پالایشگاه گاز فجر جم از مهم‌ترین مراکز تولید گاز کشور، با اجرای تعمیرات اساسی گسترده و هدفمند، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و اجرای برنامه‌های مستمر آموزش نیروهای بومی، مسیر توسعه پایدار و خودکفایی در صنعت گاز ایران را به‌صورت چشمگیری تقویت می‌کند.
تعمیرات اساسی امسال پالایشگاه با مجموعه‌ای از عملیات تخصصی شامل بازسازی و نوسازی تجهیزات فرآیندی، خطوط لوله، واحدهای توربوکمپرسور، سیستم‌های کنترلی و بخش‌های حساس پالایشگاهی با اتکا به توان داخلی و همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شد. این اقدام‌ها افزون بر افزایش ضریب اطمینان و پایداری تولید، سبب ارتقای راندمان انرژی، کاهش توقف‌های اضطراری و بهبود شاخص‌های زیست‌محیطی پالایشگاه شده است.
پالایشگاه فجر جم نه‌تنها با تضمین تداوم پایدار جریان گاز، نقش حیاتی در اقتصاد ملی ایفا می‌کند، بلکه با ارتقای استانداردهای ایمنی، بهداشت و محیط زیست، تاب‌آوری خود را در برابر شرایط بحرانی و حوادث احتمالی حفظ و تقویت کرده است. تلاش‌های این پالایشگاه در زمینه آموزش و اشتغال جوانان بومی منطقه، افزون بر تأمین نیروی انسانی متخصص برای عملیات بهره‌برداری و تعمیرات، به تقویت ظرفیت جامعه محلی برای مقابله با بحران‌ها و دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار منجر شده است.
ترکیب این دستاوردها، فجر جم را به نمادی از تعهد صنعتی، نوآوری مستمر و مسئولیت اجتماعی در صنعت گاز کشور تبدیل می‌کند؛ نمادی که نشان می‌دهد با برنامه‌ریزی هوشمندانه و تکیه بر توان داخلی، حتی در شرایط تحریم و محدودیت نیز می‌توان اهداف کلان تولید، صرفه‌جویی و پایداری تأمین انرژی را محقق ساخت.
شبکه اطلاع‌رسانی نفت و انرژی (شانا) برای بررسی ابعاد مختلف این فعالیت‌ها، با بهروز قبادی، رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات اساسی و محمدرضا دهقان‌منشادی، رئیس اچ‌اس‌ئی پالایشگاه فجر جم گفت‌وگویی انجام داده است که می‌خوانیم.
توسعه پایدار، نوآوری و خودکفایی در صنعت گاز
بهروز قبادی، رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات اساسی شرکت پالایش گاز فجر جم درباره زمان‌بندی تعمیرات اساسی امسال گفت: تعمیرات اساسی پالایشگاه از اردیبهشت آغاز و پایان مهر به اتمام رسید. در این دوره، چهار واحد از مجموع هشت واحد شیرین‌سازی به‌طور کامل اورهال شدند و تمام فیلترها، ظروف، مخازن و تجهیزات مربوط به این واحدها مورد تعمیر و نوسازی قرار گرفتند.
وی با بیان اینکه جنگ ۱۲ روزه خللی در برنامه تعمیرات ایجاد نکرد و با وجود وقفه‌ای کوتاه، روند کار طبق زمان‌بندی ادامه یافت، افزود: برنامه‌ریزی به‌گونه‌ای انجام شد که تعمیرات پایان مهر به اتمام رسید تا پالایشگاه در فصل سرد زمستان با حداکثر توان در مدار تولید باقی بماند.
رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات اساسی شرکت پالایش گاز فجر جم درباره تدابیر حفظ امنیت تأسیسات و جلوگیری از آسیب اظهار کرد: اجرای برنامه‌های پدافند غیرعامل در شرکت و برگزاری مانورهای دوره‌ای سال‌های گذشته، شرایطی را فراهم کرد تا همکاران و نیروهای عملیاتی آمادگی کامل برای مواجهه با شرایط سخت و دشوار را داشته باشند و هیچ‌گونه خللی در برنامه‌ها ایجاد نشود.
قبادی با اعلام اینکه بهره‌گیری از فناوری‌های جدید در دستور کار واحدهای پژوهش و مهندسی شرکت پالایش فجر جم قرار دارد و شرکت از فناوری‌هایی که در پالایشگاه‌های همجوار مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز به‌صورت پایلوت بهره‌مند می‌شود، افزود: در بخش‌هایی مانند شست‌وشوی شیمیایی و سایر فرآیندها، این فناوری‌ها قابلیت استفاده دارند، همچنین استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و ظرفیت‌های داخلی در برنامه واحدهای عملیاتی و مهندسی گنجانده شده است.
وی درباره اقدام‌های حفاظت از تأسیسات، نیروی انسانی و تداوم تولید با توجه به تأثیر جنگ ۱۲ روزه در پالایشگاه فجر جم، بیان کرد: پالایشگاه فجر جم از سال‌ها پیش، با در نظر گرفتن شرایط کشور، همواره با برگزاری مانورهای مختلف و بهره‌گیری از اصول پدافند غیرعامل، آمادگی لازم برای مواجهه با شرایط سخت را ایجاد کرده بود. تلاش مستمر شرکت ملی گاز ایران و این پالایشگاه بر این است که تمهیدات حفاظتی و امنیتی به‌صورت مداوم تقویت شود تا تولید پایدار و بدون وقفه برای مردم و کشور استمرار یابد.
رئیس برنامه‌ریزی تعمیرات اساسی شرکت پالایش گاز فجر جم درباره چالش‌های احتمالی در تأمین تجهیزات اساسی در شرایط تحریم بیان کرد: عملکرد کشورهای متخاصم سال‌های گذشته همواره همراه با اعمال تحریم علیه ایران بوده است؛ شدت آن در دوره‌های مختلف تغییر می‌کند، اما متوقف نشده است. صنایع نفت و گاز، به‌ویژه شرکت ملی گاز ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده است.
قبادی با تأکید بر اینکه با اتکا به توان داخلی، دانش فنی و نیروی انسانی جوان، بسیاری از اقلام، قطعات و تجهیزات وارداتی بومی‌سازی شده و اکنون بخش عمده تجهیزات مورد نیاز پالایشگاه در داخل کشور تولید می‌شود، بیان کرد: به همین دلیل، در این حوزه با چالش جدی مواجه نیستیم. در موارد محدودی که تجهیزات خاص در داخل کشور موجود نباشد، با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و ارتباط مؤثر با دانشگاه‌های صنعتی، این نیازها نیز برطرف می‌شود.
به گفته وی، شرکت ملی گاز ایران برنامه‌ریزی کرده است تا وابستگی به تجهیزات خارجی را به حداقل ممکن کاهش دهد و مسیر خودکفایی و استقلال فنی در صنعت گاز کشور را با قدرت ادامه دهد.
تاب‌آوری و ایمنی پایدار؛ توسعه ظرفیت و آموزش نیروهای بومی
محمدرضا دهقان منشادی، رئیس اچ‌اس‌ئی پالایشگاه فجر جم، درباره اقدام‌های ایمنی و بهداشت در زمان تعمیرات اساسی گفت: تعمیرات اساسی پالایشگاه سال‌های گذشته به‌طور متناوب انجام شده و تجربیات گذشته سبب بهبود مستمر در حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست شده است. حوادث فرآیندی در این بخش به‌شدت کاهش یافته و وضع تجهیزات ایمنی و آمادگی همکاران نیز به شکل قابل‌توجهی ارتقا یافته است.
وی با بیان اینکه مصرف آب واحدها در تعمیرات اساسی در سال‌های اخیر کاهش یافته است، افزود: همچنین از نظر بهداشت، معاینات شغلی کارکنان پیش از آغاز فعالیت‌ها انجام می‌شود تا سلامت آنان برای انجام مسئولیت‌ها تضمین شود. این پایش‌ها به‌صورت مستمر ادامه دارد.
رئیس اچ‌اس‌ئی پالایشگاه فجر جم درباره پروتکل‌های خاص برای مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه در پالایشگاه بیان کرد: در تمام شرکت‌های نفت، گاز و پتروشیمی، دستورعمل‌های شرایط اضطراری و بحران وجود دارد. بخش‌های اچ‌اس‌ئی هر مجموعه موظف هستند اطمینان حاصل کنند که تمام کارکنان با اقدام‌های لازم در زمان شرایط اضطراری آشنا باشند. آموزش‌ها در نشست‌های آموزشی ایمنی (TBM) پیش از آغاز فعالیت‌ها برگزار شده و مستندسازی می‌شوند تا تمام اقدام‌های مورد نیاز برای مواجهه با بحران رعایت شود.
دهقان منشادی درباره حفظ استانداردهای بین‌المللی در شرایط تحریم و محدودیت‌ها تأکید کرد: با توجه به وجود استعدادها و ظرفیت‌های فراوان داخلی، تحریم‌ها و محدودیت‌ها سبب شد که ظرفیت بالقوه کشور به بالفعل تبدیل شود. بیش از ۸۰ درصد تجهیزات حفاظت فردی در داخل کشور تولید می‌شود و تمام آنها مطابق استانداردهای بین‌المللی است. کفش، لباس، کلاه ایمنی و گوشی‌های محافظ تولید داخل مورد استفاده قرار می‌گیرند و کیفیت آنها از سوی مؤسسات استاندارد تأیید شده است.
وی با اشاره به کنترل آلاینده‌ها و فرآیندهای محیط‌زیستی در دوره‌های بحرانی گفت: سال‌های اخیر حفاظت از محیط زیست به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است. کارکنان پالایشگاه کوچک‌ترین انتشار دود یا پساب را گزارش می‌کنند و سیستم پاسخگو به‌طور مؤثر عمل می‌کند. پالایشگاه توانسته محیط پیرامون، رودخانه فصلی شهرک مجاور را حفظ کند. پایش محیط زیست و کاهش اثرات منفی پروژه‌ها و تعمیرات اساسی ادامه دارد و تمام اقدام‌ها به‌منظور حفاظت از محیط زیست کشور انجام می‌شود.
رئیس اچ‌اس‌ئی پالایشگاه فجر جم با تأکید بر اینکه پیش از آغاز هر فعالیت، خطرها شناسایی و ارزیابی می‌شوند و اقدام‌های کنترلی متناسب با آنها اعمال می‌شود، بیان کرد: نتیجه این اقدام‌ها، نداشتن هیچ حادثه جدی منجر به فوت در پارسال است. سیستم‌های هشداردهی و نظارتی پیشرفته بر اساس پروتکل‌های شرایط اضطراری فعال هستند و کارکنان مناطق امن را می‌شناسند و به مراکز ایمن هدایت می‌شوند، حتی در شرایط جنگ، با آموزش‌های پیشین و آمادگی ذهنی، کارکنان توانستند بدون سردرگمی عمل کنند.
دهقان منشادی درباره تاب‌آوری پالایشگاه و اقدام‌های پدافند غیرعامل تصریح کرد: پالایشگاه فجر جم از سال ۱۳۸۵ پروژه پدافند غیرعامل را آغاز کرده است. خروجی این پروژه شامل احداث نیروگاه جدید، تغییر خطوط فرآیندی، ایستگاه‌های فرعی آتش‌نشانی، نصب دوربین‌های مداربسته و نوسازی شبکه آتش‌نشانی بوده است. تمام این اقدام‌ها با هدف افزایش تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری پالایشگاه در شرایط اضطراری انجام شده است.
وی برگزاری دوره‌های آموزشی اچ‌اس‌ئی برای علاقه‌مندان منطقه را از اقدام‌های شرکت دانست و گفت: بیش از ۸۰ درصد شرکت‌کنندگان موفق هم‌اکنون در بخش آتش‌نشانی مشغول به کار هستند. در جذب نیروهای جدید، اولویت با نیروهای بومی است تا هم خدمات‌رسانی آسان‌تر شود و هم ظرفیت منطقه برای مقابله با بحران‌ها از طریق آموزش نیروهای بومی افزایش یابد.
مژگان فرجی
نظر شما