با توجه به این که تولید نفت خام روسیه پس از سال ها رشد در سطح ثابتی قرار گرفته است، افزایش تولید دیگر کشورهای حوزه خزر سهم بیشتری از صادرات نفتی جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق را به خود اختصاص خواهند داد. خط لوله باکو- تفلیس – جیهان (BTC) در ماه گذشته میلادی رسما گشایش یافت، برای پر کردن این خط لوله یکهزار و 770 کیلومتری 10 میلیون بشکه نفت خام مورد نیاز است، در سه ماه چهارم سال جاری میلادی (2005) نخستین نفتکش در بندر جیهان ترکیه نفت خام صادر شده با این خط لوله را بارگیری خواهد کرد. این خط لوله ابتدا نفت خام سبک آذری را از میدان های «Azeri-Chirag-Guneshli» در منطقه فلات قاره آذربایجان را منتقل خواهد کرد اما صادرات نفت خام از میدان «Tengiz» قزاقستان در سال آینده میلادی (2006) شروع می شود و میزان صادرات آن تا 200 هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت، افزایش دیگری که در صادرات نفت خام منطقه دریای خزر ایجاد می شود مربوط به صادرات نفت خام قزاقستان به چین از طریق خط لوله « Atasu-Alashankou» است که روزانه 200 هزار بشکه ظرفیت آن است. دو کشور در ماه سپتامبر گذشته کار احداث این خط لوله 1240 کیلومتری را آغاز کردند که انتظار می رود تا اواخر سال آینده میلادی (2006) تکمیل شود، با توجه به افزایش صادرات نفت خام « Azeri Light» در ماه فوریه همچنین افزایش صادرات از طریق خط لوله «CPC» می توان گفت که افزایش صادرات نفت خزر از هم اکنون آغاز شده است و در سال جاری میلادی میزان این صادرات می تواند به روزانه یک میلیون و 380 هزار بشکه بالغ شود اما این رشد ممکن است با دخالتهای سیاسی در صنعت نفت قزاقستان دچار مشکل شود. اختلاف قزاقستان با شرکت کانادایی « Petro Kazakhstan» در مورد تعهدات قراردادی باعث شده است که وزیر انرژی قزاقستان سهمیه تولید این میدان همچنین تولید نفتی که در پی سرمایه گذاری مشترکی که « Turgai Petroleum» با شرکت «Lukoil» روسیه داشت را محدود کند. پیش بینی می شود که صادرات نفت خام «Kumkol» قزاقستان توسط «Turgai» کاهش یابد و صادرات این نفت خام به بندر «Batumi» در دریای سیاه از 49 هزار بشکه در روز در ماه مه به 38 هزار بشکه در روز در ماه ژوئیه برسد و صادرات نفت خام در دیگر خطوط هم تحت تاثیر چنین مناقشاتی قرار دارد. نفت خام «Kumkol» توسط «Lukoil» بر اساس سهمی که در میدان نفتی «Turgati» دارد تولید شده است و از خط لوله «CPC» با عنوان «CPC Blend» صادر می شود اما «Lukoil» از هم اکنون صادرات محموله 85 هزار تنی در اواسط ماه ژوئن خود را لغو کرده است. منبع: نشریه بازار جهانی نفت.