مدیر اکتشاف شرکت نفت خزر در گفتگو با خبرنگار شانا، در خصوص بهره مندی این شرکت از رباتهای زیردریایی گفت: شرکت نفت خزر از ابتدای فعالیتهای اکتشافی خود در خزر، استفاده از این رباتهای زیردریایی را در دستور کار خود قرار داده است.

یوسف اعتمادی با اشاره به پیشرفته بودن این رباتها گفت: اگرچه هم اکنون در عمق حدود 800 متری از این رباتها استفاده می شود، اما این رباتهای پیشرفته قابلیت کار در اعماق بالا و بیش از 2 هزار و 500 متر را نیز داراست.

به گزارش خبرنگار شانا،ROV  یا Remotely Operated Vehicles نوعی ربات زیردریایی با امکان کنترل و هدایت در اعماق آب توسط اپراتور است که از نمونه های کوچک و ساده مجهز به دوربین فیلم برداری کوچک تا گونه های پیشرفته و بسیار پیچیده با توانایی عملکردهای متنوع و متعدد در اعماق بیش از 6 هزار متری دریا را شامل می شود.

سیستمهای هدایتی جهت کنترل ربات، رانش، به آب اندازی، منابع تامین قدرت و کابل ارتباطی اجزای ربات زیرآبی را تشکیل می دهند که این اجزا توان لازم جهت عملکرد پروانه ها و نیز دستورها و سیگنالهای کنترلی به ربات و داده های تولید شده توسط حسگرها را به اپراتور در سطح دریا منتقل می کنند.

بر اساس این گزارش، شرکت نفت خزر در حالی استفاده از رباتهای زیردریایی ویژه آبهای عمیق را در فعالیتهای اکتشافی خود مورد استفاده قرار می دهد که با توسعه و گسترش صنایع دریایی و علوم مرتبط با دریا، حجم عظیمی از مطالعات و تحقیقات در رشته ها و تخصصهای متفاوت مهندسی در سراسر جهان بر موضوع رباتهای زیرآبی متمرکز شده است.

امروزه فعالیتهایی نظیر تعمیر تاسیسات پیچیده زیردریایی صنایع نفت و گاز به ویژه در آبهای عمیق که در آن امکان ارسال انسان به اعماق آب میسر نیست، کمک به اجرای عملیات حفاری و نصب تجهیزات سر چاهی، بازرسی از خطوط لوله زیر دریایی، دنبال کردن خطوط لوله زیردریایی جهت کنترل عدم وجود هرگونه نشتی و دیگر عیوب خطوط لوله و اطمینان از نصب صحیح آنها ، نقشه برداری، انجام بازرسیهای عینی، بازبینی، عملیات نصب و... که کلیه این اقدامات توسط امکانات تعبیه شده بر روی ربات از جمله دوربین و بازوهای مکانیکی انجام می پذیرد، از جمله فعالیتهایی است که برای انجام آنها از وجود رباتهای زیرآبی بهره گرفته می شود.   

سهم 60 درصدی صنایع نفت و گاز در بکارگیری رباتهای زیردریایی
به جهت قرارگیری بخش عمده ای از منابع نفت و گاز جهان در بستر دریاها، مهمترین و وسیعترین کاربرد رباتهای زیرآبی در سراسر جهان (بیش از ۶۰ درصد) در صنایع نفت و گاز جهت انجام عملیات حفاری، اکتشاف و استخراج نفت و گاز است. از اواسط دهه ۷۰ فناوری رباتهای زیرآبی کمکهای وسیعی به عملیات جستجوی منابع انرژی زیرزمینی در دریا کرده و در حال حاضر چنین ماموریتهایی توسط رباتهای زیرآبی با قدرت و اطمینان پذیری بالا دراعماق بیش از 2 هزار و 500 متری انجام می شود.

رباتهای زیرآبی با مشخصه هایی مانند اندازه، عمق، قابلیت دستیابی، توان مصرفی و دیگر مشخصات الکتریکی و یا الکتروهیدرولیکی دسته بندی می شوند و انواع مختلفی دارند که از جمله آن، رباتهای زیرآبی کوچکی است که اغلب تمام الکتریکی است و با هزینه پایین با فعالیت در اعماق حدود ۳۰۰ متری جهت اعمالی مانند بازرسی و مشاهدات زیرآبی بکار گرفته می شود.

رباتهای زیرآبی الکتریکی با قابلیت بالا که نوع جدید رباتهای زیرآبی کوچک و الکتریکی با هزینه به نسبت بالا (نزدیک  50 هزار دلار) و دارای تکنولوژی جدید موتورهای الکتریکی هستند، دارای سیستم کنترلی قابل کاربری و هدایت توسط کاربر و سیستم انتقال داده ها مجهز به فیبر نوری هستند و توانایی کار در عمق ۲۰۰ متری دریا دارند.

همچنین رباتهای ژرف پیما با قابلیت دستیابی به اعماق فوق العاده زیاد، با امکان رسیدن به اعماق فراتر از چهار هزار متر و مصرف کم انرژی به جهت کوچک نگاه داشتن قطر کابل ارتباطی  مورد استفاده قرار می گیرند.

رباتهای زیرآبی با ابعاد بزرگ و با قابلیت انجام کارهای سنگین در اعماق حدود 2 هزار و 500 متری نیز با توانی بالا بین ۱۵۰تا ۳۰۰ اسب بخار و قابلیت حمل پنج هزار کیلوگرم، قابل استفاده در صنایع ساحلی، فراساحلی و نفت و گاز است.

رباتهای زیرآبی خودکار و بدون نیاز به کابل نیز مجهز به سیستم کنترل و هدایت مرکزی، سیستم ارتباطی پیشرفته و سیستم تولید توان هیدرولیکی به منظور تولید انرژی لازم جهت پروانه ها و دیگر ابزارها و بازوهای مکانیکی است.

این گزارش حاکیست همچنان تحقیقات روی طراحی و ساخت  نسل آتی رباتهای زیرآبی با توجه به مواردی چون هزینه تمام شده، اندازه و ابعاد مطلوب با توجه به نیازمندیها و قابلیتهای مورد نظر، توان و قدرت مورد نیاز، فضای مورد نیاز در عرشه، حداکثر عمق کاری، شرایط دریایی هدف، حداکثر بار مفید قابل حمل، چند منظوره بودن، ایمنی، اطمینان پذیری و قابلیت تعمیر و نگهداری در حال انجام است.