با آغاز فصل سرد سال و افزایش مصرف گاز طبیعی، نگاه‌ها بیش از هر زمان دیگری به شرکت‌های تولیدکننده گاز در نقاط مختلف کشور دوخته می‌شود. در این میان، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق به‌عنوان یکی از بازوان عملیاتی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، نقشی حیاتی در تأمین انرژی شمال‌شرق کشور ایفا می‌کند. این شرکت با بهره‌برداری از میادین خانگیران (مزدوران، شوریجه B، شوریجه D) و گنبدلی، سهمی قابل توجه در پایداری شبکه سراسری گاز به‌ویژه در زمستان دارد.

اهمیت فعالیت این شرکت تنها در حجم تولید خلاصه نمی‌شود؛ آماده‌سازی کامل تأسیسات، اجرای تعمیرات اساسی (اورهال) پیش از زمستان، رعایت استانداردهای ایمنی و تلاش برای برداشت حداکثری  از میدان مشترک گنبدلی از جمله اقدام‌هایی است که تأثیر مستقیم بر امنیت انرژی کشور دارند. در شرایطی که ایران با ناترازی انرژی روبه‌روست، عملکرد میادین شرق کشور و نقش‌آفرینی کارکنان سختکوش این منطقه، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است، از همین رو، با نزدیک شدن به زمستان ۱۴۰۴ و ضرورت تأمین پایدار گاز در استان‌های شمالی و شمال‌شرقی، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق برنامه‌های گسترده‌ای را برای افزایش ظرفیت تولید، اجرای عملیات تعمیراتی و ورود میدان‌های توسعه‌ای به مدار عملیاتی دنبال می‌کند.

علیرضا کمیزی، سرپرست شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق درباره وضع تولید از میدان‌های این شرکت، اجرای تعمیرات اساسی و همکاری با شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز ایران با خبرنگار شانا گفت‌وگو کرد. 

برای زمستان ۱۴۰۴ چه مقدار تولید گاز به این شرکت تکلیف شده و این رقم چگونه میان میدان‌ها تقسیم می‌شود؟

بر اساس برنامه و تعهد تکلیفی شرکت ملی نفت ایران، در ماه‌های سرد امسال روزانه ۶۵ میلیون مترمکعب گاز از میدان‌های زیر مجموعه این شرکت تولید می‌شود. از این مقدار، میدان مزدوران با ۴۵ میلیون مترمکعب در روز، شوریجه B با  ۱.۴ میلیون مترمکعب در روز، شوریجه D با نزدیک به ۱۸ میلیون مترمکعب در روز و میدان گنبدلی با ۰.۶ میلیون مترمکعب در روز تولید گاز خواهند داشت. گاز  تولیدی، پس از فرآورش در پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد، به شبکه سراسری تزریق شده و انرژی مورد نیاز شش استان شمالی و شمال‌شرقی کشور را تأمین می کند.

تأمین پایدار گاز در زمستان نیازمند آمادگی کامل تأسیسات است. برنامه تعمیرات اساسی امسال را چطور پیش بردید؟

عملیات تعمیراتی در دو سطح اجرا می‌شود؛ یکی تعمیرات مستمر و دیگری اورهال یا همان تعمیرات اساسی است. ما همواره تلاش می‌کنیم برنامه‌های تعمیرات از ابتدای بهار شروع و پیش از شروع پیک مصرف در پاییز تمام شود. در دوره تعمیرات اساسی سالیانه، تولید متوقف و فعالیت‌های تعمیراتی و پیشگیرانه اجرا می‌شود تا تأسیسات برای زمستان آماده باشند. خوشبختانه امسال توانستیم عملیات اورهال سالیانه را حتی یک روز زودتر از موعد مقرر به پایان برسانیم که در نوع خود رکورد محسوب می‌شود.

تعمیرات اساسی معمولاً با ریسک‌های ایمنی همراه است. چه تدابیری برای کنترل این موضوع اندیشیده شد؟

برای آنکه احتمال خطر را در انجام تعمیرات اساسی به حداقل برسانیم، همه عملیات با نظارت دقیق واحد اچ‌اس‌یی انجام شد. همچنین آموزش‌های ایمنی، مانورهای پیشگیرانه و رعایت دستورعمل‌های سخت‌گیرانه در دستور کار بود و نتیجه آن شد که اورهال بدون هیچ حادثه‌ای به پایان برسد  که این موضوع برای ما افتخار بزرگی است.

یکی از دغدغه‌های همیشگی افکار عمومی، برداشت نفت و گاز ایران از میدان‌های مشترک در مقایسه با همسایگان است. هم اکنون وضعیت برداشت گاز در سمت ایران از میدان مشترک گنبدلی با ترکمنستان چگونه است؟

بر اساس اقدام‌های انجام شده، برداشت گاز ایران از میدان مشترک گنبدلی مطابق برنامه تکلیفی شرکت ملی نفت ایران است. البته باید بر این نکته تأکید کرد که در میدان‌های مشترک با در نظر داشتن ملاحظات مهندسی همواره  تلاش در برداشت حداکثری است تا منافع کشور تأمین شود.

در سال‌های اخیر بارها بر موضوع ناترازی گاز تأکید شده است. از نگاه شما ریشه اصلی این چالش چیست و چه راهکاری برای مدیریت مصرف پیشنهاد می‌کنید؟

مصرف گاز کشور در دو دهه اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است در حالی که توسعه میادین و افزایش تولید، نیازمند زمانی طولانی و سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی است که این موضوع ناترازی تولید و مصرف را در پی داشته است. توصیه ما به مردم شریف ایران این است که در مصرف خانگی صرفه‌جویی کنند؛ کاهش چند درجه‌ای دمای منازل، استفاده از پوشش مناسب و جلوگیری از هدررفت گرما اقدام‌های ساده اما مؤثر هستند. باید بدانیم مصرف بالای خانگی سبب می‌شود صنایع و نیروگاه‌ها با کمبود گاز روبه‌رو شوند و همراهی مردم در این زمینه بسیار کلیدی است.

برای تضمین پایداری تولید، چه اقدام‌های دیگری در بخش فنی انجام شده است؟

افزون بر تعمیرات اساسی، تعمیر تجهیزات مرکز اندازه‌گیری، تأسیسات مراکز جمع‌آوری گاز و چاه‌های مربوطه نیز انجام شده است. همچنین با همکاری شرکت ملی گاز و پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد هماهنگی‌های لازم برای انتقال و تزریق پایدار گاز به شبکه صورت گرفت تا در فصل سرد سال بیشترین تولید گاز انجام شود.

پیام شما به کارکنان شرکت و مردم در آستانه زمستان چیست؟

از تلاش شبانه‌روزی کارکنان صنعت نفت، به‌ویژه همکاران شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق که در شرایط سخت اقلیمی و جغرافیایی فعالیت می‌کنند، قدردانی می‌کنم. به مردم عزیز هم یادآوری می‌کنم که هر مقدار صرفه‌جویی آنها در مصرف گاز، کمک بزرگی به استمرار تولید و تأمین انرژی صنایع خواهد بود که این امر رشد اقتصادی، رفاه و آسایش ملت عزیز را در پی خواهد داشت.

سید امیر افتخاری‌پور