‌های تشکیل‌شده در هر دو کشور است، افزود: ایران و روسیه ظرفیت‌های خوبی به‌خصوص در حوزه منابع هیدروکربوری در منطقه دارند. منابع نفتی و گازی دو کشور امروزه در دنیا بسیار تأثیرگذار است و خوشبختانه تاکنون دو کشور در ائتلاف سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش موسوم به اوپک‌پلاس تصمیم‌هایی خوب و همسو نیز گرفته‌اند.

اوجی با اشاره به اینکه ایران هم‌اکنون بیش از ۴ میلیارد دلار قرارداد با شرکت‌های بزرگ روسی برای توسعه میدان‌های نفت و گاز دارد، افزود: هم‌زمان با این قراردادها بیش از ۴۰ میلیارد دلار تفاهم‌نامه با شرکت‌های بزرگ توانمند روسیه در حوزه‌های مختلف همچون احداث خط لوله صادرات گاز به کشورهای همسایه، سوآپ نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی و صادرات محصولات پتروشیمی منعقد شده است. در این زمینه ماه گذشته صادرات محصولات و کاتالیست‌های پتروشیمی به روسیه انجام شده است.

مطالعات میدان‌های نفت و گاز ایران از سوی روسیه در پایان راه است

محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران درباره مهم‌ترین محور مذاکرات ایران و روسیه در شانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور گفت: موضوع انرژی به‌ویژه بخش بالادست نفت و گاز با تأکید بر توسعه میدان‌ها در این نشست از دیگر موضوع‌ها متمایز بود.

وی از نزدیک‌ شدن به‌ پایان تفاهم‌نامه‌های مطالعاتی میدان‌های نفت و گاز ایران و احتمال امضای نهایی شدن آن در آینده نزدیک خبر داد.

خجسته‌مهر با بیان اینکه یکی از محورهای این نشست که با دقت زیادی بررسی شد پیشرفت طرح توسعه میدان‌های نفتی در ایران به ارزش حدود ۴.۵ میلیارد دلار بود، تصریح کرد: برخی از این طرح‌ها به پیشرفت فیزیکی ۴۰ درصد رسیده‌اند و برای سرعت بخشیدن به پیشرفت فیزیکی و مالی طرح‌ها، پیشنهادهای سازنده‌ای مطرح شد.

ایران و روسیه در سال‌های اخیر همکاری‌های گسترده‌ای داشته‌اند؛ این موضوع در دولت سیزدهم تقویت شده است و دو طرف برای تعمیق و توسعه روابط به‌ویژه در حوزه اقتصادی گام‌های بلندی برداشته‌اند.

برگزاری نخستین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه به آذرماه سال ۱۳۷۵ برمی‌گردد. این نشست نخستین نشست پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ بود که مرتضی محمدخان، وزیر اقتصاد و دارایی ایران و اولک داویداف، وزیر امور اقتصاد خارجی روسیه ریاست هیئت‌های دو کشور را در این نشست پنج روزه به‌عهده داشتند.

پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه نیز خردادماه ۱۳۹۸ با مسئولیت وزارت نیروی ایران در تهران و اصفهان برگزار شد.